W kwestii składki zdrowotnej 2022 rok przyniósł duże zmiany, które wprowadzono na mocy Polskiego Ładu. Wzbudziły one niepokój u osób prowadzących działalność oraz ich pracowników. Co weszło w życie od 1 stycznia 2022, a co zmieniło się od 1 lipca 2022?
Opłacanie składki zdrowotnej przez osoby pracujące jest w Polsce obowiązkowe i daje prawo do bezpłatnego korzystania z usług w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Jeśli chodzi o składkę zdrowotną, 2022 rok oznacza wiele zmian w tym zakresie. W myśl nowych przepisów wysokość składki uzależniona jest przede wszystkim od wybranej formy opodatkowania. Jak wygląda podstawa wymiaru składki zdrowotnej w 2022 roku dla poszczególnych osób? Sprawdź!
Składka zdrowotna 2022 – zmiany wprowadzone przez Polski Ład
Do końca grudnia 2021 roku obowiązywały jednolite zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla wszystkich osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, które skorzystały z ulgi na start. Od 1 stycznia 2022 wszedł w życie Polski Ład, według którego zasady obliczania składki zdrowotnej zależą od formy opodatkowania. Oznacza to, że inna będzie składka zdrowotna osób opodatkowanych podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych, inna dla będących na podatku liniowym, a jeszcze inna dla ryczałtowców.
Dla osób na zasadach ogólnych oraz opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, oprócz miesięcznej podstawy wymiaru składki zdrowotnej, wprowadzono także roczną podstawę wymiaru. Umożliwi ona rozliczenie składki po zakończeniu roku.
Składka zdrowotna 2022 – opodatkowanie na zasadach ogólnych
Od 2022 roku osoby opodatkowane na zasadach ogólnych (17% lub 32%) będą płaciły składkę zdrowotną w wysokości 9% dochodu z działalności za poprzedni miesiąc. Jednocześnie składka ta nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku. Oznacza to, że w 2022 zdrowotna składka ZUS wyniesie minimum 270,90 zł (9% z 3010 zł) i obowiązuje przedsiębiorcę, nawet jeżeli nie osiągnie w danym miesiącu żądnego dochodu.
Składka zdrowotna 2022 – ryczałt ewidencjonowany
Osoby opodatkowane w formie ryczałtu muszą opłacać składkę zdrowotną w wysokości, która zależna jest od przychodu uzyskanego w danym roku kalendarzowym. Podstawę stanowi w tym przypadku stawka procentowa przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w danym sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego. Przedstawia się to następująco:
- przychód do 60 000 zł – 9% od kwoty 60% przeciętnego wynagrodzenia (ok. 335,94 zł);
- przychód od 60 000 do 300 000 zł – 9% od kwoty 100% przeciętnego wynagrodzenia (559,89 zł);
- przychód powyżej 300 000 zł – 9% od kwoty 180% przeciętnego wynagrodzenia (1007,81 zł).
Składka zdrowotna 2022 – podatek liniowy
Zasady obliczania podstawy wymiaru składki zdrowotnej 2022 są w tym przypadku takie same, jak u osób objętych podatkiem ogólnym. Sama składka wynosi jednak 4,9% dochodu osiągniętego w miesiącu poprzednim, jeśli jest on wyższy niż 5510 złotych. Oto kwoty i odpowiednie stawki:
- do 5510 – 270,90 zł;
- 8000 – 392 zł;
- 10 000 – 490 zł;
- 12 000 – 588 zł;
- 15 000 – 735 zł;
- 20 000 – 980 zł.
Karta podatkowa a wysokość składki zdrowotnej
Najprostszy schemat wyliczenia składki zdrowotnej mają osoby rozliczające się na podstawie karty podatkowej. W tym przypadku podstawę stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym.
Składka zdrowotna a zawieszenie działalności gospodarczej
W trakcie obliczania składki zdrowotnej 2022 zmienił wiele, ale warto wspomnieć o innej ważnej kwestii. Podczas obliczeń nie uwzględnia się osiągniętych przychodów ani poniesionych kosztów, które nastąpiły w okresie zawieszenia działalności gospodarczej. Taka wiadomość z pewnością okaże się korzystna dla osób, które planują sprzedaż środków trwałych. Jeżeli zrobią to w czasie, kiedy działalność będzie zawieszona, przychód powstały z tego tytułu nie zostanie wliczony do wyliczeń składki zdrowotnej.
