Coroczne rozliczenie podatku jest obowiązkiem każdej osoby, która w danym roku kalendarzowym osiągnęła jakiekolwiek dochody. Na deklaracji PIT-38 rozlicza się dochody kapitałowe. Sprawdź, co powinieneś wiedzieć na temat tego dokumentu!
Deklaracja PIT-38 służy rozliczeniu przychodów i strat kapitałowych. Korzystają z niej na przykład gracze giełdowi, udziałowcy w spółkach i spółdzielniach oraz osoby rozliczające dochody ze sprzedaży papierów wartościowych. Chcesz wiedzieć, czym dokładnie jest ten dokument, kto ma obowiązek jego wypełnienia i kiedy należy go złożyć w urzędzie skarbowym? Jeśli zainteresował cię ten temat, zapraszamy do lektury!
Czym jest PIT-38?
PIT-38 jest deklaracją podatkową służącą do rozliczenia przychodów kapitałowych uzyskanych w danym roku podatkowym. Zazwyczaj druk wypełniany jest na podstawie deklaracji PIT-8 dostarczanej podatnikowi przez domy maklerskie. Na podstawie PIT 38 rozliczają się osoby, które uzyskały przychody tytułem między innymi:
- odsetek od depozytów bankowych, lokat lub innych form oszczędzania;
- przechowywania lub inwestowania;
- przychodów z obrotu papierami wartościowymi;
- dywidend i innych dochodów z tytułu udziałów posiadanych w zyskach osób prawnych.
Dla kogo deklaracja podatkowa PIT-38?
Do złożenia deklaracji podatkowej PIT-38 są zobowiązani podatnicy, którzy w roku podatkowym mają zamiar rozliczyć przychody z tytułu:
- odpłatnego zbycia udziałów w spółkach posiadających osobowość prawną, ze spółki komandytowej oraz komandytowo-akcyjnej, innych papierów wartościowych, pożyczonych papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych, jak również realizacji praw, jakie z nich wynikają;
- objęcia udziałów w spółkach posiadających osobowość prawną albo objęcia wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część;
- odpłatnego zbycia waluty wirtualnej.
Oznacza to, że PIT-38 będą musieli złożyć podatnicy rozliczający przychody kapitałowe, czyli tacy, którzy w roku kapitałowym pobrali środki tytułem odsetek od depozytów bankowych, lokat i innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, przychodów z obrotu papierami wartościowymi, ale też uzyskali dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.
W deklaracji powinny zostać rozliczone zarówno przychody kapitałowe uzyskane na terytorium Polski, jak i te uzyskane poza jej granicami. Pomija się jedynie środki zwolnione z opodatkowania. Zagraniczne inwestycje muszą zostać wykazane w załączniku PIT/ZG.
Czego nie uwzględnia ten formularz?
Nie ma natomiast konieczności rozliczania w tej deklaracji zysków z lokat bankowych, oprocentowanych rachunków bankowych i otwartych funduszy inwestycyjnych. Dzieje się tak, ponieważ wskazane instrumenty opodatkowywane są już wcześniej przez instytucje nimi zarządzające. Przychody kapitałowe rozlicza się osobno od innych dochodów i na specjalnie przeznaczonym do tego celu formularzu.
Dokumenty niezbędne do złożenia PIT 38
Aby możliwe było poprawne wypełnienie druku PIT-38, konieczne jest posiadanie danych o uzyskanych przychodach z kapitałów pieniężnych w poprzednim roku podatkowym. Najczęściej wystarczy ci w tym celu informacja z biura maklerskiego przekazywana w postaci deklaracji PIT-8. W przypadku posiadania kilku rachunków inwestycyjnych w różnych biurach maklerskich otrzymasz kilka druków PIT-8 i wszystkie trzeba podsumować w PIT-38. Jeśli sprzedaż została dokonana poza rachunkiem inwestycyjnym, należy samodzielnie wypełnić zeznanie podatkowe.
Informacje przekazywane na formularzu PIT-8C
PIT-8 jest dokumentem otrzymywanym od biura maklerskiego, jeśli prowadzi się w nim rachunek inwestycyjny, Biuro ma obowiązek przekazać dokument do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, w którym nastąpiła transakcja. Deklaracja wysyłana jest równocześnie do właściciela rachunku inwestycyjnego oraz do urzędu skarbowego.
Dokument PIT-8 zawiera dane o uzyskanych przychodach ze sprzedaży akcji oraz obligacji, jak również o poniesionych tym tytułem kosztach w okresie całego ubiegłego roku podatkowego. Koszty te są możliwe do odliczenia od podatku. Czynności tej dokonuje się na formularzu PIT-38. Ważne jest jednak, że podlegają one rozliczeniu dopiero po zbyciu instrumentów finansowych.
Kiedy nie ma obowiązku wypełniania PIT-38? Dochody ujmowane w PIT-8
Utrzymywanie rachunków inwestycyjnych w biurze maklerskim, na których w danym roku nie zaszły żadne transakcje nie stanowi podstawy dla wystawienia dokumentu PIT-8. Oznacza to, że w takim wypadku nie ma obowiązku wypełniania deklaracji PIT-38.
Co ważne, na dokumencie PIT-8 wykazywane są głównie dochody osiągane tytułem zysków ze sprzedaży prowadzonej za wykorzystaniem rachunków maklerskich, ale pojawiają się tam również dochody z innych źródeł. Są to dochody:
- z alimentów;
- ze stypendiów;
- z dotacji;
- z subwencji;
- z dopłat;
- z nagród i innych nieodpłatnych świadczeń;
- z tytułu kwot wypłacanych po śmierci członków otwartego funduszu emerytalnego rozliczanych na formularzach innych niż PIT-38.
