Pensja minimalna od lat jest przedmiotem społecznego zainteresowania. Ile wynosi najniższa krajowa? 2024 rok przyniósł zmiany. Jakie? Jeśli chcesz poznać odpowiedź na to pytanie, przeczytaj.
Według różnych szacunków płace na poziomie minimalnej krajowej otrzymuje obecnie nawet kilkadziesiąt procent spośród wszystkich pracujących.
W takiej sytuacji nie powinno nikogo dziwić, że jej wysokość oraz plany rządu na najbliższe lata to kwestie, którymi interesuje się znaczny odsetek społeczeństwa. Jak wygląda obecnie najniższa krajowa? 2024 rok przyniósł podwyższenie minimalnego wynagrodzenia dla pracownika zatrudnionego na etat.
Od 1 stycznia jest to kwota 3490 zł brutto, a od 1 lipca obowiązywać będzie kwota 3600 zł brutto. Jak przekłada się to na kwotę netto i na umowy inne niż stosunek pracy? Sprawdź!
Czym jest płaca minimalna (wynagrodzenie minimalne)?
Płaca minimalna to prawnie ustalona najniższa wartość wynagrodzenia za pracę. Takie rozwiązanie jest wyrazem polityki interwencjonistycznej państwa. Ma ono na celu zapewnić ochronę pracowników, w szczególności tych osób, które:
- stawiają pierwsze kroki na rynku pracy – zanim młodzi pracownicy nabiorą doświadczenia zawodowego, mają dość słabą pozycję na rynku pracy;
- wykonują prace niewymagające szczególnych kwalifikacji – płaca minimalna to rozwiązanie, która chroni przedstawicieli takich zawodów jak na przykład kasjer, sprzątacz czy pomocnik magazyniera.
Najniższa krajowa 2024 na umowę o pracę – wysokość netto i brutto
Począwszy od dnia 1 stycznia 2024 roku, ustawowe wynagrodzenie minimalne dla pracowników zatrudnionych na umowie o pracę wynosi 3490 złotych brutto, a od 1 lipca obowiązywać będzie kwota 3600 zł brutto.
Kwota ta uwzględnia obciążenia podatkowe (PIT, czyli podatek dochodowy od osób fizycznych) oraz składkowe (składka zdrowotna i świadczenia społeczne ZUS). Dopiero po odjęciu tych składników wynagrodzenia można mówić o minimalnej kwocie, jaką otrzymuje pracownik „na rękę”.
Ile wynosi najniższa krajowa „na rękę” 2024?
Zastanawiasz się, ile „na rękę” od 1 stycznia, a następnie od 1 lipca 2024 roku otrzymają pracownicy etatowi? W 2024 roku najniższa pensja netto dla osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy (w pełnym wymiarze) wynosi ok. 2709,48 zł (od stycznia) i 2784 zł (od lipca).
Najniższa krajowa 2024 a kwoty netto w poprzednich latach
Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w przypadku osób zatrudnionych na część etatu jest ustalana w sposób proporcjonalny. Taki stan rzeczy oznacza, że pracodawca powinien zapewnić osobom zatrudnionym na przykład na:
- pół etatu wynagrodzenie w wysokości 1745 zł brutto (od stycznia) i 1800 zł brutto (od lipca);
- trzy czwarte etatu płacę na poziomie 2617,50 zł brutto (od stycznia) i 2700 zł brutto (od lipca)
Dla porównania, w 2021 roku przysługiwało wynagrodzenie minimalne na poziomie 3010 zł brutto, co w przeliczeniu na netto oznaczało ok. 2363 zł.
W 2021 roku płaca minimalna brutto i netto wynosiła odpowiednio: 2800 zł oraz ok. 2061 zł.
Taka kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2024 roku obowiązuje w przypadku większości branż. Wyjątkiem są tu niektóre zawody w administracji publicznej, w tym na przykład pensje lekarzy rezydentów czy nauczycieli dyplomowanych, gdzie najniższa płaca jest ustalona na wyższym poziomie.
Najniższa krajowa w 2024 roku – podstawa prawna
Co jeszcze warto wiedzieć w kwestii najniższej krajowej? 2024 rok przyniósł pewne nowości legislacyjne. Jeśli chodzi o podstawę prawną dotyczącą tzw. najniższej krajowej, to odpowiednimi aktami prawnymi w tym zakresie są:
- ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy,
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 13.09.2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r.
Do czego wykorzystuje się wysokość minimalnego wynagrodzenia pracownika na etacie?
Wysokość wynagrodzenia minimalnego jest ważna nie tylko z punktu widzenia interesów pracowników.
Choć nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, to w rzeczywistości najniższa krajowa w 2024 r. wpływa także na szereg różnych limitów ustawowych. Do takich należy między innymi próg dla tzw. działalności nierejestrowanej.
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami zakładanie działalności gospodarczej nie jest obligatoryjne, jeśli miesięczne przychody z tytułu tego rodzaju aktywności nie przekraczają równowartości połowy ustawowej płacy minimalnej w danym roku. Najniższa krajowa (od 1 stycznia do 30 czerwca 2024) w Polsce wynosi 3490 zł brutto, limit przychodów dla działalności nierejestrowanej to 3490 zł x 50%, czyli 1745 zł brutto. Od 1 lipca do 31 grudnia limit ten będzie wynosił 1800 złotych.
