Na początku lipca weszła w życie ustawa, która ma „naprawić” Polski Ład. Przepisy, które miały uporządkować kwestie podatkowe, wprowadziły jednak spory chaos, spędzający sen z powiek nawet doświadczonym księgowym. Czy wprowadzone zmiany w podatkach 2022 usprawnią system?
Zmiany w podatkach 2022, które zaczęły obowiązywać od 1 lipca bieżącego roku, mają uporządkować przepisy Polskiego Ładu. Rozwiązanie wprowadzono 1 stycznia 2022, a jego twórcom zależało na tym, by poprawiła się sytuacja podatników o najniższych dochodach. Zabrakło jednak jasnych wytycznych, co wywołało chaos, w którym trudno było połapać się nawet doświadczonym księgowym. Pojawił się więc projekt Niskie Podatki, podpisany przez prezydenta Andrzeja Dudę w połowie czerwca 2022 r. Ustawa wprowadza sporo zmian, ale czy jest korzystna dla podatników?
Najważniejsze zmiany w podatkach 2022 – co nowego od 1 lipca 2022?
Być może nauczone doświadczeniem Ministerstwo Finansów podzieliło reformę na dwa etapy. Jeden z nich obowiązuje od początku lipca, natomiast drugi został przesunięty o pół roku i wejdzie w życie 1 stycznia 2023. Polski Ład 2.0, z którym mamy do czynienia teraz, obniża stawkę PIT z 17 na 12%. Oprócz tego nowe przepisy umożliwiają niektórym przedsiębiorcom zmianę formy opodatkowania, a także zdecydowano o likwidacji tzw. ulgi dla klasy średniej. Są to najważniejsze zmiany w podatkach 2022, ale bynajmniej nie jedyne, jakie wprowadza Polski Ład 2.0.
Obniżka podatku PIT za 2022 r. – kto zyska na nowych przepisach?
Obniżka stawki podatku w pierwszym progu podatkowym do 12% to jedna z kluczowych zmian. Zostaje jednak zachowana składka zdrowotna, wynosząca 9%. Dlatego warto pamiętać, że nowa stawka PIT (12%) będzie powiększona o obowiązującą do tej pory składkę zdrowotną. Z tego powodu, porównując do roku 2021, niektórzy mogą nie odczuć obniżki podatku dochodowego. Zmiany w PIT dotyczą wszystkich na skali podatkowej, a więc pracowników, przedsiębiorców, zleceniobiorców oraz emerytów.
Zmiana formy opodatkowania – dobra wiadomość dla przedsiębiorców
Zmiany w podatkach 2022 pozwalają przedsiębiorcom, którzy na początku roku 2022 wybrali ryczałt lub podatek liniowy, powrócić na skalę. Wtedy działali w ciemno, ponieważ podejmowali decyzję przed wprowadzeniem przepisów Polskiego Ładu. Jeżeli takie rozwiązanie się nie sprawdziło, można rozliczyć swoje roczne przychody na zasadach ogólnych. Trzeba pamiętać, że zmiana sposobu opodatkowania dotyczy tylko powrotu na skalę podatkową – nie ma opcji, by zamienić podatek liniowy na ryczałt lub odwrotnie.
Czas na podjęcie decyzji zależy od obecnych wyborów:
- osoby na podatkach liniowych i ryczałcie, które chcą rozliczyć na ogólnych zasadach cały rok, mogą się decydować do 30 kwietnia 2023;
- podatnicy na ryczałcie, którzy na ogólnych zasadach chcą rozliczyć tylko drugą połowę bieżącego roku, muszą podjąć decyzję do 22 sierpnia 2022.
Polski Ład 2.0 – likwidacja kontrowersyjnej ulgi
Kolejne zmiany to likwidacja ulgi, która się nie sprawdziła. Mowa tu o uldze dla klasy średniej – jej celem była ochrona osób zarabiających na podstawie umowy o pracę od 5701 do 11 141 złotych brutto przed skutkami nowych przepisów. Chodziło głównie o zmniejszenie ryzyka dopłaty podatku w rozliczeniu rocznym. Teraz nie ma już zastosowania, choć jeśli okaże się, że będzie ona korzystniejsza dla podatnika niż zasady po nowelizacji, możne zostać zastosowana, ale tylko za rok podatkowy 2022.
