Zastanawiasz się, czy zmniejszenie lub zawieszenie emerytury jest możliwe? Zapoznaj się z naszym artykułem, w którym dokładnie przedstawiamy, w jakich sytuacjach Zakład Ubezpieczeń Społecznych może pozbawić emeryta świadczenia emerytalnego.
Zmniejszenie lub zawieszenie emerytury jest zjawiskiem, które występuje w sytuacji osiągnięcia przez emeryta dochodu przekraczającego ustaloną kwotę przychodu. O czym powinni wiedzieć pracujący emeryci, którzy chcą nadal otrzymywać świadczenie? Sprawdź to już teraz.
Czym jest emerytura?
Emerytura jest świadczeniem finansowanym przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które zawodowo pracowały i z tego tytułu podlegały ubezpieczeniom społecznym. Źródłem emerytury jest odprowadzana składka na ubezpieczenie emerytalne, która pobierana jest z osiąganych przychodów. Warunkiem otrzymywania tego świadczenia jest ukończenie powszechnego wieku emerytalnego, który zróżnicowany jest w zależności od płci oraz od warunków zatrudnienia. Aktualnie wynosi on 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet i jest o 5-15 lat niższy w przypadku osób pracujących w ciężkich lub niebezpiecznych warunkach.
Prawo do pobierania emerytury
Jeśli ubezpieczony ukończył powszechny wiek emerytalny i chce pobierać emeryturę, to w pierwszej kolejności musi rozwiązać stosunek pracy z pracodawcą i dostarczyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych świadectwo pracy lub zaświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę. Po spełnieniu tego obowiązku i otrzymaniu decyzji od ZUS emeryt może ponownie podjąć zatrudnienie u tego samego pracodawcy. Kiedy jednak następuje zawieszenie emerytury?
Zawieszenie emerytury spowodowane kontynuowaniem zatrudnienia
Prawo do emerytury zostaje zawieszone w sytuacji, gdy emeryt kontynuuje zatrudnienie bez rozwiązania umowy z pracodawcą, u którego wykonywał pracę przed nabyciem prawa do pobierania emerytury. Świadczenie zostaje zawieszone bezterminowo. Nie jest też tutaj brana pod uwagę wysokość osiąganego przychodu z tytułu tego zatrudnienia.
Kiedy należy złożyć wniosek o przejście na emeryturę?
Wniosek (formularz EMP) wraz z pozostałymi wymaganymi dokumentami należy złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do 30 dni przed dniem osiągnięcia wieku emerytalnego. Druk może być złożony nawet w trakcie trwania zatrudnienia.
Jakie zarobki mogą spowodować zmniejszenie lub zawieszenie emerytury?
Na zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia emerytalnego mają wpływ przychody z działalności, od których odprowadzane są obowiązkowo składki na ubezpieczenia społeczne. Chodzi tutaj o przychody osiągane między innymi z:
- pracy na podstawie stosunku pracy, umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług;
- pozarolniczej działalności;
- pracy w rolniczej spółdzielni kółek rolniczych albo spółdzielni produkcyjnej;
- wynagrodzenia wypłacanego dla członka rady nadzorczej;
- wynagrodzenia za czas niezdolności do wykonywania pracy;
- dodatku wyrównawczego albo ze świadczenia rehabilitacyjnego.
Pracujący emeryt – o czym musi pamiętać?
Jeśli w momencie składania wniosku o emeryturę ubezpieczony już wie, że będzie wykonywał pracę zarobkową, to musi to uwzględnić w formularzu. Jeśli jest się już emerytem i podejmuje się pracę, to trzeba jak najszybciej poinformować o tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Co więcej, raz w roku (do końca lutego) jest obowiązek dostarczenia zaświadczenia o wysokości osiągniętego przychodu za ubiegły rok. Na podstawie tego dokumentu ZUS ustala, czy świadczenie zostało prawidłowo wypłacone.
Jaki przychód wpływa na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia emerytalnego w 2022 roku?
Ciekawi cię, jaki przychód wpływa na zawieszenie lub zmniejszenie emerytury? Prezentuje się to następująco:
- jeśli przychód nie przekroczy 70% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, to świadczenie emerytalne wypłacone będzie w całości;
- jeśli przychód przekroczy 70% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, ale nie będzie wynosił więcej niż 130% tej wartości, to świadczenie zostanie zmniejszone;
- jeśli przychód przekroczy 130% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, to świadczenie zostanie zawieszone.
Wysokość tego wynagrodzenia ogłaszana jest przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Zatajenie dodatkowych przychodów na emeryturze – czy coś za to grozi?
Zastanawiasz się, czy za zatajenie informacji o dodatkowych przychodach zostanie się ukaranym? Niestety prawo jest tutaj bezwzględne i w sytuacji, gdy emeryt nie poinformował Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o swoich przychodach, instytucja ma prawo żądać zwrotu wypłaconych świadczeń za 3 lata wstecz. Jeśli emeryt powiadomi ZUS w trakcie wykonywania dodatkowej pracy i pobierania świadczenia, to będzie trzeba dokonać zwrotu tylko za ostatni rok. Dlatego pamiętaj o tym, żeby koniecznie poinformować tę instytucję przed podjęciem dodatkowej pracy, ponieważ zatajenie nie jest dla ciebie korzystne.
Na czym polega zmniejszenie świadczenia emerytalnego przez ZUS?
Na czym właściwie polega zmniejszenie świadczenia emerytalnego? Decyzję o zmniejszeniu wysokości emerytury wydaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W dokumencie wskazuje on miesiąc, od którego emerytura będzie wypłacana w niższej kwocie: będzie to miesiąc wydania decyzji lub miesiąc następny. W piśmie określona będzie również wartość, o jaką świadczenie zostanie pomniejszone. Jest to różnica między przychodem emeryta a kwotą 70% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Warto tu zaznaczyć, że nie może być ona wyższa niż kwota maksymalnego zmniejszenia, która obecnie wynosi 691,94 złote.
Czy emerytura pomostowa też może zostać zawieszona lub zmniejszona?
Emerytura pomostowa również może zostać zawieszona lub zmniejszona i obowiązują w tej sytuacji takie same zasady, jak przy powszechnej emeryturze. Istnieje jednak pewien wyjątek. Jeśli uprawniona osoba podjęła zatrudnienie w pracy w szczególnych warunkach czy też o szczególnym charakterze, to świadczenie emerytalne ulega zawieszeniu bez względu na wartość przychodu.
Przekroczenie przychodu a dobrowolna wpłata na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych
Jeśli w rozliczeniu rocznym okaże się, że emeryt przekroczył kwotę graniczną, co powoduje zawieszenie wypłacenia świadczenia, to Zakład Ubezpieczeń Społecznych może rozliczyć jego świadczenie w korzystniejszy dla niego sposób. Wyśle on zawiadomienie do ubezpieczonego, w którym zaproponuje mu dokonanie dobrowolnej wpłaty na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. W przesłanym piśmie będą zawarte wszelkie niezbędne informacje: osiągnięty przychód, wysokość przekroczenia, miesięczną i roczną kwotę świadczenia oraz omówienie rozliczenia w przypadku dokonania tej wpłaty.
Czy inne świadczenia wypłacane przez ZUS również mogą być zmniejszane lub zawieszane?
Oprócz emerytury Zakład Ubezpieczeń Społecznych może również zmniejszyć lub zawiesić inne świadczenia społeczne. Mowa tutaj między innymi o:
- rencie z tytułu niezdolności do pracy;
- rencie z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub w drodze do i z pracy, chorobą zawodową;
- rencie inwalidy wojskowego (w przypadku niezdolności do pracy bez powiązania ze służbą wojskową);
- rencie rodzinnej po inwalidzie wojskowym (pod warunkiem że śmierć nie miała związku ze służbą wojskową);
- rencie rodzinnej;
- nauczycielskim świadczeniu kompensacyjnym.
Kiedy nie następuje zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia społecznego?
Świadczenie społeczne nie zostanie zmniejszone ani zawieszone, jeżeli ubezpieczony na przykład:
- ma prawo do renty inwalidy wojennego w związku ze służbą wojskową czy też do renty rodzinnej przysługującej po żołnierzu, który poniósł śmierć w związku ze służbą wojskową;
- ma prawo do częściowej emerytury;
- ma prawo do renty inwalidy wojennego z powodu pobytu w obozie, jak i w miejscach odosobnienia, czy też do renty po tym inwalidzie;
- osiągnął powszechny wiek emerytalny i podjął zatrudnienie dopiero po przyznaniu mu tego świadczenia.
Zmniejszenie lub zawieszenie emerytury odbywa się według określonych zasad przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Warto się do nich stosować, aby uniknąć wszelkich nieporozumień przy pobieraniu tego świadczenia.