W Polsce formy działalności gospodarczej to spółki i jednoosobowe działalności. Wszyscy je znają, ale nie każdy wie, czym się różnią. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jakie są formy prawne działalności gospodarczej i czym się charakteryzują.
Otwarcie własnej firmy wiąże się z koniecznością podjęcia decyzji, jaką formę organizacyjno-prawną wybierzesz. Określenie formy działalności gospodarczej narzuca pewne struktury w twojej organizacji. Jeśli jeszcze nie założyłeś przedsiębiorstwa, ale masz taki plan, koniecznie przeczytaj nasz tekst. Dowiesz się z niego, która forma będzie najbardziej odpowiednia. Zapraszamy do lektury!
Czym jest forma działalności gospodarczej i co dokładnie reguluje?
Czym jest forma prawna działalności gospodarczej w Polsce? To regulacje i wszystkie zapisy prawne, które będą określać strukturę i metody funkcjonowania twojej firmy. To, na jaki kształt formalny działalności się zdecydujesz, wpłynie m.in. na jej:
- formę własności;
- nazwę;
- poziom przychodów.
Jakie są formy działalności gospodarczej w Polsce?
W Polsce istnieje obecnie kilka form organizacyjno-prawnych działalności gospodarczej, Poszczególne z nich znacznie się od siebie różnią. Zanim zdecydujesz o swojej formie własności firmy, zadaj sobie kilka pytań.
- Czy chcesz prowadzić firmę samodzielnie?
- Jaka forma odpowiedzialności za powstałe zobowiązania cię interesuje?
- Jakie masz środki lub umiejętności;
- Jaką formę opodatkowania działalności chcesz wybrać?
- Jaki jest wymóg prowadzenia księgowości w wybranej przez ciebie formie działalności gospodarczej?
- Jaka forma reprezentacji twojej firmy najbardziej ci odpowiada?
Jaką formę własności firmy możesz wybrać?
W Polsce wyróżniamy kilka form prawnych działalności gospodarczych. Są to:
- jednoosobowa działalność gospodarcza;
- spółka cywilna;
- spółki kapitałowe;
- spółki osobowe.
Jednoosobowa działalność gospodarcza jako forma własności firmy
Najczęściej wybieraną w naszym kraju formą spośród wymienionych jest działalność jednoosobowa. Procedury, by ją założyć, są stosunkowo proste. Co ważne, nie trzeba dysponować kapitałem. Jednoosobową działalność może założyć tylko jedna osoba fizyczna, czyli każdy człowiek w prawie cywilnym. Oznacza to, że przy tej formie własności firmy jesteś jedynym właścicielem przedsiębiorstwa.
Wady i zalety prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej
Taka firma jest wyłącznie twoją własnością, o czym świadczy również wymóg wpisania własnego imienia i nazwiska do jej nazwy. Zaletą tej formy działalności gospodarczej
jest dowolność przy określaniu struktur i sposobu jej funkcjonowania.
Oto kilka korzyści z prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej.
- Nie ma konieczności powoływania oficjalnych organów;
- Firma jest reprezentowana tylko przez właściciela;
- Właściciel ma wyłączną decyzyjność w zakresie działania firmy;
- Można zadecydować o sposobie opodatkowania firmy;
- istnieje możliwość zamknięcia firmy w każdym, dowolnym momencie.
Te przywileje niosą za sobą również pewne ryzyko. Właściciel jest jedyną osobą decyzyjną, więc tylko on odpowiada za zobowiązania firmy. Odpowiedzialność ta obejmuje również majątek własny właściciela. W praktyce oznacza to, że przy wyborze tej formy działalności gospodarczej twój prywatny majątek może posłużyć jako spłata zobowiązań przedsiębiorstwa.
Spółki cywilne – formy działalności gospodarczej dla wspólników
Wśród osób, które decydują się na współwłasność, popularna jest spółka cywilna. Najczęściej na założenie takiej spółki decydują się osoby prowadzące już swoje odrębne działalności gospodarcze. Warunkiem koniecznym do otwarcia spółki cywilnej jest bowiem zarejestrowanie wspólników w CEIDG.
Cechy szczególne spółek cywilnych
Spółka cywilna nie występuje jako osobny podmiot gospodarczy, co oznacza, że za jej zobowiązania odpowiadają wspólnicy – zarówno majątkiem firmy, jak i własnym. Przystępując do prowadzenia tej formy działalności gospodarczej, wszyscy wspólnicy wnoszą do spółki wkład własny, który jednak nie musi być pojmowany jako kapitał
w formie pieniędzy. Te kwestie porządkuje umowa, która regulować może również:
- sposób reprezentowania spółki przez każdego ze wspólników;
- prawo do prowadzenia spraw firmy (wspólnicy mogą zostać pozbawieni takiego prawa lub może ono zostać ograniczone);
- proporcję udziałów w spółce cywilnej.
Oprócz kwestii uwzględnionych w umowie trzeba brać pod uwagę także dokładne zapisy kodeksu cywilnego, które regulują działanie tej formy działalności gospodarczej.
Spółki kapitałowe i osobowe, czyli formy działalności gospodarczej dużych przedsiębiorstw
Spółki kapitałowe, jak sama nazwa wskazuje, są formami organizacyjno-prawnymi działalności gospodarczych opartymi na kapitale zakładowym. Oto cechy odróżniające je od spółek cywilnych czy osobowych:
- posiadanie osobowości prawnej, co oznacza, że spółki kapitałowe mają zdolność do podejmowania czynności prawnych we własnym imieniu;
- dysponowanie majątkiem, który nie stanowi majątku własnego wspólników.
Co można uznać za cechę wyróżniającą spółkę kapitałową spośród wszystkich innych form prawnych działalności gospodarczych? To wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności wspólników lub akcjonariuszy za zobowiązania firmy. Wśród spółek kapitałowych wyróżniamy:
- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
- spółki akcyjne.
Spółki osobowe – charakterystyka i rodzaje
Tak jak w spółkach kapitałowych, w osobowych także wymogiem koniecznym do zawiązania organizacji jest kapitał. Działalność zazwyczaj opiera się na więzi pomiędzy osobami prowadzącymi tę formę działalności gospodarczej.
Oto rodzaje spółek osobowych:
- jawna;
- partnerska;
- komandytowa;
- komandytowo-akcyjna.
Ta forma działalności gospodarczej daje wspólnikom swobodę pod względem organizacyjnym, choć wiąże się też z ich odpowiedzialnością.
- Nie jest konieczne powołanie żadnych organów zarządzających
i nadzorczych. - Prawo do reprezentowania spółki ma każdy wspólnik, partner i komplementariusz.
- To na nich leży również obowiązek pokrycia zobowiązań spółki, gdy jej należności przewyższają wartość.
Jak widzisz, określenie formy własności firmy jest najważniejszym etapem podczas zakładania przedsiębiorstwa. Wybór formy działalności gospodarczej określa nie tylko sposób funkcjonowania twojej firmy, lecz również osoby reprezentujące, kapitał początkowy i odpowiedzialność. Warto zatem podjąć świadomą decyzję i dostosować formę do profilu prowadzonego biznesu.
- Spółka komandytowa – wady i zalety. Kwestia podatku CIT, roli wspólników i zapisów Kodeksu spółek handlowych
- Czy i kiedy warto założyć spółkę jawną? 9 rzeczy, które powinieneś o niej wiedzieć. Co mówi Kodeks Spółek Handlowych?
- Spółka z o.o. – podstawowe informacje na temat jednej z najpopularniejszych form prowadzenia firmy. Poznaj jej wady i zalety
- Jak założyć firmę? Od własnej działalności dzieli cię już tylko 6 prostych kroków!
- Zawieszenie działalności a ZUS. Składki ZUS w czasie zawieszenia działalności gospodarczej. Czy przedsiębiorca musi opłacać składki zdrowotne w trakcie zawieszenia działalności?