Zaliczki na PIT na nowych zasadach
Od lipca 2022 zniesiony zostaje mechanizm rolowania zaliczek na podatek PIT. Płatnicy nie muszą więc obliczać stawek według podwójnych zasad, które obowiązywały do 31 grudnia 2021 i od 1 stycznia 2022. W związku z tym niektórzy płatnicy zapłacą wyższe zaliczki na PIT, co oznacza niższe wynagrodzenie netto. Te podwyżki będą dotyczyć między innymi:
- osób, które przy miesięcznych zarobkach do 12 800 złotych brutto nie złożyły PIT-2, a także tych, którzy zarabiają od 10 300 do 12 800 złotych brutto (nawet jeśli złożyli PIT-2);
- mundurowych z pensją pomiędzy 8 900 a 12 800 złotych brutto;
- emerytów, których miesięczne świadczenie wynosi od 9 400 do 12 800 złotych brutto;
- osób, które uzyskują przychody z więcej niż jednego źródła;
- zleceniobiorców, którzy zarabiają do 12 800 złotych brutto, ale w 2022 roku nie mają jeszcze możliwości, by złożyć PIT-2.
Co ze składką zdrowotną?
Zmiany w podatkach 2022 nie zmieniły wysokości składki zdrowotnej ani nie przyniosły możliwości odliczenia jej od podatku. Jedyna istotna zmiana dotyczy przedsiębiorców, którzy rozliczają się podatkiem liniowym, ryczałtem lub korzystają z karty podatkowej:
- w pierwszym przypadku dozwolone jest wliczenie kwoty składek w koszty prowadzenia działalności, o ile ich suma nie przekroczy 8700 złotych w skali roku;
- ryczałtowcy mogą obniżyć kwotę przychodu stanowiącą podstawę rozliczenia o połowę kwoty zapłaconych składek;
- przy karcie podatkowej podstawę opodatkowania można pomniejszyć o 19% kwoty wpłaconych zaliczek.
Preferencyjne rozliczenie dochodów dla samotnych rodziców
Zmiany wprowadzone przez projekt Niskie Podatki dotyczy także samotnych rodziców. W styczniu została im odebrana możliwość wspólnego z dzieckiem rozliczania podatków. Zostało to zastąpione ulgą dla samotnych rodziców. Teraz rząd przywrócił stan sprzed wprowadzenia nowych zasad. Oprócz tego samotni rodzice korzystają z podwójnej kwoty wolnej, czyli 60 tysięcy złotych. Na mocy nowelizacji wprowadzono także preferencje prorodzinne, takie jak:
- u dzieci do 18. roku życia nie będzie pobierana składka zdrowotna od renty rodzinnej;
- wyższe limity zarobków dziecka, które nie będą powodować utraty preferencji podatkowych rodziców – z 3089 na 16 061,28 złotych;
- zrezygnowanie z wliczania rent rodzinnych dzieci do dochodów rodziców.
Jeden termin dla wszystkich zeznań podatkowych
Istotną zmianą w podatkach 2022 jest ujednolicenie terminu składania zeznań. Teraz wszystkie PIT-y będzie można składać tylko do 30 kwietnia. Przedsiębiorcy muszą wziąć to pod uwagę podczas nadchodzących rozliczeń z fiskusem.
Kwota wolna od podatku i progi podatkowe od lipca 2022
Zmiany podatkowe nie dotyczą kwoty wolnej od podatku, która zostaje utrzymana na dotychczasowym poziomie. Obecnie jej wysokość wynosi 30 tysięcy złotych. Jedyna różnica w tej kwestii polega na tym, że kwota zmniejszająca podatek w Polskim Ładzie 2.0 wynosi nie 5100, a 3600 złotych brutto. Utrzymano także wysokość wynagrodzenia, powyżej którego podatnik „wpada” w drugi próg podatkowy – wynosi on 120 tysięcy złotych. Podatek w wysokości 32% płaci się od nadwyżki tej kwoty.
Jakie będą skutki zmiany w podatkach 2022?
Czy wprowadzone zmiany w podatkach 2022 przyniosą zauważalne różnice dla podatników i zmniejszą ich obciążenia podatkowe? Specjaliści są sceptyczni i twierdzą, że pracownicy zarabiający najmniej tylko w niewielkim stopniu odczują obiecywane korzyści. Natomiast osoby, które otrzymują pensje powyżej 20 tysięcy złotych brutto miesięcznie, z pewnością nie będą miały powodów do zadowolenia. Jak będzie naprawdę – tego dowiemy się w pierwszym kwartale 2023 roku, po złożeniu swoich zeznań podatkowych.
Zmiany w podatkach 2022 miały uporządkować chaos, jaki panował od początku tego roku. Warto przypomnieć, że reforma została podzielona na dwa etapy. Drugi wejdzie w życie na początku 2023 roku i będzie dotyczył kwoty wolnej od podatku.
Zobacz również:
