Czym jest zasiłek chorobowy? Co zrobić, gdy przerwa od pracy przypada w okresie ciąży? Sprawdź, ile może trwać okres trwania niezdolności do pracy i jak liczyć dni wolne od pracy w 2025.
Istnieje bardzo konkretna procedura ubiegania się o wypłatę zasiłku chorobowego. Jaki okres ubezpieczenia jest potrzebny, by otrzymać prawo do zasiłku za okres niezdolności do pracy? Czy okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego ma wpływ na przyznanie zasiłku? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule!
Zasiłek chorobowy – czym jest?
Zasiłek chorobowy to świadczenie ubezpieczeniowe przyznawane pracownikowi, który przez dłuższy okres jest niezdolny do pracy z powodu choroby lub innych problemów zdrowotnych. Wypłata środków przysługuje pracownikom oraz członkom spółdzielni produkcyjnych i kółek rolniczych, a także pracownikom objętych dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, które występuje przykładowo w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy zlecenie.
Zasiłek często jest mylony z wynagrodzeniem chorobowym. Warto też wiedzieć, że środki nie przysługują, gdy niezdolność do pracy jest spowodowana umyślnym działaniem pracownika, na przykład w efekcie wykroczenia, nadużycia alkoholu lub umyślnego popełnienia przestępstwa.
Komu przysługuje zasiłek chorobowy?
Zasiłek chorobowy przysługuje pracownikom powyżej 50. roku życia przy dłuższej niezdolności do pracy, a także każdemu pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę, który w wyniku choroby lub innego urazu jest niedysponowany do wykonywania obowiązków zawodowych przez dłuższy czas.
Zasiłek chorobowy a wynagrodzenie chorobowe
Art. 92 Kodeksu pracy definiuje, że każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę ma prawo do otrzymania wynagrodzenia chorobowego w wysokości 80% bazowej wypłaty. Warunkiem otrzymania środków jest przedstawienie pracodawcy zaświadczenia lekarskiego, które potwierdza chorobę lub niezdolność do pracy. W określonych przypadkach pracownik ma prawo do wynagrodzenia w pełnej kwocie.
Dzieje się tak, jeśli niezdolność do pracy spowodowana jest:
- ciążą;
- wypadkiem przy pracy, w miejscu zatrudnienia lub w drodze do/z pracy;
- związana z oddawaniem tkanek, komórek lub narządów.
Prawo do zasiłku chorobowego
Każdy ubezpieczony pracownik zatrudniony na umowę o pracę ma prawo do wypłaty wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego. Warto wiedzieć, że wysokość tego drugiego odpowiada wysokości wynagrodzenia, które przysługuje za czas niezdolności do wykonywania obowiązków zawodowych. Co więcej, podstawa do chorobowego jest przeciętnym wynagrodzeniem miesięcznym wypłacanym za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła niezdolność do pracy.
Pamiętaj również, że za pobyt w szpitalu przysługuje ci 70% podstawy miesięcznej pensji. Jeśli niezdolność do pracy powstała na terenie zakładu, wymiar zasiłku wynosi 100% miesięcznego wynagrodzenia.
Wysokość zasiłku chorobowego i wynagrodzenia chorobowego dla pracownika
Wysokość wynagrodzenia za niezdolność do pracy jest różna w zależności od rodzaju umowy, na jaką jesteś zatrudniony. Podstawa wymiaru zasiłku jest inna w przypadku umowy o pracę, a inna w przypadku umowy zlecenia. Jednak zawsze podstawą do wypłaty zasiłku jest przedstawienie zwolnienia lekarskiego. W przypadku UoP pracownik etatowy podlega ubezpieczeniu chorobowemu. Po upływie 30 dni pracy zyskuje pełne prawo do świadczeń i przysługuje mu wynagrodzenie chorobowe.
