Zastanawiasz się, czy możesz ubiegać się o jakiś dodatek do emerytury lub renty? Zapoznaj się z naszym artykułem, w którym prezentujemy listę dodatkowych świadczeń. Koniecznie sprawdź, czy któreś z nich ci przysługuje!
Dodatek do emerytury lub renty to dodatkowe świadczenie pieniężne, które może otrzymać ubezpieczony, jeśli spełnia określone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymagania. Warto dowiedzieć się, na jaką pomoc można liczyć od ZUS i poznać informacje na temat różnych świadczeń. Przybliżamy je poniżej.
Dodatek pielęgnacyjny
Dodatek pielęgnacyjny może uzyskać osoba, która ukończyła 75 lat lub jest całkowicie niezdolna samodzielnej egzystencji oraz do wykonywania pracy. Obecnie wartość tego dodatkowego świadczenia wynosi 256,44 złote. W celu jego otrzymania należy złożyć wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wraz z zaświadczeniem o stanie zdrowia ubezpieczonego (dokument od lekarza musi być wydany nie później niż miesiąc przed złożeniem wniosku). Jeśli emeryt ukończył 75 lat, to nie musi on składać żadnego wniosku. Dodatek pielęgnacyjny zostanie mu przyznany z urzędu i będzie mu wypłacany razem z emeryturą. Z innych powodów przyznawane są kolejne dodatki do emerytury lub renty.
Dodatek kompensacyjny i dodatek kombatancki
Dodatek kompensacyjny i dodatek kombatancki przysługują tym ubezpieczonym, którzy pobierają emeryturę lub rentę, są kombatantami lub ofiarami represji. Jeśli ktoś jest wdowcem lub wdową po takiej osobie, to ma prawo do dodatku kompensacyjnego. Chcąc otrzymać te świadczenia, należy złożyć odpowiednie wnioski do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wraz z zaświadczeniami potwierdzającymi uprawienia kombatanckie (na przykład wydane przez szefa Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych). Aktualna kwota dodatku kompensacyjnego wynosi 38,47 złotych, jednak po waloryzacji, od 1 marca 2024 r. może wynieść 44,16 zł.
Na dziś dodatek kombatancki to 256,44 zł, ale już po waloryzacji wyniesie 294,39 zł. Jakie są jeszcze dodatki do emerytury związane z działalnością w czasie wojny?
Komu przysługuje dodatek za tajne nauczanie?
Jeśli ubezpieczony chce otrzymać dodatek za tajne nauczanie, musi spełniać przynajmniej jeden z następujących warunków:
- prowadzenie tajnego nauczania w czasie okupacji podczas II wojny światowej;
- nauczanie w języku polskim w polskich szkołach na terenie byłego Wolnego Miasta Gdańska lub III Rzeszy Niemieckiej przed 1 września 1939 roku.
Obecnie wysokość dodatku za tajne nauczanie wynosi 256,44 złote, a po 1 marca będzie już co najmniej 294,39 zł. Warto tu dodać, że jeśli ubezpieczony uprawniony jest do dodatku za tajne nauczanie oraz dodatku kombatanckiego, to niestety przysługuje mu tylko jeden z nich, który sam musi wybrać.
Dodatek weterana poszkodowanego
Osoby, które pobierają emeryturę lub rentę, posiadające jednocześnie status weterana poszkodowanego, mogą otrzymać z tego tytułu dodatkowe świadczenie pieniężne. Weteran poszkodowany, to osoba, która brała udział w działaniach (na przykład w misji pokojowej) poza granicami państwa i doznała jakiegoś uszczerbku na zdrowiu. O statusie takiej osoby decyduje minister obrony narodowej lub minister właściwy do spraw zewnętrznych. Wysokość dodatku za weterana poszkodowanego zależna jest od ustalonego procentu uszczerbku na zdrowiu.
Dodatkowe pieniądze dla osób deportowanych
Świadczenie pieniężne przysługuje osobom deportowanym do przymusowej pracy, osadzonym w obozach pracy przez ZSRR lub II Rzeszę, które podlegały represjom (osoby represjonowane). Istotne jest tutaj, aby w czasie podlegania tym represjom mieć status obywatela polskiego i nadal nim być. Wysokość tego świadczenia uzależnione jest od liczby pełnych miesięcy przymusowej pracy. Przysługuje za każdy miesiąc tej pracy, przy przepracowaniu co najmniej 6 miesięcy – jednak nie dłużej niż za 20 miesięcy. Obecnie świadczenie wynosi 12,02 zł za każdy miesiąc przymusowej pracy. Po waloryzacji wzrośnie do kwoty 13,80 zł. Do otrzymania takiego dodatku do emerytury lub renty konieczne jest złożenie wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Świadczenie pieniężne dla byłych żołnierzy przymusowo zatrudnianych
Świadczenie pieniężne dla byłych żołnierzy przymusowo zatrudnianych przysługuje tym żołnierzom, którzy:
- pełnili zastępczą służbę wojskową i w latach 1949-1959 zostali przymusowo zatrudnieni w kamieniołomach, kopalniach węgla, zakładach wzbogacania rud uranowych;
- w 1949 roku zostali wcieleni do ponadkontyngentowych brygad i przymusowo zatrudnieni w kamieniołomach i kopalniach węgla;
- w latach 1949-1959 zostali przymusowo zatrudnieni w batalionach budowlanych.
Świadczenie wypłacane jest bez względu na okres trwania zatrudnienia i wynosi tyle samo co dodatek kombatancki, czyli 256,44 złote, ale po zmianach w 2024 roku wzrośnie do 294,39 zł.
Dodatek do emerytury dla osób, które są niewidomymi ofiarami cywilnymi działań wojennych
O świadczenie pieniężne dla osób będących cywilnymi niewidomymi ofiarami działań wojennych może ubiegać się osoba, która jest obywatelem polskim, ma stałe miejsce zamieszkania w Polsce i doznała utraty wzroku w wyniku działań wojennych w latach 1939-1945 lub w wyniku eksplozji niewybuchów, lub niewypałów po wskazanym okresie, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dodatkowo taka osoba nie może wchodzić w skład formacji wojskowych, formacji zbrojnych czy też zmilitaryzowanych służb państwowych.
Dodatek do emerytury dla sierot zupełnych
Kolejnym dodatkowym świadczeniem wypłacanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest dodatek dla sierot zupełnych. Jeśli ubezpieczony pobiera rentę rodzinną, a jego rodzice nie żyją, to może on się ubiegać o dodatek dla sieroty zupełnej. Może on go nawet otrzymać, gdy pobiera rentę po zmarłej matce, a jego ojciec jest nieznany. Dodatek dla sieroty zupełnej obecnie wynosi 481,97, w 2024 roku wzrośnie do 548,48 zł. Warto tu jeszcze zaznaczyć, że to świadczenie wypłacane może być każdej sierocie zupełnej, bez względu na to, ile sierot zupełnych uprawnionych jest do tej samej rodzinnej renty.
Ryczałt energetyczny
Jest jeszcze inny, bez wątpienia cenny obecnie, dodatek do emerytury. Ryczałt energetyczny przysługuje osobie, która jest:
- kombatantem lub inną osobą uprawnioną;
- żołnierzem zastępczej służby wojskowej, który został przymusowo zatrudniany w kamieniołomach, kopalniach węgla, batalionach budowlanych lub zakładach pozyskiwania rud uranowych;
- wdowcem lub wdową pozostałą po kombatantach i innych osobach do tego uprawnionych;
- wdową po żołnierzach, którzy zostali przymusowo zatrudniani, pobierającą rentę lub emeryturę.
W celu otrzymania świadczenia należy złożyć odpowiedni wniosek wraz z niezbędnymi dokumentami. Obecnie wynosi 192,58 zł, po waloryzacji w 2024 roku kwota osiągnie co najmniej 221,08 zł.
Ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla
Emeryt lub rencista, który otrzymywał bezpłatny węgiel jako część wynagrodzenia, może uzyskać ekwiwalent z tytułu prawa do bezpłatnego węgla. Musi on jednak spełniać wymagane warunki, między innymi mieć prawo do renty lub emerytury przed dniem 1 stycznia 2007 roku, jednocześnie być uprawnionym do bezpłatnego węgla z całkowicie zlikwidowanych kopalń. Istotne jest tutaj to, że jeśli prawo do ekwiwalentu będzie ustalane po raz pierwszy, to odpowiedni wniosek do ZUS, musi być złożone przez przedsiębiorstwo górnicze. Wartość ekwiwalentu ustalana i ogłaszana jest co roku przez Ministra Energii.
Ekwiwalent pieniężny dla byłych pracowników kolejowych
Byli pracownicy kolejowi, którzy korzystali z deputatu węglowego w trakcie zatrudnienia, posiadający prawo do emerytury lub renty z tytułu tego zatrudnienia, mają możliwość otrzymania ekwiwalentu pieniężnego dla byłych pracowników kolejowych. Ten dodatek przysługuje również członkom rodziny byłego kolejowego pracownika, którzy pobierają rentę rodzinną. W celu otrzymania świadczenia konieczne jest złożenie właściwego wniosku i dokumentacji, które określa ZUS. Jego wysokość ustalana jest na podstawie przeciętnej średniorocznej wartości 1000 kg węgla w roku poprzedzającym rok wypłaty dodatku.
Teraz już wiesz, jakie obecnie są wypłacane dodatki do emerytury lub renty, a jak mogą prezentować się po waloryzacji w 2024 roku. Jeśli spełniasz wymagania do ubiegania się o któreś z dodatkowych świadczeń pieniężnych, to koniecznie skontaktuj się z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i złóż wymagane dokumenty.
