Czy wiesz, jak wyliczyć urlop wypoczynkowy? Ile dni możesz odpoczywać w roku? Czy wiesz, że niektóre osoby mają więcej niż 26 dni urlopu? Sprawdź, ile dni wolnych ci się należy.
Zgodnie z polskim kodeksem pracy pracownik zatrudniony w oparciu o umowę o pracę ma prawo do urlopu wypoczynkowego w odpowiednim wymiarze. Długość urlopu zależy m.in. od stażu, ale wpływają na nią też inne czynniki. Aby wyliczyć swój urlop, możesz skorzystać ze specjalnego kalkulatora. Przeczytaj wszystko, co powinieneś wiedzieć na ten temat.
Czy każdemu należy się urlop wypoczynkowy?
Wbrew pozorom nie każdej osobie zatrudnionej przysługuje urlop. Urlop wypoczynkowy to jeden z przywilejów osób, które podpisały umowę o pracę. Nie przysługuje ci urlop, jeśli:
- pracujesz na podstawie umowę zlecenie;
- masz umowę o dzieło;
- jesteś zatrudniony na kontrakcie.
Zgodnie z Kodeksem Pracy osoby zatrudnione na umowę o pracę otrzymują urlop wypoczynkowy.
Urlop wypoczynkowy w 2024 roku a staż pracy
Długość urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy. Pamiętaj, że każdego roku masz prawo do płatnego odpoczynku. Polskie prawo przewiduje w tym względzie 20 lub 26 dni. Zgodnie z Art. 154 § 1 Kodeksu pracy wymiar urlopu wynosi:
- 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
- 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Do stażu pracy wliczasz ukończone szkoły. Ile lat możesz doliczyć za daną szkołę?
- do 3 lat w przypadku ukończenia szkoły zawodowej;
- do 5 lat w przypadku ukończenia średniej szkoły zawodowej;
- 5 lat w przypadku ukończenia średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych;
- 4 lata daje średnia szkoła ogólnokształcąca;
- 6 lat dowolna szkoła policealna;
- 8 lat studia wyższe.
Pamiętaj, że nie powinieneś łączyć wszystkich lat nauki, ale wybrać dla siebie najkorzystniejszą opcję.
Kalkulator wymiaru urlopu wypoczynkowego
Jak wyliczyć urlop wypoczynkowy? Pamiętaj, że zgodnie z Kodeksem Pracy masz prawo do płatnego i nieprzerwanego urlopu przynajmniej raz do roku. Co więcej, nie możesz z niego zrezygnować, ponieważ odpoczynek jest w pewnym sensie twoim obowiązkiem. Jeśli nie wykorzystasz urlopu, np. z powodu choroby, wówczas pracodawca ma obowiązek wypłacić ci ekwiwalent za niewykorzystane dni. Ile urlopu ci przysługuje?
- kiedy pracownik podejmuje pierwszą pracę, każdego miesiąca od rozpoczęcia stosunku pracy przysługuje mu prawo 1/12 wymiaru urlopu po przepracowaniu roku;
- w przypadku kolejnej pracy urlop wylicza się proporcjonalnie na podstawie liczby przepracowanych dni u danego pracodawcy.
Sprawdźmy, jak dokładnie działa kalkulator urlopu wypoczynkowego.
Jak wyliczyć urlop wypoczynkowy? Urlop a czas pracy
Zasady wyliczania urlopu wypoczynkowego nie są skomplikowane. Należy pamiętać, że jego długość zależy od stażu pracy. Na początku każdy pracownik ma prawo do 20 dni wypoczynkowych. Kiedy twój staż pracy przekracza 10 lat (w to wliczasz również szkołę), wówczas liczba dni, które ci przysługują, wzrasta do 26. Pamiętaj również, że powinieneś zaplanować łącznie 22 dni, z czego dwa tygodnie łącznie – tak stanowi prawo.
Pamiętaj o tym, że:
- na początku kariery masz 20 dni urlopu wypoczynkowego;
- po przepracowaniu 10 lat przysługuje ci dodatkowe 6 dni;
- masz prawo do dodatkowych dni na dziecko;
- możesz wziąć urlop okolicznościowy z okazji ślubu lub pogrzebu.
Jak ubiegać się o urlop?
Pracodawca potwierdza twój urlop na wniosku urlopowym, czyli specjalnym dokumencie. Niektóre firmy odchodzą od tego typu praktyk i stosują mailowe przyznanie urlopu. Nie ma jednolitego wzoru na tego typu dokument – tak naprawdę każda firma czy instytucja tworzy go sama. Wniosek to sygnał dla pracodawcy, że pracownik chce wykorzystać przysługujące mu zgodnie z prawem pracy dni wolne. Niezbędny jest podpis pracodawcy bądź potwierdzenie mailowe, że ten wyraża zgodę na urlop wypoczynkowy. W innym przypadku pracownik narusza przepisy Kodeksu Pracy, co może być podstawą do zwolnienia.
Co powinno znaleźć się we wniosku urlopowym?
