Własna działalność gospodarcza to ogromna niezależność, ale też odpowiedzialność. Wymaga prowadzenia niezbędnej dokumentacji oraz zatroszczenia się o wiele kwestii. W artykule poznasz bliżej ten temat.
Posiadanie własnej działalności gospodarczej to dla wielu osób wymarzony sposób zatrudnienia. Możliwości, które oferują prawo i rynek, jest naprawdę sporo, a ograniczenia praktycznie nie istnieją. Jedynym wymogiem jest ukończenie 18 lat lub posiadanie przedstawicielstwa w przypadku młodszych osób, a także brak prawomocnego wyroku za przestępstwa skarbowe lub gospodarcze. Do założenia firmy w Polsce nie trzeba mieć obywatelstwa krajowego, ale należy być obywatelem państwa Unii Europejskiej lub Europejskiego Okręgu Gospodarczego albo mieć zezwolenie na pobyt. Sprawdź, co jeszcze trzeba wiedzieć przed prowadzeniem działalności gospodarczej.
Działalność gospodarcza – czym jest?
Może się wydawać, że każda osoba zna definicję własnej firmy i jej cech. Warto to jednak na początku sprecyzować, by rozwiać wszelkie ewentualne wątpliwości. Działalność gospodarcza to prowadzenie działalności zarobkowej w swoim imieniu oraz w sposób ciągły. Zadania realizowane przez firmę mogą być zatem powtarzalne i zmierzające do określonego celu. Ważne jest tutaj nastawienie na osiągnięcie zysku i ponoszenie ryzyka związanego z ewentualnym niepowodzeniem.
Oprócz tego, działalność powinna mieć charakter zorganizowany. Musisz więc posiadać przestrzeń, w której odbywa się działalność. Nie może być ona zarządzana przez podmiot lub osobę z zewnątrz.
Jakie są rodzaje działalności gospodarczej?
Każda osoba prowadząca działalność gospodarczą powinna wybrać formę, w jakiej ma być zorganizowany biznes. Określa to prawa, ale też obowiązki właściciela, a ponadto pozwala na zróżnicowane zadania. Każdy typ działalności gospodarczej ma rzecz jasna swoje plusy i minusy, więc warto je rozważyć przed założeniem firmy. Do wyboru są formy takie jak:
- jednoosobowa działalność gospodarcza;
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością;
- spółka partnerska;
- spółka komandytowa;
- spółka akcyjna;
- spółka komandytowo-akcyjna;
- spółka cywilna;
- spółka jawna.
Najpopularniejszymi i najczęściej spotykanymi sposobami prowadzenia działalności są dwa pierwsze przykłady.
Jak otworzyć działalność gospodarczą? Zorientuj się, czy musisz ją rejestrować
Zastanawiasz się, jak otworzyć działalność gospodarczą? Warto wiedzieć, że założenie działalności gospodarczej nastawionej na zysk nie musi oznaczać konieczności zarejestrowania. Najważniejszym kryterium jest tutaj wysokość przychodów. Jeśli nie będą one przekraczać w żadnym miesiącu 50% średniej krajowej, nie jest konieczna rejestracja.
Jeśli jednak dochody wyniosą już 51%, to konieczne jest zarejestrowanie przedsiębiorstwa. Należy to zrobić w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG). Oprócz tego, rejestracji nie podlega działalność agroturystyczna, produkcja wina i handel detaliczny rolników.
Zakładanie działalności gospodarczej krok po kroku
Jak wygląda plan zakładania działalności gospodarczej krok po kroku? Na początku ważne jest wymyślenie nazwy. Musi ona zawierać przynajmniej imię i nazwisko zakładającego. Do tego często dodaje się nazwę własną. Na swoje nazwisko nie zarejestrujesz więcej niż jednej działalności gospodarczej, choć wpis pozwala na prowadzenie różnych jej rodzajów.
Istotne jest też zastanowienie się nad adresem, który może być stały bądź mobilny. Wielu przedsiębiorców wybiera tutaj swoje miejsce zamieszkania lub główną siedzibę biura. Bez względu na to, jakie miejsce wybierzesz, musisz posiadać tytuł prawny do nieruchomości, czyli prawo własności, do dzierżawy czy, na przykład, najmu.
