Kiedy złożyć zeznanie podatkowe PIT-36? Jak wygląda formularz deklaracji PIT-36 i co warto o nim wiedzieć?

Publikacja: 1 lipca, 2022

Aktualizacja: 10 lipca, 2023

Okres rozliczeń podatkowych zawsze przynosi wiele znaków zapytania. Jedną z deklaracji podatkowych jest PIT-36. Warto dowiedzieć się, kogo ona obowiązuje i w jaki sposób można ją składać. Jak to wygląda w praktyce?

Podstawowa deklaracja PIT-36 obowiązuje osoby fizyczne, które nie są uwzględnione przy deklaracji PIT-37. Składa się ją w przypadku osób rozliczających się przy zastosowaniu skali podatkowej na zasadach ogólnych. Jeżeli te osoby zdecydują się na rozliczenie w ramach podatku liniowego, to zobowiązane są do złożenia deklaracji z oznaczeniem PIT-36L.

Spis treści pokaż

Czym jest podatek dochodowy?

Podatek dochodowy to obowiązkowe świadczenie, które osoby fizyczne oraz osoby prawne muszą ponosić na rzecz skarbu państwa. O wysokości należnego podatku decydują: suma przychodów i poniesionych kosztów, a także korzystanie z preferencji podatkowych i ulg. Szczegółowe informacje na ten temat zawiera ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Swoim zakresem obejmuje ona m.in. osoby zatrudnione na umowę o pracę, o dzieło lub zlecenie, rencistów i emerytów, podmioty prowadzące działalność gospodarczą oraz wspólników spółek cywilnej lub osobowej. Ze względu na rodzaj tego świadczenia, jest ono powszechne.

PIT-36 – co to takiego?

PIT-36 to jedna z dostępnych deklaracji podatkowych. Za jej pomocą podatnik może rozliczyć podatek dochodowy z urzędem skarbowym w formie stacjonarnej, elektronicznej lub listownej. Zeznanie obejmuje wysokość osiągniętego dochodu lub poniesionej straty w danym roku rozliczeniowym. Zeznanie podatkowe PIT-36 stosuje się przy rozliczaniu z zastosowaniem skali podatkowej na zasadach ogólnych. Muszą je złożyć osoby, które nie zostały uwzględnione przy PIT-37.

Kto powinien złożyć formularz PIT-36?

Zgodnie z ustawą rozliczenie PIT-36 zobowiązani są złożyć podatnicy, którzy:

prowadzą działy specjalne produkcji rolnej;
prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną;
osiągają przychody poza Polską;
posiadają przychody, od których płacą zaliczki na podatek;
uzyskują pieniądze z dzierżawy, najmu, podnajmu i innych tego typu umów;
mają przychody z innych źródeł opodatkowanych w skali podatkowej, na które nie trzeba odprowadzać zaliczek;
zgodnie z art. 44 ust. 7a ustawy o PIT korzystają z kredytu podatkowego.

Deklaracja PIT-36L

To dostępna deklaracja, którą prowadzą pozarolniczą działalność opodatkowaną liniowo. Sam druk podatkowy praktycznie nie różni się od PIT-36. Jego wybór uzależniony jest od przyjętej formy opodatkowania.

Deklaracja PIT-36LS

Taką formę rozliczenia spotyka się stosunkowo rzadko. W przypadku druku PIT-36LS został on przygotowany z myślą o podmiotach, które są przedsiębiorstwami w spadku. Musiały one wcześniej prowadzić pozarolniczą działalność zgodnie z zasadami opodatkowanie według ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku. Rozliczenie odbywa się w oparciu o podatek liniowy.

Deklaracja PIT-36S

Analogicznie do opisanej wcześniej deklaracji, ta dotyczy przedsiębiorstw w spadku, które wcześniej prowadziły pozarolniczą działalność. W tym wypadku dotyczy to opodatkowania zgodnie z zasadami skali podatkowej.

Jak forma opodatkowania wpływa na deklarację PIT-36?