- data planowanego urlopu;
- jego długość;
- rodzaj (wypoczynkowy, na żądanie);
- podpis twój i pracodawcy.
Czym jest urlop na żądanie?
Urlop wypoczynkowy powinien być planowany z wyprzedzeniem i zatwierdzony przez twojego bezpośredniego przełożonego. W planie urlopowym nie musisz uwzględniać 4 dni urlopu na żądanie. Pracodawca ma obowiązek udzielić ci go niezależnie od sytuacji w firmie. W jakim przypadku możesz wziąć tego typu dzień wolny? Tak naprawdę zawsze, gdy tylko tego potrzebujesz.
Pamiętaj, aby poinformować o urlopie na żądanie najwcześniej, jak to możliwe. Wówczas pracodawca może załatwić zastępstwo za ciebie i zapewnić ciągłość pracy.
Jak złożyć wniosek o urlop na żądanie?
Pracownik może zgłosić urlop na żądanie w dowolny sposób, najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia. Jeśli zaczynasz pracę o godz. 9.00, zgłoś wcześniej, że tego dnia korzystasz z prawa urlopu na żądanie. Im wcześniej zgłosisz urlop na żądanie, tym lepiej dla pracodawcy. Będzie mógł zagwarantować ciągłość pracy poprzez wyznaczenie za ciebie zastępstwa. Pracodawca może wymagać od ciebie złożenia wniosku o urlop na żądanie, gdy go zakończysz. Pamiętaj, że nie możesz poinformować o urlopie pod koniec dnia, w którym powinieneś pojawić się w pracy. Taka sytuacja to nieuzasadniona nieobecność w pracy i grozi za nią zwolnienie.
Dodatkowe dni urlopowe dla rodziców
Spora część rodziców nie jest świadoma, że zgodnie z prawem przysługują im dodatkowe dwa dni wolne na dziecko. Kodeks Pracy określa dwa dni wolne mianem 16 godzin, za które pracodawca ma obowiązek zapłacić. Czy każdemu rodzicowi przysługuje ten przywilej? Jedynie tym, którzy są zatrudnieni na umowę o pracę i wychowują dziecko do 14. roku życia. Co ważne, dwa dni przysługują niezależnie od liczby wychowywanych dzieci. Jeśli masz ich troje, także otrzymasz dwa dni wolnego, a nie sześć.
Więcej urlopu dla osób niepełnosprawnych
W przypadku osoby posiadającej znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności wymiar urlopu wypoczynkowego będzie wynosił odpowiednio:
- 30 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
- 36 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Te dni można kumulować z dniami na dziecko, czyli osoba z niepełnosprawnością może mieć w sumie 38 dni urlopu. Aby otrzymać urlop w zwiększonym wymiarze, należy przedstawić pracodawcy swoją sytuację i przedłożyć odpowiednie zaświadczenie.
Urlopy okolicznościowe – kiedy wykorzystać urlop?
W Kodeksie Pracy nie istnieje takie pojęcia jak „urlop okolicznościowy”. Przepisy dotyczące tego rodzaju urlopu zawiera Rozporządzenie w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Jak określić tego rodzaju urlop? Jest to dzień lub dwa, gdy pracownik znalazł się w wyjątkowych okolicznościach emocjonalnych. Mowa tutaj o ślubie własnym lub bliskiego członka rodziny albo pogrzebie. Ustawodawca bardzo precyzyjnie określił, kto może wziąć urlop okolicznościowy i z jakiej okazji.
Dodatkowe urlopy dla zasłużonych
Polskie prawo przewiduje dodatkowe urlopy dla wybranych grup społecznych. Jedną z nich są kombatanci wojenni. Mają oni zwiększony wymiar urlopu wypoczynkowego o 10 dni roboczych. Kolejną uprzywilejowaną grupą są inwalidzi wojenni. Obu tym grupom zwiększenie to nie przysługuje, gdy korzystają z urlopu w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych w ciągu roku.
Inne zasady dla pracowników socjalnych, sędziów i prokuratorów
Pracownikowi socjalnemu zatrudnionemu w ośrodku pomocy społecznej, centrum usług społecznych lub w powiatowym centrum pomocy rodzinie przysługuje raz na dwa lata dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze do 10 dni roboczych. Jak natomiast wygląda sytuacja u sędziów i prokuratorów? Prokuratorzy mają dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 6 dni roboczych po 10 latach pracy oraz 12 dni roboczych po 15 latach pracy. Sędziów obowiązuje ta sama zasada.
Pamiętaj o tym, aby każdego roku wykorzystywać urlop i korzystać z dodatkowych dni wolnych, które przysługują ci zgodnie z Kodeksem Pracy.
- Jak pracownik może wykorzystać urlop na żądanie? Kiedy pracodawca może odmówić jego udzielenia?
- 26 dni urlopu – komu się należy? Poznaj przepisy!
- Jak wypełnić wniosek o urlop wypoczynkowy? Wzór wniosku o urlop
- Urlop okolicznościowy – czym jest, kiedy i komu przypada oraz jakie są zasady jego udzielania?
- Urlop bezpłatny – co może Cię zaskoczyć?