Minimalna krajowa dla pracowników zatrudnionych w ramach umów cywilnoprawnych (umowy zlecenie i o dzieło)
Nieco inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku osób zatrudnionych w ramach umów cywilnoprawnych. Jest to istotne, ponieważ umowy te nie są regulowane przez wspomniany już Kodeks pracy. Dla takich porozumień stosuje się przepisy Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny.
Trzeba tu pamiętać o dwóch zasadach – inaczej przedstawia się kwestia płacy minimalnej w przypadku umów zleceń oraz umów o dzieło. Informacje na temat tego, jak wygląda najniższa krajowa w 2024 r., przedstawiono poniżej.
Najniższa krajowa 2024 na umowę zlecenie
Minimalna stawka godzinowa została wskazana w przytoczonym wyżej rozporządzeniu RM z dn. 14.09.2021 r. Zgodnie ze znajdującymi się tam zapisami stawka w 2024 r. wynosi 22,80 zł brutto na przewidzianą godzinę pracy. W przeliczeniu na netto oznacza kwotę 20 zł za każdą przepracowaną roboczogodzinę.
Od 1 lipca obowiązywać będzie minimalna stawka godzinowa w wysokości 23,50 zł brutto (21 zł netto). Organy kontrolne mogą sprawdzić, czy w danej firmie przestrzega się zasad dotyczących wysokości tego wynagrodzenia. Dlatego też w przypadku umowy zlecenia należy prowadzić ewidencję przepracowanego czasu pracy w danym miesiącu.
Ile wynosi najniższa krajowa 2024 umowa o dzieło?
Umowa o dzieło
Jak wygląda kwestia najniższej krajowej (2024) przy umowie o dzieło? Niestety, znacznie mniej korzystnie. Z takiego rozwiązania korzystają przede wszystkim osoby wykonujące wolne zawody. Są to między innymi przedstawiciele takich zawodów jak:
- copywriter;
- redaktor;
- artysta;
- tłumacz;
- informatyk.
W umowach o dzieło nie obowiązuje coś takiego jak minimalna płaca. Taki stan rzeczy wynika po części ze specyfiki umowy, czyli porozumienia, którego przedmiotem jest wykonanie indywidualnego, niepowtarzalnego wytworu (w tym np. tekstu, programu komputerowego itp.).
Jednak umowa o dzieło to rozwiązanie, z którego w coraz większym stopniu korzystają wysokiej klasy profesjonaliści. W ich przypadku trudno mówić o niskiej stawce godzinowej. Bardzo często okazuje się, że – w przeliczeniu na pojedyncze godziny – stawka jest nawet kilkukrotnie wyższa, niż ma to miejsce w przypadku minimalnej krajowej.
Początkujący i mało wykwalifikowani pracownicy mają słabą pozycję na rynku pracy. Oznacza to ich pozycję przetargową i małe możliwości negocjacji warunków zatrudnienia. W większości przypadków zmienia się to dopiero, gdy pracownicy ci zdobywają odpowiedni staż pracy oraz kwalifikacje.
Dzięki płacy minimalnej mają oni już na początku kariery zapewnione takie wynagrodzenie, które pozwoli im na opłacenie podstawowych wydatków. Wraz z podniesieniem najniższej krajowej 2024 przyniósł jednak wysoką inflację, więc w praktyce taka zmiana nie będzie aż tak odczuwalna.
Najczęściej zadawane pytania o najniższą krajową 2024
Zastanawiasz się, czy w 2024 roku zostaną wprowadzone zmiany związane z wysokością minimalnego wynagrodzenia? Czy najniższa krajowa zostanie podwyższona? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz poniżej.
Ile wynosi najniższa krajowa netto 2024?
Najniższa krajowa netto od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 roku wynosi 2700 złotych na miesiąc. Jest to 3490 złotych brutto. W przypadku stawki godzinowej jest to 20 zł netto, czyli 22,80 brutto. Od 1 lipca 2024 będzie obowiązywać kwota 3600 zł brutto (2784 zł netto) za pracę etatową i 23,50 zł brutto za godzinę pracy (21 zł netto).
Czy najniższa krajowa wzrośnie?
Najniższa krajowa ma wzrosnąć dwukrotnie w 2024 roku – w styczniu i w lipcu.
Czy komornik może zająć pieniądze z najniższej krajowej?
Komornik nie może zabrać pieniędzy z najniższej krajowej, chyba że długi wynikają z niepłacenia alimentów.
Najniższa krajowa a podatek 2024
Od minimalnego wynagrodzenia w 2024 roku nie jest pobierany podatek dochodowy, o ile pracownik złożył u pracodawcy druk PIT-2.
Ile wynosi najniższa krajowa za granicą?
Najwyższe minimalne wynagrodzenie spośród krajów UE ustanowione jest w Luksemburgu (2313 euro brutto miesięcznie), a najniższe w Bułgarii (365 euro).