Aktualne przepisy w Polsce jasno określają kwoty, których komornik nie może zająć na poczet spłaty zobowiązań lub świadczeń alimentacyjnych. Sprawdź, jakie są aktualne kwoty wolne od potrąceń 2024!
Wszelkie kary pieniężne, alimenty oraz inne należności (np. wobec wierzycieli) prędzej czy później musisz uregulować. Kwoty wolne od potrąceń w Polsce to pewne zabezpieczenie dla osób fizycznych, na których ciążą np. zajęcia komornicze. Zwróć uwagę, że wysokość kwoty wolnej od jakichkolwiek potrąceń jest zależna bezpośrednio minimalnej pensji w kraju. Ważny jest też wymiar czasu pracy, na jakim jesteś zatrudniony.
To właśnie na podstawie tych dwóch czynników określa się kwoty wolne od potrąceń. 2024 to zmiana płacy minimalnej, która ma przełożenie na tę kwestię. Sprawdź obowiązujące regulacje i dowiedz się więcej!
Kwoty wolne od potrąceń 2024 – co mówią przepisy na ten temat?
Kwoty wolne od potrąceń 2024 są regulowane głównie przez art. 87 Kodeksu pracy. W k.p. przewidziano trzy podstawowe kwoty, które będą mieć miano tych wolnych od potrąceń na rzecz spłaty np. świadczeń alimentacyjnych lub zajęcia komorniczego. W tym przypadku wiele zależy od rodzaju należności, a mianowicie:
- dla pokrycia świadczeń innych niż alimentacyjne jest to równowartość kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę po odliczeniu wszelkich składek oraz zaliczek na podatek dochodowy;
- dla zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi – 75% minimalnego wynagrodzenia w kraju;
- dla potrąceń kar pieniężnych wynikających z art. 108 – 90% minimalnego wynagrodzenia.
Rodzaj potrąceń a kwota wolna
Pracujesz na pełen etat i chcesz wiedzieć, ile wynoszą kwoty wolne od potrąceń 2024?
Wszelkie inne dobrowolne obciążenia finansowe nie zostaną pobrane z twojego konta, jeśli pracujesz na pełen etat z założeniem najniższego krajowego wynagrodzenia, ponieważ kwota wolna od potrąceń wynosi właśnie tyle. Nieco inne przepisy stosuje się w odniesieniu do należności na rzecz pracodawcy. Tutaj kwota wolna od potrąceń to 80% minimalnego wynagrodzenia.
Pamiętaj, że powyższe kwoty będą zupełnie inne, jeśli pracujesz na część etatu. Wtedy kwoty wolne od potrąceń obliczane są proporcjonalnie do przepracowanego etatu u pracodawcy.
Kwoty wolne od potrąceń 2024 a należności potrącane z wynagrodzenia
Kwoty wolne od potrąceń są jasno określone w przepisach wynikających z Kodeksu pracy. Pamiętaj, że z wynagrodzenia zostaną potrącone wyłącznie poniższe należności:
- świadczenia alimentacyjne;
- kwoty egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych innych niż alimenty;
- zaliczki pieniężne od pracodawców;
- kary pieniężne.
Kodeks pracy wskazuje też pewne granice, gdzie dokonywane są potrącenia z konta dłużnika. W tym przypadku należności alimentacyjne mogą zostać potrącone maksymalnie do 3/5 wynagrodzenia, natomiast inne zobowiązania do 1/2 wysokości wynagrodzenia.
Czego nie obejmie kwota wolna od potrąceń?
Musisz też wiedzieć, że niektóre dochody podlegają pełnemu potrąceniu bez uwzględnienia kwoty wolnej od potrąceń. Oto kilka dochodów, które objęte są zasadą pełnej egzekucji:
- nagrody z ZFN, czyli zakładowego funduszu nagród;
- dodatkowe wynagrodzenia roczne oraz premie;
- należności wynikające z udziałów w zyskach firmy lub nadwyżki bilansowej przedsiębiorstwa.
Dla zaspokojenia świadczeń alimentacyjnych komornik ma tu pełne prawo do zajęcia całej otrzymanej kwoty na rachunek bankowy. Jak widzisz, w kwestii kwoty wolnej od potrąceń 2024 rok nic tu nie zmienił.