Na UZ ubezpieczenie jest dobrowolne i sam musisz poprosić zleceniodawcę, by zgłosił cię do ZUS. Warto wiedzieć, że wtedy świadczenie przysługuje (ubezpieczenie chorobowe) w ciągu 90 dni od ukończenia pierwszego miesiąca pracy. W przypadku umowy o dzieło wynagrodzenie może być poddane składkom zdrowotnym tylko w sytuacji, gdy masz z pracodawcą podpisany osobny kontrakt.
Ubezpieczenie chorobowe 2025 – czy wpływa na wysokość zasiłku chorobowego?
Pamiętaj, że wysokość wynagrodzenia chorobowego i zasiłku jest zależna od pensji brutto pracownika i ubezpieczenia chorobowego. Składka ta wynosi 2,45% miesięcznego wynagrodzenia i jest opłacana z wypłaty pracownika.
W niektórych przypadkach ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe. Osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, członkowie rolniczych spółdzielni, osoby odbywające służbę zastępczą muszą opłacać składki chorobowe. Poza tym dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym mogą być objęte osoby wykonujące pracę nakładczą, są zatrudnione na podstawie umowy-zlecenia, prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą, są osobami duchownymi lub doktorantami. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie internetowej ZUS.
Wynagrodzenie za czas choroby – jak obliczyć dni niezdolności do pracy?
Czasami problemem może być obliczenie dni niezdolności do pracy. Warto wiedzieć, że jeśli przerwa jest dłuższa niż 30 dni, ubezpieczony może liczyć na otrzymanie zasiłku chorobowego. Przez pierwszy miesiąc będzie on otrzymywać wynagrodzenie chorobowe. Jednak ile wynosi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacane przez pracodawcę i ZUS?
Za każdy dzień zwolnienia lekarskiego przysługuje ci 1/30 podstawy wynagrodzenia chorobowego. Oblicza się ją, pomniejszając podstawę pensji o wysokość składek podzielonych przez 30. Następnie uzyskany wynik należy pomnożyć przez liczbę dni kalendarzowych, w trakcie których nie mogłeś pracować. Pamiętaj, że wysokość zasiłku chorobowego stanowi sumę dni roboczych i wolnych od pracy. Kolejnym krokiem jest pomnożenie wyniku przez odpowiedni procent.
W przypadku wynagrodzenia i zasiłku chorobowego ta kwota wynosi 80 % dla tradycyjnych chorób oraz 100 % na przykład w wypadku ciąży.
Zasiłek chorobowy 2025 – minimalna podstawa
W 2023 r. minimalna podstawa wymiaru chorobowego wynosi:
- od 1 stycznia do 30 czerwca – 3 011,52 zł;
- od 1 lipca do 31 grudnia – 3 106,44 zł.
Jak długo wypłacany jest zasiłek chorobowy?
Zasiłek chorobowy może być pobierany przez określony czas. Wynosi on:
- 182 dni w przypadku choroby;
- 270 dni w przypadku ciąży lub gruźlicy.
Następnie osoba może wnioskować o świadczenie rehabilitacyjne.
ZUS czy pracodawca – kto wypłaca świadczenia?
Przez pierwsze 33 dni niezdolności do pracy wynagrodzenie chorobowe wypłaca pracodawca. W przypadku osób, które ukończyły 50. rok życia świadczenie jest wypłacane przez 14 dni. Natomiast od 34. dnia (lub 15. dnia w przypadku osób po 50. roku życia) pacjent otrzymuje zasiłek chorobowy od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Wiesz już, czym jest zasiłek chorobowy i kto może się o niego ubiegać. Pamiętaj, że w określonych przypadkach, na przykład ciąży lub zakażenia spowodowanego gruźlicą, okres wypłacania zasiłku może być wydłużony.
- Zasiłek rehabilitacyjny – komu przysługuje? Czym są świadczenia rehabilitacyjne?
- Zasiłek opiekuńczy – czym jest, komu przysługuje, z jakiego powodu jest wypłacany?
- Zasiłek wychowawczy – komu przysługuje i jak złożyć wniosek?
- Zasiłek macierzyński – wszystko, co warto wiedzieć
- Zasiłek stały 2025 – komu przysługuje zasiłek z ośrodka pomocy społecznej?