Faktura bez NIP-u w pigułce:
- Podatnik ma obowiązek wystawić fakturę VAT na żądanie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej – wtedy jest to faktura bez NIP.
- Konsument może zgłosić chęć otrzymania faktury w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym doszło do zawarcia transakcji.
- Faktura bez NIP-u musi zawierać podstawowe elementy zwykłej faktury VAT (poza numerem NIP), a w szczególności dane identyfikacyjne konsumenta.
Faktura bez NIP-u a Ustawa o VAT
Kwestie wystawiania dokumentów sprzedaży szczegółowo reguluje Ustawa o VAT. Art. 106b ust. 3 ustawy wskazuje, że podatnik jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT na nazwisko nabywcy na jego żądanie – dotyczy to również osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej, nie są podatnikami VAT i nie posiadają numeru NIP.
Faktura bez NIP-u może zostać wystawiona jako dokument księgowy odnoszący się do sprzedaży i otrzymania całości bądź części zapłaty przed wykonaniem przedmiotu transakcji. Jednocześnie może dokumentować sprzedaż zwolnioną z podatku VAT (w zgodzie z przepisami ustawy lub rozporządzenia) oraz sprzedaż dokonywaną przez podatnika, który korzysta ze zwolnienia z podatku VAT.
Kiedy możliwe jest wystawienia faktury bez NIP?
Możliwość wystawienia faktury do paragonu fiskalnego bez NIP-u potwierdza indywidualna interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 6 lutego 2020 roku (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.639.2019.1.MT). W odniesieniu do sprzedaży dokonywanej na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych podatnik powinien wystawiać faktury bez NIP-u na żądanie klienta, jeśli ten potwierdzi, że:
- konsument dokonuje zakupu jako osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej albo rolnik ryczałtowy;
- konsument faktycznie dokonał zakupu, który ma zostać ujęty na fakturze;
- konsument nie jest czynnym podatnikiem VAT w Polsce ani podatnikiem od wartości dodanej w jednym z krajów UE;
- konsument nie zamierza wykorzystać faktury do rozliczenia podatkowego w zakresie VAT.
Warto przy tym pamiętać, że faktura bez NIP-u będzie prawidłowo wystawiona tylko wtedy, gdy podatnik uwzględni na niej inne wymagane dla dokumentów fiskalnych informacje, w tym informacje umożliwiające zidentyfikowanie nabywcy takie jak dane osobowe i adres.
Ministerstwo Finansów wskazuje, że osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej może zażądać wydania faktury VAT w ciągu 3 miesięcy. Termin ten liczony jest od końca miesiąca, w którym towar został dostarczony bądź usługa została wykonana albo otrzymano zapłatę (w części lub w całości). Jeśli konsument nie zażąda wystawienia faktury bez NIP w ustawowym terminie, sprzedawca nie ma obowiązku wystawienia dokumentu.
Faktura bez NIP-u, czyli dokument sprzedaży dla osób fizycznych
Faktura bez NIP to dokument sprzedaży wystawiany na żądanie osób fizycznych, które nie prowadzą własnej działalności gospodarczej. Konsumenci mogą oczekiwać faktury za towar czy usługi, aby udokumentować wydatki, na przykład na potrzeby zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Podatnik wystawiający fakturę powinien uwzględnić na niej wszystkie wymagane dla zwykłej faktury VAT informacje z wyłączeniem numeru NIP. Dane, które powinny zostać zawarte na prawidłowo wystawionej fakturze, określa Ustawa o VAT (art. 106e ust. 1).
Zgodnie ze wskazaniami Ministerstwa Finansów wystawienie faktury bez NIP jest możliwe, ponieważ paragon fiskalny także nie zawiera NIP-u konsumenta, a jego identyfikator podatkowy (osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej lub osoba fizyczna, która nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług) to numer PESEL. Co ważne, konsument nie ma obowiązku podawania sprzedawcy numeru PESEL – PESEL w ogóle nie powinien znaleźć się na fakturze, ponieważ jedyny wymagany identyfikator podatkowy to numer NIP.
- Faktura sprzedaży – krótki poradnik dla początkujących
- Faktura na osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej
- Faktura VAT – wszystko, co powinieneś o niej wiedzieć
- Faktura elektroniczna – krótkie kompendium wiedzy
- Faktura ryczałtowa – co warto o niej wiedzieć?