Założenie działalności gospodarczej – PKD i potrzebne zezwolenia
Kod PKD jest rodzajem ewidencji. Rozwinięciem skrótu jest nazwa Polska Klasyfikacja Działalności. Przypisanie określonego kodu do prowadzonej działalności gospodarczej to obowiązek każdego przedsiębiorcy. Numer jest bowiem wykorzystywany w statystyce publicznej.
PKD jest również istotny dla samych prowadzących działalność gospodarczą, ponieważ bywa powiązany z formą opodatkowania, rejestracją VAT bądź obowiązkiem wykorzystania kasy fiskalnej. Oprócz tego, niektóre typy biznesu wymagają specjalnych pozwoleń, na przykład na lokal lub wykorzystywany sprzęt. Licencje, koncesje czy wpis do odpowiedniej bazy uzyskuje się dopiero po rejestracji firmy.
Zakładanie działalności gospodarczej a wybór formy opodatkowania
Odprowadzanie podatku jest obowiązkiem każdego przedsiębiorcy, niezależnie od rozmiaru firmy. Możesz za to dokonać wyboru, jeśli chodzi o formę opodatkowania. Działalność gospodarcza może być opodatkowana:
- na zasadach ogólnych – jest to rodzaj, który przyznaje się automatycznie; jeśli nie chcesz go zmieniać, to nie musisz nic robić. Wysokość podatku wynosi tutaj 17% bądź 32%;
- według jednolitej stawki podatku liniowego 19% – to rozwiązanie opłacalne dla niektórych biznesów, gdyż nie zależy od wysokości dochodów. W przypadku mniejszych zarobków lepiej jednak zdecydować się na klasyczne opodatkowanie ogólne;
- na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych – forma ta oblicza podatek wyłącznie od przychodu; nie pozwala ona odliczać kosztów potrzebnych do uzyskania zarobku, więc nie zawsze będzie opłacalna;
- w ramach karty podatkowej – opcja ta jest zarezerwowana wyłącznie dla kilku przypadków. Mogą to być m.in. brak korzystania z usług jakiejkolwiek innej firmy lub brak osób zatrudnionych na umowę zlecenie lub o dzieło. Oprócz tego, współmałżonek nie może prowadzić tej samej działalności.
Prowadzenie działalności gospodarczej i rejestracja ZUS i VAT
Obowiązkiem każdego startującego przedsiębiorcy jest wypełnienie formularza ZUS ZUA. Jest to zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego i społecznego. W przypadku, gdy dana osoba nie podlega ubezpieczeniu społecznego, formularz to ZUS ZZA.
Ponadto, obowiązkiem przy własnej działalności gospodarczej jest złożenie deklaracji VAT-R. Służy on rejestracji danych dotyczących odprowadzania podatku od towaru i usług. Ustawa o VAT precyzuje warunki zwolnienia, z którymi warto się zapoznać. Jeśli cię nie obejmują, to należy wyrazić chęć stania się czynnym podatnikiem VAT.
Działalność jednoosobowa – koszty, które ponoszą przedsiębiorcy
Jakie koszty działalności jednoosobowej musi ponieść przedsiębiorca? Prowadzenie własnej działalności gospodarczej wymaga odprowadzania określonych składek. Obowiązkiem przedsiębiorcy jest odprowadzenie składki zdrowotnej w wysokości 9% od 75% podstawy przeciętnego wynagrodzenia na dany rok.
Oprócz tego, w wielu przypadkach dochodzi prowadzenie księgowości, chyba że przedsiębiorca decyduje się na samodzielne rozliczanie. Koszt stanowią też opłaty za lokal wraz z mediami.
Własna działalność gospodarcza to dla wielu osób duży komfort. Nie należy jednak zapominać o licznych obowiązkach. Musisz pamiętać m.in. o niezbędnej dokumentacji i wyborze odpowiednich kategorii.
- Zawieszenie działalności a ZUS. Składki ZUS w czasie zawieszenia działalności gospodarczej. Czy przedsiębiorca musi opłacać składki zdrowotne w trakcie zawieszenia działalności?
- Spółki cywilne, akcyjne i komandytowe. Czym tak naprawdę się różnią? Poznaj formy działalności gospodarczej!
- Jak założyć firmę? Od własnej działalności dzieli cię już tylko 6 prostych kroków!
- Kto może starać się o dofinansowania z urzędu pracy? Jak wypełnić wniosek o dotację z urzędu pracy?
- Jak i gdzie uzyskać dofinansowanie dla nowych firm w 2024 roku? Poznaj możliwe dotacje z Urzędu Pracy i nie tylko
