
Umowa na zastępstwo jest zawierana w szczególnych okolicznościach. W niektórych sytuacjach pracodawca szuka osoby na dane stanowisko tylko do czasu powrotu pracownika, który ma np. urlop zdrowotny. Przeczytaj o zapisach umowy na czas zastępstwa i pobierz jej bezpłatny wzór!
Pobierz wzór w .pdf | ![]() |
Pobierz wzór w .docx | ![]() |
Wszelkie kwestie prawne związane z zatrudnieniem to coś, co zdecydowanie warto znać, aby móc ewentualnie walczyć o swoje prawa w razie zaniedbań. Umowa na zastępstwo to dokument, którego zapisy są ściśle uregulowane. Czy wiesz, w jakich sytuacjach pracodawca może zawrzeć z pracownikiem takie porozumienie? Sprawdź, na czym polega umowa o zastępstwo, ile trwa okres wypowiedzenia i jak rozwiązane są kwestie urlopu oraz zwolnienia. Czy te świadczenia także będą ci przysługiwać, jeśli podpiszesz tego rodzaju umowę? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się więcej o tej formie zatrudnienia!
Umowa o zastępstwo – ogólna charakterystyka
Umowa o zastępstwo pod pewnymi względami przypomina nieco umowy na czas określony. Okoliczności ich podpisania bywają zazwyczaj dość podobne, ponieważ również opierają się o czasowe zatrudnienie. Każda osoba podpisująca tego typu akt jest chroniona poprzez zapisy prawne, które dokładniej przybliżymy w tekście. Warto też zaznaczyć, że w prawie nie ma osobnej regulacji na temat takich umów zastępczych. Funkcjonują one bowiem wyłącznie jako odrębna forma umowy na czas określony. Jest to efekt nowelizacji kodeksu pracy z 2016 roku.
Umowa na czas zastępstwa – kiedy się ją podpisuje?
Do zawarcia umowy na czas określony nie potrzeba zazwyczaj szczególnych przesłanek i właśnie to odróżnia ją od tej na zastępstwo. W ramach wspomnianej powyżej nowelizacji kodeksu wprowadzono kilka sytuacji, które umożliwiają zawarcie krótkoterminowego porozumienia. Należą do nich:
- praca sezonowa bądź dorywcza;
- zastąpienie osoby pracującej na danym stanowisku, której nieobecność jest słusznie usprawiedliwiona (na przykład urlop macierzyński bądź zdrowotny);
- sprawowanie danej funkcji podczas określonej kadencji;
- obiektywne przyczyny leżące po stronie pracodawcy.
Jak widać, część z tych kryteriów to ściśle określone wymagania, które trudno jest nagiąć. Inne zapisy są jednak nieco luźniej sprecyzowane i mogą być polem do szerokiej interpretacji.
Co powinna zawierać umowa na zastępstwo?
Umowa na zastępstwo powinna zawierać oczywiście:
- dane obu stron;
- datę i miejsce jej zawarcia;
- podpisy zainteresowanych;
- wysokość wynagrodzenia;
- wymiar czasu pracy;
- opis obowiązków;
- termin rozpoczęcia pracy.
Najważniejszym jej elementem jest zaś czas ustania zatrudnienia. Można go sprecyzować dokładnie, tj. do określonej daty. Jeśli pracownik na takiej umowie zastępuje inną osobę, na przykład przebywającą na długim urlopie, to datą końcową może być powrót tej osoby do pracy. Całą strukturę dokumentu możesz zobaczyć w gotowym wzorze dostępnym na naszej stronie.
Wypowiedzenie umowy o pracę na zastępstwo
Pracownika obowiązują również określone warunki zatrudnienia. Należy do nich chociażby okres wypowiedzenia. Wypowiedzenie umowy na zastępstwo może nastąpić zarówno z inicjatywy pracodawcy, jak i pracownika. Przed nowelizacją z 2016 roku okres wypowiedzenia wynosił jedynie 3 dni i nie zależał od tego, jak długo w zakładzie pracowała dana osoba. Obecnie liczba dni zależy od stażu w konkretnym miejscu pracy. Wynosi ona:
- 2 tygodnie w przypadku pracy trwającej mniej niż 6 miesięcy;
- miesiąc jeśli pracownik przebywał w firmie minimum 6 miesięcy;
- 3 miesiące w sytuacji, gdy był zatrudniony przynajmniej 3 lata.
Umowa na zastępstwo a ciąża
Pracownice w ciąży, a także te korzystające z urlopu macierzyńskiego podlegają ochronie przed zwolnieniem. Trzeba jednak zauważyć, że warunki różnią się nieco w przypadku umów na czas określony, a szczególnie – tych na zastępstwo. Zapis kodeksu pracy mówi bowiem, że można rozwiązać umowę na zastępstwo, jeśli:
- zajdą przyczyny, które uzasadniają rozwiązanie umowy;
- jeśli organizacja związkowa, która reprezentuje osobę w ciąży, wyrazi na to zgodę.
Na przedłużenie umowy trudno liczyć szczególnie w sytuacji, kiedy pracownica zastępuje na stanowisku kogoś, kto już przebywa na zwolnieniu.
Umowa na zastępstwo a urlop
Umowa o zastępstwo gwarantuje takie samo prawo do wypoczynku, jak zwykła, przy czym stosuje się odpowiednie przeliczenie co do liczby wolnych dni. Każdy miesiąc uprawnia pracującą osobę do odebrania 1/12 puli urlopu rocznego. Co to oznacza? Jeśli dana osoba ma staż mniejszy niż 10 lat (a więc przysługuje jej normalnie 20 dni urlopu) i pracuje 6 miesięcy, to dostaje prawo do 6/12, a więc 10 dni wolnych. Jeśli zaś ma staż 10 lat pracy, zyskuje dostępne 26 dni urlopu. W przypadku pracy przez pół roku może oczywiście wykorzystać 13 dni urlopu.
Umowa na zastępstwo a zwolnienie lekarskie
Choroba osoby zastępującej innego pracownika przebywającego na długim urlopie jest podstawą do pójścia na zwolnienie lekarskie. Jeśli ma on ubezpieczenie zdrowotne, to pracodawca ma obowiązek wypłacić za dni nieobecności odpowiednią pensję. Umowa na zastępstwo nie odbiega więc pod tym względem od tej typowej.
Umowa na zastępstwo – czy warto ją podpisać?
Dużą zaletą opisywanej umowy jest jej elastyczność, ponieważ można ją swobodnie przedłużać praktycznie bez wielu ograniczeń. Pracownik ma także wszystkie konieczne świadczenia, czyli urlop oraz zwolnienie lekarskie. Z perspektywy pracodawcy warto zdecydować się na nią wtedy, gdy nie ma możliwości rozdzielenia obowiązków wśród reszty pracowników lub w sytuacji, gdy do wykonywania danych obowiązków potrzeba konkretnie wykwalifikowanej osoby. Jeśli jesteś pracownikiem, zwróć uwagę przede wszystkim na warunki umowy, ponieważ mogą one pozostawiać pole do nadużyć.
Umowa na zastępstwo – wzór
Jeżeli chcesz zapoznać się z treścią gotowej umowy o zastępstwo, możesz to zrobić już teraz. W załączniku znajdziesz wzór do pobrania za darmo w formatach PDF lub docx.
Pobierz wzór w .pdf | ![]() |
Pobierz wzór w .docx | ![]() |
Umowa na zastępstwo niekiedy może być dobrą opcją dla pracownika, który dopiero zaczyna zdobywać lub rozwijać się zawodowo. Z perspektywy pracodawcy to z kolei wygodny sposób na zastąpienie osoby, która z jakichś powodów nie może przychodzić do pracy. Urlop i zwolnienie lekarskie przysługuje także przy takiej formie zatrudnienia, dlatego może to być całkiem rozsądne wyjście dla pracowników.