Bezpośredni wpływ na wybór rocznego formularza rozliczenia podatkowego ma to, na jaką formę rozliczenia kwot osiąganych przychodów zdecyduje się dana osoba. Druk PIT-36 dotyczy osób, które w wybranym roku podatkowym prowadziły pozarolniczą działalność. Ponadto musi być ona opodatkowana na ogólnych zasadach skali podatkowej. Podczas rozliczania podatku dochodowego, należy bezwzględnie dotrzymać ustawowych terminów. W tym przypadku roczne zeznanie za rok poprzedni należy złożyć najpóźniej do 30 kwietnia obecnego roku. Jeżeli jest to dzień wolny od pracy, to odgórnie termin graniczny przesuwany jest do pierwszego dnia roboczego, który następuje po 30 kwietnia. Jednocześnie urzędy skarbowe rozpoczynają procedurę przyjmowania dokumentacji od 15 lutego danego roku.

Rozliczenie PIT-36 – jakie ulgi można zastosować?

Podczas rozliczania PIT-36 można skorzystać z preferencji podatkowych. Dodatkowo istnieje możliwość uwzględnienia na jednym egzemplarzu nie tylko środków wskazanych w jednym z wcześniejszych akapitów, ale także dodatkowych przychodów, które rozliczane były w skali podatkowej, w tym m.in. pracę na etacie, zlecenie, czy umowę o dzieło. Zgodnie z ustawą dokumentu PIT-36 można użyć także w przypadku wspólnego rozliczenia, a także u osób, które samodzielnie wychowują małoletnie dzieci.

Szczegółowy zakres dostępnych ulg znajduje się w ustawie o podatku PIT. Najpopularniejsze z nich to m.in. ulgi z tytułu:

darowizny na walkę z COVID-19;
krwiodawstwa (do 6% dochodu);
darowizny na edukację zawodową;
rehabilitacyjna (inne wytyczne dot. utrzymania psa przewodnika, zakupu leków, opłacania przewodników, używania samochodu do przewozu osoby niepełnosprawnej);
posiadania internetu;
prorodzinna.

Warto pamiętać o tym, że w przypadku rozliczenia wspólnego małżonków z jednym dzieckiem, tracą oni prawa do ulgi w przypadku łącznych zarobków przekraczających 112 000 złotych.

Jak rozliczyć zeznanie PIT-36 przez internet?

Od kilku lat deklaracje PIT można rozliczać przez internet. Dotyczy to m.in. deklaracji PIT-36 i PIT-36L. W tym celu wykorzystuje się dedykowany program do PIT-36. To wygodne rozwiązanie, a zgodnie z danymi Ministerstwa Finansów korzysta z niego już ponad 10 milionów Polaków.

Zalety rozliczania się przez internet

Ten sposób rozliczania ma swoje niezaprzeczalne zalety. Przede wszystkim skorzystanie z dedykowanej aplikacji internetowej jest w stu procentach darmowe, dzięki czemu PIT-36 online nie generuje dodatkowych kosztów po stronie podatnika. Ponadto nie ma potrzeby pobierania druków ze strony internetowej, czy też ze stacjonarnej siedziby urzędu skarbowego. Wszystkie formularze wypełnia się w przestrzeni online i zaledwie jednym kliknięciem może przesłać uzupełnioną deklarację do właściwego urzędu skarbowego ze względu na adres zameldowania płatnika. Ponadto nowoczesne programy sugerują poprawę ewentualnych błędów, dzięki czemu cała procedura jest uproszczona. Wypełnioną deklarację wystarczy zatwierdzić podpisem elektronicznym. Alternatywą pozostaje możliwość złożenia PIT bezpośrednio w urzędzie lub drogą listowną.

