EBITDA to ważne pojęcie z punktu widzenia oceny finansowej spółki. Jak interpretuje się ten wskaźnik? Jeśli chcesz poznać odpowiedź na to pytanie, przeczytaj tekst. Z pewnością się nie zawiedziesz – czeka na Ciebie solidna dawka wiedzy.
Wskaźnik zysku EBITDA jest ważny podczas prowadzenia analizy finansowej działalności firmy na rynku. Pozwala on poznać rentowność działalności bez odejmowania kosztów księgowych z tytułu amortyzacji. Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, że nie jest to jedyny indeks, który wykorzystuje się podczas kalkulacji zysków. Analiza finansowa firmy oparta o jej sprawozdawczość powinna mieć kompleksowy charakter i obejmować różne aspekty finansowe.
Czym jest EBITDA? Definicja wskaźnika finansowego
Generalnie nie ma większego problemu, żeby zdefiniować to pojęcie. Zgodnie z większością definicji jest to zysk operacyjny powiększony o odliczenie kosztów w postaci odpisów z tytułu amortyzacji, tj. utraty wartości początkowej posiadanych przez przedsiębiorstwo składników majątku rzeczowego.
Jak należy obliczać zysk EBITDA?
Aby obliczyć EBITDA, należy dodać do siebie:
- zysk operacyjny (marża brutto – k. zmienne – k. stałe) wypracowany przez firmę;
- wartość obciążeń podatkowych CIT lub PIT;
- koszty amortyzacji składników majątku trwałego używanego w firmie.
Tak zebrane wartości trzeba podzielić przez wartość przychodów związanych ze sprzedażą. A zatem w pewnym uproszczeniu jest to zysk netto powiększony o umorzenie oraz podatek dochodowy lub EBIT powiększony w odpisy umorzeniowe
Tak przygotowany EBITDA zapewnia porównywalność między podmiotami z jednego sektora.
Amortyzacja – co to jest?
Aby móc zrozumieć, czym tak naprawdę jest wskaźnik EBITDA, warto pokrótce opisać zagadnienie amortyzacji. Amortyzacja (czasem określana także jako tzw. umorzenie lub deprecjacja) to księgowy zapis pokazujący stopień zużycia rzeczowych aktywów trwałych. Taki stan rzeczy wynika z faktu, iż zakupione na potrzeby danej spółki, w tym np.:
- samochody;
- maszyny produkcyjne;
- budynki;
zużywają się w trakcie codziennej działalności operacyjnej firmy. Jeśli zatem sprawozdanie finansowe ma w rzetelny sposób przedstawiać sytuację danej jednostki, konieczna jest taka wycena w bilansie, która uwzględnia stopień i tempo zużycia majątku. Do tego służy właśnie amortyzacja.
Umorzenie nalicza się jako część procentową wartości nabycia lub wytworzenia danego elementu majątku. Przykładowo, zużycie na poziomie 20% oznacza spadek wartości początkowej maszyny o jedną piątą w trakcie roku. Dzięki temu jesteśmy w stanie pokazać, że wartość maszyny wraz z jej eksploatacją systematycznie obniża się.
Amortyzacja to koszt, ale nie wydatek
Zapisy amortyzacyjne są kosztem księgowym (tzn. ewidencjonuje się je w księgach rachunkowych przedsiębiorstwa), ale nie faktycznym wydatkiem ponoszonym przez firmę. W praktyce wygląda to np. tak:
- w grudniu 2021 r. jednostka dokonała nabycia maszyny o wartości 100 000 zł. Zakup został w całości sfinansowany ze środków własnych firmy, a odpisy zaplanowane na następne 5 lat (20% rocznie);
- począwszy od stycznia 2022 r. naliczane będą miesięczne odpisy amortyzacyjne liczone jako 20%/12 = 1,67%.
Jak widać, z powyższego przykładu wynika, że jednostka rzeczywiście opłaciła zakup jeszcze pod koniec 2021 roku, podczas gdy operacje z tytułu zużycia środków trwałych (czyli de facto koszty księgowe) będą naliczane przez okres 5 lat, tzn. od 2022 do 2026 roku. To właśnie dlatego wynik operacyjny może być dobrym sposobem na opisanie kondycji, w jakiej znajduje się dany podmiot.
Do czego wykorzystuje się miernik EBITDA?
