Nienormowany czas pracy występuje w przypadku stanowisk kierowniczych, a także zawodów, gdzie jednoznaczne określenie ram czasowych, niezbędnych do wykonania danego zadania nie jest możliwe. Sprawdź nasz artykuł i dowiedz się więcej.
Czym właściwie charakteryzuje się nienormowany czas pracy? Czy jest dużym udogodnieniem, które powoduje, że można dowolnie zarządzać czasem poświęconym na wykonywanie obowiązków? Przedstawiamy zasady oraz charakterystykę tego sposobu rozliczania się za pracę.
Nienormowany czas pracy – kogo dotyczy?
Standardowa umowa, którą proponuje się przyszłemu zatrudnionemu, jasno wyznacza ramy czasowe, w jakich powinien on wykonywać swoje obowiązki. Dobrym przykładem jest np. umowa o pracę, której zapisy, a także sposób wykonywania reguluje prawo pracy. Są jednak sytuacje, w których trudno jednoznacznie wskazać, ile czasu zajmie wykonywanie obowiązków. Określa się ją zadaniowo – ich wykonanie warunkuje czas pracy.
Zadaniowy czas pracy – dla jakich pracowników?
Oto zawody, które mogą mieć nielimitowany czas pracy:
- kadra kierownicza;
- dziennikarz;
- programista;
- przedstawiciel handlowy;
- listonosz.
Dzięki tym przykładom znacznie łatwiej jest zrozumieć, na czym polega nienormowany czas pracy. Trzeba zauważyć, że jego dokładne ustalenie odbywa się najczęściej podczas rozmowy pracodawcy z zatrudnionym, gdy ustalają, ile dokładnie czasu wystarczy do wykonania danego zadania.
Nienormowany czas pracy – co to znaczy? Jak wygląda jego kontrola?
Nienormowany czas pracy jest sposobem na to, żeby w pewien sposób regulować to, przez ile zatrudniona osoba wykonuje swoje zadania. Nie w każdym zawodzie jest to jednak możliwe przez wzgląd na różną specyfikę. Dlatego tak ważne jest umiejętne określenie nienormatywnego czasu pracy przez pracodawcę i zatrudniającego, aby nie przekroczyć wyznaczonych norm. Mówią one o tym, że zadania, które zatrudniający zleca pracownikowi, nie mogą być niemożliwe do wykonania w czasie 8h/24h lub 40h w pięciodniowym tygodniu pracy.
Czy do nienormatywnego czasu pracy mogą być naliczane nadgodziny?
Co się dzieje w momencie, kiedy praca przekracza 8 godzin w ciągu doby lub 40 w perspektywie tygodnia? W takim przypadku zatrudniający powinien wypłacić należność za przepracowane nadgodziny. Warto jednak zauważyć, że jest to możliwe tylko w przypadku, gdy to on błędnie ustalił zakres obowiązków, czym uniemożliwił wykonanie powierzonych zadań zatrudnionemu w określonych wcześniej ramach czasowych. Istnieje jednak jeden zawód, który jest traktowany przez prawo w nieco inny sposób – dotyczy to nienormatywnego czasu pracy kierownika.
Nienormowane godziny pracy w przypadku kadry kierowniczej – ważne informacje
Kwestia nadgodzin prezentuje się nieco inaczej w przypadku kadry kierowniczej. Jeżeli poszczególne zadania nie będą mogły odbyć się we wcześniej wyznaczonym czasie i zostanie on przekroczony, osoby zarządzające przedsiębiorstwem lub jego komórką w imieniu właściciela nie mogą liczyć na wypłatę nadgodzin. Potwierdza to art. 151(4) Kodeksu pracy.
W jakiej sytuacji kadra pracownicza może otrzymać nadgodziny?
Wyjątkiem jest sytuacja, w której do zdarzenia dojdzie w niedzielę lub święto. W takim momencie zatrudnieni powinni otrzymać rekompensatę w postaci innego dnia wolnego – w miesiącu będącym tym samym okresem rozliczeniowym lub wynagrodzenie wraz z dodatkiem za wykonywanie swoich obowiązków w nadgodzinach.
Istnieje jeszcze jeden przypadek, który może spowodować, że kierownik otrzyma nadgodziny. Będzie to możliwe w momencie, kiedy zatrudniony pozostanie w miejscu pracy dłużej niż normalnie z powodu zaniedbań lub złego zarządzania właściciela przedsiębiorstwa. W takim momencie pracodawca powinien wypłacić kierownictwu również wynagrodzenie wraz z dodatkiem za nadgodziny.
Czy nienormowany czas pracy kierownika może zostać przez niego skrócony?
Innym, dość często poruszanym tematem w przypadku nienormowanego czasu pracy kierownika, jest to, czy może on dowolnie nim rozporządzać, np. skracać. Pomimo tego, że kadra kierownicza ma zazwyczaj większe możliwości niż ich podwładni, nie ma takiej możliwości. Osoby piastujące takie stanowisko powinny wykonywać powierzone im zadania w 40-godzinnym tygodniu pracy. Działa to w ten sposób, że jeżeli kierownik nie pojawi się przez którąś z godzin w pracy, powinien to odpowiednio usprawiedliwić.
Nienormowany czas pracy – inne dodatki
W przypadku nielimitowanego czasu pracy jest jeszcze jedna sytuacja, kiedy pracownik powinien otrzymać dodatek do wynagrodzenia – niezależnie od tego, na jakich warunkach, a także w jakim systemie jest zatrudniony. Są to godziny nocne.
W rozumieniu Kodeksu pracy pora nocna to czas między 21.00 a 7.00. Jeżeli zatrudniony wykonuje jakiekolwiek zadania w ciągu wymienionych 8 godzin, powinien otrzymać dodatek do wynagrodzenia w wysokości 20% stawki godzinowej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ze szczegółami można się zapoznać w art.151 § 1 k.p.
Czy nielimitowany czas pracy jest rzeczywiście potrzebny?
Niekiedy padają pytania związane z tym, czy nielimitowany czas pracy jest rzeczywiście potrzebny. Jest to na pewno forma zatrudnienia, która w niektórych zawodach sprawdza się bardzo dobrze. Ze względu na specyfikę niektórych obowiązków, np. napisania programu, artykułu czy nadzorowania pracy – sztywny wymiar godzinowy mógłby wręcz przeszkadzać.
Najważniejszą kwestią w przypadku nienormowanego czasu pracy jest to, żeby odpowiednio ustalić ramy czasowe wykonywanych zadań, a także stosować się do przepisów Kodeksu pracy. Dzięki temu pracodawca oraz pracownik będą mogli korzystać ze wszystkich pozytywnych aspektów, jakimi cechuje się ta forma.
- Nadgodziny – jaka jest ich definicja, czy są zapisane w przepisach i jakie wynagrodzenie za nie przysługuje?
- Nadgodziny w sobotę – kiedy można je zlecać, jakie wynagrodzenie za nie przysługuje i co mówi na ten temat Kodeks pracy?
- Zadaniowy czas pracy – wszystko, co musisz wiedzieć o zadaniowym systemie czasu pracy
- Systemy czasu pracy – w jaki sposób możesz pracować w Polsce?
- 7-godzinny dzień pracy wkrótce w Polsce? Zalety, wady – kraje i firmy, które skróciły wymiar czasu pracy z 40 do 35 h tygodniowo