Zaległy urlop często jest problemem dla pracownika i pracodawcy. Czy dni urlopowe, pozostałe z poprzedniego roku, przepadają w razie niewykorzystania? Kiedy i na jakich zasadach możesz wziąć zaległy urlop? Dowiedz się!
Każdy pracownik ma zagwarantowaną określoną liczbę dni urlopu wypoczynkowego w danym roku. Może się jednak zdarzyć, że z różnych powodów nie wykorzystasz pełnej puli. Co wtedy? Jakie zasady dotyczą urlopu zaległego? Czy przepisy, w związku z Nowym Ładem, zmieniły się w tym zakresie? Poznaj najważniejsze informacje, o których powinieneś pamiętać, by nie przepadł ci zaległy urlop.
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
Odpowiedź na powyższe pytanie płynie wprost z przepisów prawa. Mowa tu konkretnie o 168. artykule kodeksu pracy. Wskazuje on, że pracownik, który nie wykorzystał dni wolnych w danym roku, powinien otrzymać taką możliwość najpóźniej do końca września roku następnego. To oznacza, że jeżeli w 2021 nie wykorzystałeś np. pięciu dni urlopowych, musisz to uczynić do końca września 2022 roku. Jeżeli nie zdążysz, przepadną. Nie będziesz mógł ich wykorzystać później.
Należy także pamiętać, że pracodawca przydziela urlop zgodnie z tak zwanym planem urlopów obowiązującym w zakładzie pracy. Tę kwestię również określają przepisy. Jeżeli w danym zakładzie nie ma owego planu, pracodawca powinien ustalić termin urlopu, porozumiewając się w tej kwestii z pracownikiem. Twój szef nie może ci przy tym odmawiać prawa do urlopu. Jeżeli tak czyni, naraża się na odpowiedzialność za nieprzestrzeganie prawa. Warto o tym pamiętać.
Czy możesz przenieść zaległy urlop na 2022 rok? Niezbywalne prawo
Kwestie prawne i stosowne regulacje dotyczące dni wolnych i tego, do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop, pozostają niezmienne. Pracownik, wedle przepisów, ma prawo do dwudziestu lub dwudziestu sześciu dni urlopu. Nie dość, że pracodawca nie może mu tego prawa odmówić, sam pracownik także nie może z owego urlopu zrezygnować. Musi być on wykorzystany.
W tej kwestii nic się nie zmieniło w przepisach. Nie zapowiada się też, by jakiekolwiek zmiany miały nastąpić w przyszłości. Masz tym samym pełne prawo do wykorzystania zaległego urlopu w 2022 roku. Oczywiście, jedynie do końca września. Warto przy tym być świadomym, że tylko dni związane z urlopem wypoczynkowym przechodzą na kolejny rok. Nie dzieje się tak w przypadku innych dni urlopowych. Tym samym przykładowo urlop na żądanie nie przechodzi na kolejny rok. Jeżeli go nie wykorzystasz, po pierwszym stycznia będziesz dysponować taką samą liczbą dni urlopu na żądanie.
Zaległy urlop i przymus wykorzystania go
Pamiętaj, że wedle zapisów prawa, musisz wykorzystać przysługujący ci urlop do 30 września. To nie jest kwestia, która podlega twojej wolnej decyzji. Jeżeli nie wykorzystasz urlopu w odpowiednim terminie, twój pracodawca będzie narażony na określone konsekwencje. Karę może nałożyć na niego Państwowa Inspekcja Pracy, co wiąże się z karami finansowymi, które dosięgną przedsiębiorstwo.
Tym samym, pracodawca może cię wysłać na przymusowy urlop. Warto, abyś był świadom takiego stanu rzeczy. Urlopu nie można ci odmówić, ale można ci go nakazać. Jeżeli między tobą a twoim pracodawcą dojdzie do sporu w tej sprawie, może on zostać rozstrzygnięty przez sąd pracy.
Zaległy urlop – jakie konsekwencje grożą pracodawcy?
A o jakich dokładnie karach mowa w przypadku, gdy twój szef nie wywiąże się ze swojego obowiązku i nie zrealizujesz urlopu w terminie? Kwestia ta została określona w 282. artykule kodeksu pracy. Pracodawca, który nie udzieli pracownikowi urlopu wypoczynkowego w stosownym terminie, musi się liczyć z grzywną w wysokości od 1000 zł do nawet 30000 zł. Warto więc wykorzystać zaległy urlop.
Analogiczne kary grożą pracodawcy nie tylko w przypadku odmowy urlopu, ale również, jeżeli bezpodstawnie obniża jego wymiar. Ten z kolei może być różny w zależności od tego, ile wynosi twój staż pracy. Jeżeli pracujesz krócej niż dziesięć lat, możesz liczyć na dwadzieścia dni urlopu. Pracownicy o dłuższym stażu dysponują urlopem o sześć dni dłuższym. Naturalnie, mowa tu o łącznym stażu twojej pracy, nie zaś tym w jednej określonej firmie.
Urlop zaległy i staż pracy – co się do niego wlicza?
Do stażu pracy zaliczają się także okresy, w których pobierałeś naukę, o ile zakończyłeś je odbiorem dyplomu. Kwestię tę określa 155. artykuł kodeksu pracy. Różne typy szkół to przy tym, co oczywiste, odmienne liczby lat wliczanych do stażu. Nie jest też tak, że możesz pobierać naukę w nieskończoność, wydłużając ów staż.
Maksymalny czas nauki wliczany do stażu to w przypadku:
- szkół średnich zawodowych – 5 lat;
- liceum ogólnokształcącego – 4 lata;
- uczelni wyższej – 8 lat;
- szkoły policealnej – 6 lat.
Pamiętaj, że owe wartości musi uwzględnić twój pracodawca podczas wyliczania dni urlopu wypoczynkowego.
Zaległy urlop – podsumowanie
Wiesz już, czy zaległy urlop przepada. Wzięcie go to nie tylko twój przywilej, ale i obowiązek, który musi zostać wypełniony. Ustawodawca zadbał o to, by pracownicy mogli liczyć na godziwy wypoczynek i sami sobie nie odbierali tej możliwości. Jeżeli w 2021 zostało ci kilka dni wolnego, nie martw się – już wiesz, do kiedy wykorzystać zaległy urlop!
- Urlop wypoczynkowy – po jakim okresie pracy przysługuje? Informacje dla pracownika w 2024 roku
- 26 dni urlopu – komu się należy? Poznaj przepisy!
- Jak wypełnić wniosek o urlop wypoczynkowy? Wzór wniosku o urlop
- Urlop okolicznościowy – czym jest, kiedy i komu przypada oraz jakie są zasady jego udzielania?
- Urlop bezpłatny – co może Cię zaskoczyć?