W literaturze przedmiotu (tzn. opracowań z zakresu ekonomii i finansów) zwraca się uwagę na różne sposoby zastosowania indeksu. Poniżej zostały przedstawione jedynie niektóre z nich:
- analizy ryzyka upadłości – może być to ważne zwłaszcza w przypadku oceny kredytowej (ang. credit scoring) firmy przez bank kredytodawcy. Dzięki temu instytucja finansowa jest w stanie ocenić, jak dużym ryzykiem może być obarczona decyzja o przyznaniu finansowania ubiegającej się o to spółce;
- porównanie ze sobą firm z tej samej branży. Jest to ważne, ponieważ zazwyczaj firmy z danego sektora w podobnym stopniu wykorzystują majątek trwały. Tymczasem, jak już wiemy, miernik ten zawiera w sobie wartość amortyzacji środków trwałych;
- badanie indeksu jako element oceny zyskowności. Warto porównać go z innymi miarami zyskowności firmy (funkcja porównawcza analizy finansowej). Więcej informacji na ten temat znajduje się w dalszej części tekstu (akapit „EBITDA a inne miary efektywności firmy”);
- ocena trendów kilkuletnich. W tym celu porównuje się ze sobą wartości EBITDA z kilku lub kilkunastu różnych okresów (w zależności od potrzeb mogą być miesiące, kwartały, półrocza lub lata);
- wycena wartości firmy. Według niektórych metod oceny wartości spółki bierze się pod uwagę poziom osiąganych dochodów. Świetnie do tego celu nadaje się opisywany wzór, ponieważ jest w nim zawarta wartość zużycia majątku.
Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, że opisywany miernik nie służy ocenie poziomu przepływów finansowych w jednostce. Taki stan rzeczy wynika z faktu, iż nie uwzględnia się w nim płatności poniesionych w celu spłacenia kredytu bankowego.
EBITDA a inne miary zysku firmy
Trzeba pamiętać, że wykorzystanie EBITDA podczas analizy rentowności podmiotu nie oznacza, że wskaźnik ten wystarczy podczas oceny. Oprócz tego trzeba posługiwać się informacji z rachunku przepływów pieniężnych. Last but least, nie ujmuje się w opisywanym mierniku zdarzeń jednorazowych.
Właściwie każdy analityk podczas badania rentowności firmy stosuje także takie kategorie, jak na przykład EBIT, zysk brutto, zysk netto (czysty zysk) czy nadwyżka finansowa.
Dlaczego pomiar EBITDA może być cennym źródłem informacji?
Z różnych powodów to właśnie opisywana kategoria może być najlepszym sposobem na poznanie, w jakiej sytuacji znajduje się aktualne dana jednostka. Wynika to z faktu, że zawiera się w niej poziom zużycia środków trwałych. Tymczasem, zapisy umorzeniowe często wynikają z inwestycji podjętej przed kilku laty. Jak już wiemy, amortyzacja jest kosztem księgowym, ale nie faktycznym wydatkiem pieniężnym.
A zatem, jeśli w firmie podjęto w ostatnich latach ambitne inwestycje, które są po dziś dzień amortyzowane, nie powinno to wpłynąć na poziom zysków EBITDA. Jest to ważne, ponieważ opisywany wskaźnik finansowy byłby zbyt zaniżony. Taka zaniżona wartość nie uwzględniałaby potencjału rozwojowego, jaki tkwi w firmie, która nabywa np. licencje i patenty (WNiP – wartości niematerialne i prawne), by móc w przyszłości dalej się rozwijać.
EBITDA a koszty finansowe – jaka jest zależność?
Kolejną pozycją, której nie odejmuje się od indeksu EBITDA, są koszty finansowe, w tym np. odsetki od opłaconych rat kredytu. Powód takiego działania jest analogiczny do rozwiązania przyjętego w związku z zużyciem środków trwałych. Wydatki z tytułu opłaconych odsetek to bardzo często koszty związane z zaciąganiem kredytów inwestycyjnych – ich celem jest sfinansowanie zakupu, który ma za zadanie przyczynić się do rozwoju działalności przedsiębiorstwa w przyszłych latach.
W EBITDA jako wskaźniku kondycji przedsiębiorstwa ujmuje się również wydatki z tytułu prowizji bankowych. Dzięki temu zysk wynik operacyjny nie zostaje pomniejszony o wydatki, które spółka giełdowa lub pozagiełdowa musi opłacić, by móc zakupić lub zmodernizować przedsiębiorstwo.
- EBIT — earnings before deducting interest and rates. Jak obliczyć ten wskaźnik?
- Rachunek zysków i strat – wariant porównawczy i kalkulacyjny. Podstawowe informacje
- Wskaźniki finansowe – jak mogą zobrazować kondycję przedsiębiorstwa?
- Wskaźnik rotacji zapasów magazynowych — w jaki sposób się go oblicza?
- Inflacja w Polsce – kwiecień 2023