Składka zdrowotna wspólników spółek
Składka zdrowotna w wysokości 9%, która jest naliczana od podstawy stanowiącej 100% przeciętnego wynagrodzenia, obowiązuje:
- wspólników spółek komandytowych (komandytariusz lub komplementariusz);
- właścicieli jednoosobowych spółek z o.o;
- akcjonariuszy prostej spółki akcyjnej.
Składka zdrowotna w tych przypadkach wynosi 559,89 zł, bez względu na wynagrodzenie i przychody.
Prowadzenie kilku działalności a składka zdrowotna 2022
Składkę na ubezpieczenie zdrowotne odprowadza od sumy dochodów podatnik prowadzący więcej niż jedną pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną:
- według skali podatkowej;
- podatkiem liniowym;
- podatkiem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Jeżeli przedsiębiorca oprócz prowadzenia jednej działalności gospodarczej jest też wspólnikiem w spółce komandytowej i jednoosobowym wspólnikiem spółki z.o.o opłaca tylko składkę zdrowotną, wynikającą z przychodu z jednoosobowej działalności gospodarczej i składkę w jednej wysokości z dwóch spółek. Jeśli ktoś jest jednak wspólnikiem w kilku spółkach posiadających osobowość prawną, sprawa rozpatrywana nieco inaczej. Przy prowadzeniu kilku spółek z o.o., ale bez jednoczesnego prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej składkę zdrowotną 2022 wylicza się poprzez przemnożenie przeciętnego wynagrodzenia z czwartego kwartału 2021 roku.
Możliwość odliczania składki zdrowotnej w 2022 roku
Nowy Ład zlikwidował również możliwość częściowego odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej od podatku. Rozwiązanie to okazało się niekorzystne, co przekonało rządzących do naniesienia kolejnych korekt.
Składka zdrowotna 2022 – zmiany od 1 lipca
Od 1 lipca 2022 roku podatnikom opodatkowanym podatkiem liniowym przywrócono możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Wysokość odliczenia tych składek ograniczona została rocznym limitem 8700 złotych. Limit ten każdego roku ma być waloryzowany przez Ministra Finansów. Ryczałtowcy będą mogli też odliczyć od przychodu 50% zapłaconych do tej pory składek zdrowotnych. W zmianach pojawił się także przepis o możliwości odliczenia 19% składki zdrowotnej od karty podatkowej. Dla osób opodatkowanych na zasadach ogólnych w dalszym ciągu nie ma możliwości odliczenia składki zdrowotnej.
Terminy zapłaty składek zdrowotnych w 2022 roku
Co jeszcze zmieniło się w kwestii składki zdrowotnej? 2022 przyniósł także zmianę terminu zapłaty składek ZUS. Upływa 20. dnia każdego miesiąca i jest jeden dla wszystkich przedsiębiorców, bez względu na to, czy zatrudniają pracowników. Dotyczy to jednak tylko osób, które są płatnikami fizycznymi. Płatników prawnych w dalszym ciągu obowiązuje termin 15. dnia miesiąca. W bieżącym roku konieczne jest też wysyłanie ZUS DRA co miesiąc. Wcześniej części płatników przysługiwało zwolnienie z tego obowiązku, teraz nie ma jednak takiej możliwości.
Składka zdrowotna 2022 – podsumowanie
Jeśli chodzi o składkę zdrowotną, 2022 rok oznacza sporo zmian dotyczących obliczania i odliczania jej od podatku. Te największe związane są z Nowym Ładem, który został wprowadzony 1 stycznia. Nowa ustawa obejmuje obliczanie stawki zdrowotnej przedsiębiorców w zależności od wybranej formy opodatkowania. Zlikwidowano także możliwość odliczenia części składki zdrowotnej od dochodu, co spotkało się z oporem, dlatego od 1 lipca 2022 roku wprowadzono kolejne zmiany, które mają na celu nieco odciążyć przedsiębiorców. Nowe przepisy, uwzględniające lipcowe zmiany, mają obowiązywać przynajmniej do 31 grudnia 2022 roku.
Zobacz też:- Zawieszenie działalności a ZUS – składki ZUS a okres zawieszenia działalności gospodarczej
- Składki ZUS – ile wynoszą i jak należy dokonać wszelkich formalności z nimi związanych?
- Polski Ład – zmiana formy opodatkowania dla przedsiębiorców. Podatek liniowy i zmieniony projekt ustawy
- Kalkulator wynagrodzenia – Polski Ład. Podatek dochodowy od osób fizycznych i składka na podatki od wynagrodzenia 2022
- Polski Ład – kto straci? Przekonaj się, jak reformy wpłyną na wynagrodzenia