W jaki sposób można ocenić, czy kondycja finansowa spółki jest dobra? Jednym ze sposobów na osiągnięcie tego celu jest wskaźnik rotacji zobowiązań. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak należy obliczyć ten miernik, przeczytaj poniższy tekst. Miłej lektury!
Zaciąganie zobowiązań to nieodłączny element funkcjonowania właściwie każdej firmy, niezależnie od branży działalności oraz skali prowadzonej aktywności biznesowej. Od ich wartości ważniejsze jest jednak to, czy spółka terminowo je reguluje oraz ile czasu to zajmuje, tzn. jaka jest długość cyklu spłaty długów. Indeks, którego używa się do tego celu, jest określany jako tzw. wskaźnik rotacji zobowiązań.
Wskaźnik rotacji zobowiązań — co to oznacza? Interpretacja
Co to jest wskaźnik rotacji zobowiązań? W różnych źródłach z zakresu literatury ekonomicznej, które poruszają temat zarządzania finansami, można znaleźć wiele objaśnień tego pojęcia. Zasadniczo, definicje te są ze sobą zgodne. Wskaźnik rotacji zobowiązań w zbiorczy, uśredniony sposób pokazuje, ile razy w ciągu roku odnawiają się koszty wobec firmy oraz po ilu dniach są spłacane koszty.
Sposób obliczania wskaźnika może różnić się w poszczególnych firmach, ale interpretacja pozostaje taka sama; miernik pokazuje, w jakim czasie spółka pokrywa zaciągnięte zobowiązania.
W przypadku wielu wskaźników finansowych dąży się do tego, by ich zawartość zawierała się w optymalnym przedziale — jest tak np. jeśli chodzi o płynność finansową, która w ujęciu ogólnym powinna wynosić od 1,2 do 2,0. Inne podejście stosuje się w odniesieniu do rotacyjności.
Ustalanie optimów nie jest zasadne z prostego powodu: specyfika działalności może różnić się nie tylko między podmiotami z różnych sektorów, ale nawet w przypadku firm z tej samej branży. To właśnie dlatego zwraca się uwagę przede wszystkim na to, jaki jest trend zmian wartości wskaźnika.
Wskaźnik rotacji zobowiązań — jaki jest wzór?
Według ogólnej definicji wskaźnik rotacji zobowiązań pokazuje, ile razy w ciągu roku odnawiają się zobowiązania. Oblicza się go jako iloraz:
- przychodów ze sprzedaży,
- przeciętnej wartości zobowiązań w danym okresie (roku, miesiącu itp.) liczonej jako średnia stanu na początku i końcu danego okresu.
Cykl zobowiązań w dniach
Wskaźnik rotacji zobowiązań to wzór, który można przekształcić na różne sposoby. Ciekawym rozwiązaniem jest miernik rotacyjności w dniach. Aby go obliczyć, należy odwrotność podstawowego miernika (będzie to zatem iloraz średniej wartości zobowiązań oraz przychodów ze sprzedaży w danym okresie) pomnożyć przez liczbę dni w roku, tj. 365 (czasem stosuje się liczbę 360). Wielkość wskaźnika w dniach pokazuje, ile przeciętnie dni zajmuje firmie spłata wszystkich zobowiązań.
Podobnie jak w wersji podstawowej, także w tym przypadku kluczowe jest badanie trendu w czasie. Im bardziej maleje miernik rotacyjności zobowiązań wobec dostawców w dniach, tym szybciej dana jednostka opłaca koszty. Zazwyczaj dzieje się tak, gdy dostawcy stosują wobec firmy kredyt kupiecki z krótkim terminem zapłaty; w takiej sytuacji ryzyko problemów z płynnością rośnie. Z kolei wysoki stan indeksu oznacza, że spłacanie zobowiązań zajmuje coraz więcej czasu.
Co ciekawe, wydłużanie terminów spłaty zobowiązań niekoniecznie oznacza pogorszenie sytuacji finansowej podmiotu. Może się bowiem okazać, że jednostka celowo przesuwa w czasie moment spłaty, by móc sfinansować kluczowe inwestycje.
Nie wolno polegać wyłącznie na liczbach!
Miernik rotacyjności pokazuje, ile przeciętnie dni upływa od powstania zobowiązań do momentu ich spłaty. Wskaźniki przeciętnego stanu zobowiązań handlowych oraz rotacyjności w dniach określają, ile przeciętnie trwa regulowanie faktur z tytułu otrzymanych dostaw (np. dostaw zapasów) i usług. Z drugiej jednak strony trzeba mieć na uwadze, że specyfika biznesu może zaburzać wartość informacyjną mierników.
To jeszcze nie wszystko, ponieważ analiza sprawności działania nie uwzględnia faktu krótkoterminowych szoków i zawirowań w gospodarce. Przykładowo, bankructwo ważnego odbiorcy, który nie uregulował płatności wobec danej firmy, może spowodować przejściowe trudności w pozyskaniu kapitału na spłatę zobowiązań krótkoterminowych.
Jeśli chcemy poznać szczegółowe oferty na ten temat, powinniśmy przeanalizować także strukturę zobowiązań z podziałem na dostawców poszczególnych usług czy zapasów. Tak pogłębiona analiza finansowa przedsiębiorstwa pozwala na znalezienie odpowiedzi, czy faktury są opłacane terminowo. Możemy wówczas dowiedzieć się również, w przypadku których kontrahentów terminy spłaty są najkrótsze lub najdłuższe.
Nie tylko rotacja zobowiązań
Na podobnej zasadzie, co wskaźnik rotacji zobowiązań, działają również mierniki dla należności handlowych, zapasów oraz gotówki (środków pieniężnych). Interpretacja mierników jest podobna jak w przypadku badania zobowiązań. Analiza sprawności, bo tak również czasem określa się tę grupę wskaźników, pozwala na ocenę m.in. tego, w jakim tempie spływają należności handlowe od odbiorców (rotacyjność należności) oraz jak szybko firma sprzedaje wszystkie zapasy (wskaźnik rotacji zapasów).
Wskaźnik cyklu rotacyjności zobowiązań w dniach należy zastosować po to, by móc przeprowadzić analizę finansową spółki. Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, że miernik ten nie wystarczy, by móc rzetelnie ocenić, jaka jest kondycja danego przedsiębiorstwa.
Oprócz tego konieczne jest zwrócenie uwagi na takie kwestie jak na przykład płynność czy rentowność. Jeśli dodamy do tego analizę sektora, w jakim działa firma, a także przeanalizujemy gospodarką w ujęciu makro, będziemy mogli uzyskać całościowy obraz.
- Wskaźnik rotacji należności – istota, wzór, interpretacja
- Wskaźnik rentowności przedsiębiorstwa – istota, rodzaje, wzory, interpretacja
- Czym jest churn rate i jak mierzyć wskaźnik odejść klientów w twojej firmie?
- Zasada FIFO – co oznacza First In, First Out i na czym polega ta metoda wyceny zapasów?
- Wskaźnik płynności bieżącej przedsiębiorstwa – czym jest i jak poprawić wskaźnik bieżącej płynności finansowej