Dane niezbędne do wypełnienia formularza podatkowego

Sprawne wypełnienie deklaracji PIT wymaga odpowiedniego przygotowania. Przede wszystkim należy posiadać informacje dotyczące przychodów i kosztów uzyskania przychodów z wszystkich prowadzonych przez siebie działalności. W związku z tym warto mieć pod ręką: książkę przychodów i rozchodów, czy też dane dotyczące wysokości dochodów za dany okres rozliczeniowy. Ponadto warto mieć wyszczególnione wszystkie zaliczki na podatek dochodowy, które były płacone w okresach miesięcznych lub kwartalnych. Im więcej dokumentów przygotujesz na tym etapie, tym lepiej pójdzie ci w rozliczaniu PIT. Dodatkowo warto posiadać wydruki przelewów składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne. Może je odliczyć od podatku zgodnie z podanymi w ustawie wytycznymi.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości można poradzić się doświadczonej księgowej lub biura rachunkowego. Dzięki temu unikniesz ewentualnych błędów i stresu, który może wiązać się z wprowadzaniem korekt i kolejnymi wizytami w urzędzie skarbowym.

Jakie informacje podstawowe informacje podaje się w druku?

Pod względem formalnym druk PIT-36 jest standardowy. Składa się z określonych elementów i informacji, które musi podać każdy podatnik. Jeżeli jakiejś z nich zabraknie, to urzędnik poinformuje o tym i poprosi o uzupełnienie. W praktyce dzieje się to bezpośrednio przy biurku urzędnika lub w programie online, który automatycznie nie przepuści dokumentacji, jeżeli odnotuje w niej braki lub błędy.

Podstawowe dane do uzupełnienia to:

miejsce i cel składania dokumentów;
dane osobowe i identyfikacyjne podatnika, w tym aktualny adres zamieszkania;
dodatkowe informacje;
przychody zwolnione z opodatkowania;
dochody i straty ze źródeł przychodów;
odliczenie strat, składek na ubezpieczenie społeczne oraz dochodu zwolnionego;
odliczenie od dochodu;
określenie podstawy obliczenia straty lub należności;
obliczenie podatku;
odliczenie od podatku;
określenie zobowiązania;
zapłacone zaliczki;
zwrot z tytułu ulgi na dzieci (opcjonalnie);
wysokość należności do zapłaty, nadpłaty lub zwrotu;
wniosek o przekazanie 1% na cele organizacji pożytku publicznego;
informacje uzupełniające;
informacje o załącznikach;
należne zaliczki;
wykazywane dochody;
numer konta bankowego;
informacje o karcie dużej rodziny (opcjonalnie)
oświadczenie i podpisy.

Załączniki do formularza PIT-36 – które są obowiązkowe?

Formularz PIT-36 składany jest z załącznikiem PIT-B. To obowiązkowy dokument, w którym wykazuje się przychody i koszty z prowadzonych działalności. Pozostałe załączniki dodawane są w zależności od realnych potrzeb podatnika oraz ulg, z których korzysta. Wśród nich znajdują się m.in.:

PIT-D (odliczenia od dochodu lub podatku związane z wydatkami mieszkaniowymi, tzw. ulga odsetkowa);
PIT-BR (do odliczenia kosztów uzyskania przychodu, które przeznacza się na działalność badawczo-rozwojową);
PIT-M (dotyczy dochodów małoletnich dzieci przy łącznym opodatkowaniu z rodzicami);
PIT-DS (dla działów specjalnych produkcji rolnej);
PIT-ZG (dochody z zagranicy i tamtejsze rozliczenia);
PIT-O (odliczenia od dochodu na inne ulgi niż wydatki mieszkaniowe);
PIT-2K (wydatki związane z inwestycją na cele mieszkaniowe);
PIT-Z (dla osób korzystających ze zwolnienia zgodnie z art. 44 ust. 7a ustawy);
PIT/IP (dochody lub straty z praw własności intelektualnej);
PIT-MIT (podatek minimalny);
PIT/SE (dochody lub straty z biznesu prowadzonego w specjalnej strefie ekonomicznej);
PIT/NZI (podatek od niezrealizowanych zysków ze składnika majątku w państwie Unii Europejskiej);
PIT/WZ (wierzytelności wpływające na zmianę podstawy opodatkowania);
NIP-7 (zgłoszenie identyfikacyjne);
ZAP-3 (zgłoszenie aktualizacyjne);
SSE-R (dochody z działalności w specjalnej strefie ekonomicznej na podstawie zezwolenie na rok podatkowy).