Kiedy należy wypełnić PIT/ZG w PIT-38?
Deklaracja PIT/ZG jest załącznikiem do PIT-38. Wypełnia się ją od przychodów kapitałowych uzyskanych poza granicami naszego kraju z tym zastrzeżeniem, że wykazuje się jedynie przychody uzyskane w krajach, z którymi Polska nie ma podpisanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub kiedy stosuje się metodę rozliczania proporcjonalnego.
Nie bez znaczenia jest też rezydencja podatkowa. Zwolnionym z obowiązku złożenia deklaracji będzie podatnik osiągający przychody kapitałowe poza Polską i jednocześnie nieposiadający w naszym kraju statusu rezydenta.
Dla każdego państwa, w którym został uzyskany przychód, należy złożyć osobny załącznik.
Rozliczenie zeznania dochodowego elektronicznie
PIT-38 można wypełnić tradycyjnie, czyli na formularzu papierowym, ale również elektronicznie za wykorzystaniem jednego z dwóch rozwiązań:
- interaktywnego programu PIT-38;
- wstępnie przygotowanej przez administrację skarbową deklaracji PIT-38.
Drogę elektroniczną, a zwłaszcza korzystanie z rozwiązań oferowanych przez platformę PFR, uznaje się za najprostszą, jeśli przystępujesz do składania wszelkich deklaracji podatkowych. Na tej platformie znajduje się wstępnie przygotowana przez administrację skarbową deklaracja PIT-38, którą podatnik ma obowiązek sprawdzić i podpisać. W systemie widnieje ona już od końca marca roku następującego po rozliczanym roku podatkowym. Zeznanie, które otrzymujesz do dyspozycji, jest wstępnie wypełnione, ale jednocześnie w pełni edytowalne. Oznacza to, że uzyskujesz prawo do jego uzupełniania i wprowadzania zmian danych już wprowadzonych. Uzupełnienia dotyczą najczęściej nieujętych przychodów lub kosztów oraz numeru KRS organizacji pożytku publicznego OPP, której planujesz przekazać 1% podatku.
PIT-38 ma niestety swoje ograniczenia:
- przy jego wypełnianiu nie ma możliwości skorzystania z żadnych ulg i odliczeń podatkowych;
- w tym przypadku nie przysługuje ci prawo do wspólnego rozliczania ze współmałżonkiem ani w charakterze osoby samotnie wychowującej dziecko.
Do kiedy należy rozliczyć podatek PIT-38?
W roku bieżącym podatnicy mieli obowiązek złożenia deklaracji PIT-38 za rok 2021 do 2 maja 2022 roku. Co do zasady, deklarację składa się do końca kwietnia roku następującego po rozliczanym roku podatkowym. Jednak gdy ten termin przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub sobotę, to data graniczna zostaje przesunięta na najbliższy dzień roboczy.
Czy w takiej deklaracji PIT można odliczyć stratę z lat ubiegłych?
Należy pamiętać, że rozliczenia zysków i strat z kapitałów pieniężnych dokonywane są w zależności od rodzaju poczynionej inwestycji. Można wymienić szereg działań, przy dokonywaniu których podatek pobierany jest w sposób ryczałtowy. Oznacza to, że przykładowo dochodów z tytułu dywidend i innych przychodów uzyskanych tytułem udziału w zyskach osób prawnych nie można pomniejszyć o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz o inne poniesione straty.
Co podlega odliczeniu? Dodatkowe możliwości
Odliczeniu podlegają natomiast straty, które zostały poniesione w związku ze zbyciem udziałów, akcji lub innych papierów wartościowych, o których mówi artykuł 30b ustawy o PIT.
W bieżącym roku podatkowym była możliwość wykorzystania do 100% straty poniesionej w poprzednim roku podatkowym, o ile ta nie przekraczała kwoty 5 000 000 złotych. Jeśli przekraczała, to nieodliczoną kwotę będzie można rozliczyć jeszcze w kolejnych pięciu latach, ale przy zastrzeżeniu, że kwota odliczenia w którymkolwiek z kolejnych lat nie może przekroczyć 50% wysokości straty z lat wcześniejszych.
Podsumowując, deklarację PIT-38 zobowiązani są złożyć podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym uzyskali przychody lub wykazali straty kapitałowe. Dotyczy to więc osób, które sprzedały posiadane papiery wartościowe, udziały w spółkach lub inne pochodne instrumenty finansowe, ale również podatników, którzy zbyli waluty wirtualne. Czas na złożenie deklaracji upłynął na początku maja. Jeśli osiągnąłeś dochody poza granicami kraju, koniecznie sprawdź, czy nie musisz wypełnić odpowiedniego załącznika do deklaracji.
- Kiedy złożyć zeznanie podatkowe PIT-36? Jak wygląda formularz deklaracji PIT-36 i co warto o nim wiedzieć?
- Jak wystawić i rozliczyć PIT-11? Praktyczny poradnik
- Podatek CIT 2024 – wszystko, co powinien o nim wiedzieć właściciel firmy
- Podatek Belki – ile wynosi i kogo dotyczy? Wszystko, co musisz wiedzieć!
- Informacja o wysokości przychodu uzyskanego IFT-2R – co to jest i co powinieneś o niej wiedzieć?