Kwoty wolne od potrąceń 2024 a świadczenia alimentacyjne – najważniejsze informacje
Potrącenia w kwestii świadczeń alimentacyjnych są realizowane nawet przez pracodawcę. Ten może dokonać tego bez konieczności wystąpienia o postępowanie egzekucyjne. Istnieją jednak odstępstwa od reguły:
- alimenty są potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a ich suma nie wystarcza na pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych;
- wynagrodzenie za pracę jest zajęte w pełni podczas realizowania trybu egzekucji sądowej i administracyjnej.
Pamiętaj, że twój pracodawca ma pełne prawo do ściągnięcia kwot na świadczenia alimentacyjne na specjalny wniosek wierzyciela i przedłożonego tytułu wykonawczego w tym zakresie. W 2024 roku komornik ma pełne prawo do zajęcia maksymalnie 60% wynagrodzenia na rzecz długów powstałych w wyniku obowiązku alimentacyjnego dłużnika.
Kwoty wolne od potrąceń 2024 a zgoda pracownika na pobieranie świadczenia
Są sytuacje, gdzie jako pracownik możesz dobrowolnie zgodzić się na pobieranie np. świadczeń alimentacyjnych z twojego wynagrodzenia. W przypadku dobrowolnych potrąceń kwota wolna wynosi:
- tyle, ile minimalne wynagrodzenie za pracę w kraju po odliczeniu składek zdrowotnych, podatku dochodowego oraz składek PPK – ale tylko dla potrąceń na rzecz pracodawcy;
- 80% minimalnego wynagrodzenia w kraju za pracę (dla innych rodzajów potrąceń finansowych).
Kwoty wolne od potrąceń 2024 a rodzaj zatrudnienia – jakie są zależności?
Pracujesz na podstawie umowy o pracę i osiągasz co najmniej minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku podatkowym? W takim razie wszystkie wyżej wymienione przepisy związane z kwotami wolnymi od potrąceń obowiązują także ciebie. Sytuacja nieco się zmienia, jeśli pracujesz na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło.
W tej sytuacji kwoty wolne od potrąceń 2024 nie mają żadnego zastosowania. Oznacza to, że w razie postępowania egzekucyjnego komornik będzie miał pełne prawo do zajęcia nawet 100% wynagrodzenia z twojego rachunku bankowego.
Praca na część etatu a kwoty wolne od potrąceń
Praca na niepełen etat to jednocześnie zupełnie inne zasady, jeśli chodzi o kwoty wolne od potrąceń. 2024 przyniósł podniesienie płacy minimalnej (od 1 stycznia 3490 zł brutto, a od 1 lipca 3600 zł brutto), z czym także ma związek opisywana kwestia.
Tutaj zasady są proste. Pracujesz na pół etapu na podstawie umowy o pracę? W takim razie kwota wolna od potrąceń wyniesie dokładnie połowę minimalnego wynagrodzenia w kraju. Na tej samej zasadzie obliczane są kwoty wolne od potrąceń dla innych systemów pracy np. 1/4 etatu lub 1/8.
Kwota wolna od zajęcia komorniczego w przypadku umowy o pracę
Kwota wolna od zajęcia komorniczego na umowie o pracę w 2024 wynosić będzie wobec większości osób fizycznych:
- 2709 zł – od 1 stycznia 2023 do 30 czerwca 2023,
- 2784 zł – od 1 lipca do 31 grudnia 2023.
Potrącenia z wynagrodzenia – jak można się zabezpieczyć?
Jako osoba fizyczna pracująca np. na podstawie umowy zlecenia narażasz się na ryzyko, że komornik zabierze z konta nawet 100% wynagrodzenia. Możesz tego uniknąć, jeśli spełnisz określone warunki i wykażesz, że praca ma taki sam charakter, jak w przypadku umowy o pracę. Tutaj mają zastosowanie następujące zasady:
- musisz być osobą fizyczną;
- twoje zarobki mają charakter stały i powtarzalny;
- wypłata z umowy zlecenia to twoje jedyne źródło dochodu.
Po spełnieniu tych warunków możesz przedstawić dokumenty dochodowe komornikowi. Co uzyskasz po potwierdzeniu przez komornika przesłanek, że dochody mają charakter taki sam, jak w przypadku umowy o pracę? Twoje limity zajęcia zostaną podniesione do tych obowiązujących dłużników zatrudnionych na pełen etat u pracodawcy.
Jak widzisz, kwoty wolne od potrąceń 2024 są w praktyce uzależnione w dużej mierze od płacy minimalnej. Ta została podniesiona w tym roku i stosuje się ją proporcjonalnie do wymiaru etatu. Mamy nadzieję, że po lekturze naszego artykułu masz już o wiele większą wiedzę w tej kwestii.