Potwierdzenie złożenia deklaracji

Każdorazowo dostarczenie formularza PIT-36 powinno być potwierdzane. Jeżeli zdecydujesz się na wizytę w stacjonarnym urzędzie skarbowym, to urzędnik po przejściu przez całą procedurę wręczy ci potwierdzenie w formie wydruku. W przypadku listownego przesłania dokumentacji podatnicy otrzymują potwierdzenie odbioru. Podczas składania formularza przez internet, podatnik otrzyma możliwość wygenerowania dokumentu Urzędowego Poświadczenia Odbioru. Ma on taką samą ważność i moc, jak wcześniejsze rodzaje potwierdzeń.

Co w przypadku ewentualnej korekty?

Mylić się jest rzeczą ludzką. Na szczęście dotyczy to także formularzy podatkowych. Jeżeli w dokumentacji popełniłeś błąd, np.: źle coś obliczyłeś, uzupełniłeś lub zapomniałeś podać jednego ze źródeł przychodów, to masz czas na korektę deklaracji. Każdy z podatników ma maksymalnie 5 lat od dnia dostarczenia błędnie wypełnionego dokumentu PIT. W sytuacji gdy w wyniku błędu powstała nadpłata podatku, to wówczas urząd skarbowy ma maksymalnie 2 miesiące na zwrócenie jej na konto wskazane przez podatnika. Analogicznie jeżeli korekta sprawia, że płatnik ma niedopłatę, to należy to uregulować w ciągu najbliższych tygodni zgodnie ze wskazaniami urzędnika.

Zwrot lub zapłata podatku

Gdy dostarczysz do urzędu skarbowego zeznanie roczne PIT, to może dojść do sytuacji, w której masz niedopłatę lub nadpłatę zaliczek. W przypadku tej pierwszej wymagana jest do zapłata podatku, a w przypadku tej drugiej podatnik może liczyć na zwrot środków na konto. Po stwierdzeniu nadpłaty Urząd Skarbowy ma 3 miesiące na zwrot środków w przypadku deklaracji tradycyjnej i 45 dni w przypadku przesłania dokumentów drogą internetową. Zwrot podatku może zostać zrealizowany poprzez: przelew bankowy, wypłatę w kasie urzędu skarbowego lub pocztę. Jeśli jednak zwrot wynosi mniej niż 11,60 złotych, to nadpłata w sposób automatyczny przechodzi na kolejny rok rozliczeniowy i nie jest wypłacana. Ewentualna dopłata podatku musi nastąpić do dnia 30 kwietnia lub pierwszego dnia roboczego następującego po nim, jeżeli ostatni dzień kwietnia jest wolny od pracy.

Dlaczego właściwie płacisz podatki?

Wiele osób może zastanawiać się nad tym, dlaczego w ogóle płaci się podatki powszechne. To bardzo proste. To właśnie dzięki podatkom kraj funkcjonuje i utrzymywane są jego organy, a także służby. Podatki stanowią podstawowy dochód państwa i ich płacenie jest obowiązkiem każdego obywatela. Każdy powinien mieć tego świadomość w momencie, gdy składa dokumentację w urzędzie skarbowym.

Wiesz już, czym jest PIT-36 i kiedy należy go opłacać. Zaniechanie zapłaty podatku i przesłania deklaracji może skutkować karami finansowymi i nie tylko. Jest to uwzględnione w polskim prawie. Jeżeli z powodu zaniechania zdarzy ci się przekroczyć termin, to dobrą praktyką jest wyrażenie skruchy i pilny kontakt z urzędnikiem. Możliwe, że w ten sposób uda ci się uniknąć finansowych i administracyjnych konsekwencji.

Zobacz również

Archiwum: lipiec 2022

Zobacz również: