Wskaźniki rentowności są elementem analizy rentowności przedsiębiorstw, Dzięki nim możliwe jest dokonanie oceny skuteczności działań podejmowanych w firmie. Sprawdziliśmy, co warto wiedzieć o wskaźnikach rentowności!
Skuteczność i opłacalność podejmowanych w przedsiębiorstwach działań prowadzi do pomnażania ich majątku i obejmowania coraz to większych obszarów rynku. Nieodzowną pomocą przy mierzeniu rentowności firm są wskaźniki rentowności pokazujące relacje pomiędzy osiąganymi przez przedsiębiorstwo przychodami i ponoszonymi kosztami. W artykule postanowiliśmy przybliżyć kluczowe pojęcia związane ze wskaźnikami rentowności wykorzystywanymi w analizie rentowności. Zapraszamy do lektury!
Rentowność – istota
Mianem rentowności określa się opłacalność, a więc poziom efektywności funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz gospodarowania jego majątkiem. Analiza rentowności pozwala na powiązanie osiągniętego wyniku finansowego z osiągniętymi przychodami ze sprzedaży, posiadanymi zasobami oraz kapitałem własnym. Poziom rentowności informuje o ogólnej sytuacji finansowej w firmie – im jest wyższy, tym sytuacja lepsza i na odwrót.
Analiza rentowności przedsiębiorstwa – co to jest?
Analiza rentowności przedsiębiorstw przeprowadzana jest w oparciu o obliczanie poszczególnych wskaźników rentowności. Uznaje się ją za kluczowy element procesu analizy finansowej firmy. Jej celem jest określenie poziomu skuteczności działań mających miejsce w przedsiębiorstwie, a więc określenie stopnia, w jakim jednostka generuje zyski poprzez zarządzanie własnymi aktywami oraz kapitałem. Podstawowym źródłem danych wykorzystywanych w analizie rentowności są bilans oraz rachunek zysków i strat.
Po co oblicza się wskaźniki rentowności?
Obliczanie wskaźników rentowności uznaje się za najważniejszy element podczas przeprowadzania analizy finansowo-majątkowej przedsiębiorstwa. Zaleca się ich wyliczanie w jednostkach wszystkich rozmiarów i form prawnych. Co więcej, wskaźniki powinni liczyć nie tylko właściciele i zarządzający, ale również podmioty gospodarcze z najbliższego otoczenia firmy, na przykład: inwestorzy, kontrahenci, klienci, dostawcy, banki, etc.
Kluczową kwestią przy obliczaniu rentowności jest przedstawienie zależności zachodzących pomiędzy wysokością zysku wypracowanego przez jednostkę oraz wartością czynnika poddawanego analizie. Upraszczając można powiedzieć, że rentowność to procentowe przedstawienie ilorazu zysku netto do odpowiedniej wartości określonego składnika finansowego.
Kto powinien przeprowadzać analizę rentowności?
Dokonywanie analizy rentowności opartej o wskaźniki rentowności umożliwia skuteczne i efektywne zarządzanie przedsiębiorstwem. To z kolei daje szansę stworzenia trafionej i spójnej strategii rozwoju firmy, a więc takiej, która obiera optymalne kierunki działań, co prowadzi do zwiększenia zysków. Dodatkowo analiza rentowności pozwala na prognozowanie przyszłych zdarzeń: określenie, kiedy firma zacznie przynosić zyski, kiedy spłaci kredyty i pożyczki oraz jakie inwestycje mogą zapewnić jej wymierne korzyści finansowe. Przedsiębiorstwa powinny dążyć do osiągnięcia jak najwyższej rentowności, ponieważ ta świadczy o wartości firmy.
Analiza rentowności to standard w podmiotach o rozwiniętej strukturze. Najczęściej wykonują ją więc spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawne, spółki komandytowe oraz spółki akcyjne. Jej wykonywanie zaleca się też mniejszym jednostkom, a nawet działalnościom jednoosobowym. Niezależnie od wielkości podmiotu, właściwie obliczone i zinterpretowane wskaźniki rentowności wskażą kierunki zmian oraz dadzą szansę na osiągnięcie wyższych przychodów.
Jakie dane są niezbędne do wykonania analizy rentowności?
Wskaźniki rentowności oblicza się w oparciu o dane zawarte w bilansie oraz rachunku zysków i strat, a więc elementach bilansu przedsiębiorstwa. W tych dokumentach znajduje się dokładny obraz aktualnej pozycji finansowej firmy, a więc wynik finansowy, jaki osiągnęła.
Podstawowe wskaźniki rentowności
Wskaźniki rentowności nazywa się również wskaźnikami zyskowności lub stopami zwrotu. Ich zadaniem jest określenie relacji zysku do kapitału oraz sprecyzowanie pozycji firmy na różnych płaszczyznach.Dzięki nim zarządzający oraz wszyscy zainteresowani mogą sprawdzić, na jakim poziomie znajduje się umiejętność generowania zysków i zdolność do efektywnego lokowania nowego kapitału w badanej firmie.
Do grona podstawowych wskaźników rentowności zalicza się:
- wskaźnik rentowności aktywów (ROA);
- wskaźnik rentowności kapitału (ROE);
- wskaźnik rentowności sprzedaży (ROS).
Analiza rentowności aktywów – wskaźnik rentowności aktywów
Wskaźnik rentowności aktywów określa się również jako ROA, co stanowi skrót od anglojęzycznej nazwy Return On Assets. ROA to miara wielkości zysku netto przypadającego na jednostkę źródeł finansowania zaangażowanych w aktywach firmy. W praktyce oznacza to, że wskaźnik rentowności aktywów pokazuje zdolność aktywów znajdujących się w posiadaniu przedsiębiorstwa do generowania zysków, a więc poziom efektywności zarządzania majątkiem własnym. Wskaźnik ROA w dużym stopniu uzależniony jest od osiągniętego zysku. Zwykło się go wyrażać w procentach.
Wskaźnik rentowności aktywów – wzór
Wskaźnik rentowności aktywów oblicza się w następujący sposób:
wskaźnik rentowności aktywów (ROA) [%] = wynik finansowy / kapitał własny x 100
Wskaźnik rentowności aktywów – interpretacja
Co do zasady, im wyższy poziom wskaźnika rentowności aktywów, tym kondycja przedsiębiorstwa jest lepsza. Wynik dodatni wskazuje na zysk, Wynik ujemny świadczy o generowaniu przez firmę straty.
W przypadku ROA nie wskazuje się na żaden pożądany zakres wartości. Zaleca się za to, aby jego wyniki zestawiać z wcześniejszymi wartościami, z rezultatami osiąganymi przez konkurentów lub ze wielkością średnią określaną dla danej branży.
Wskaźnik rentowności aktywów – praktyka
Praktyka pokazuje, że najwyższe wyniki wskaźnika rentowności aktywów są osiągane przez spółki kapitałowe działające w branży: paliwowej, surowcowej oraz informatycznej. Najniższe wyniki charakteryzują: budowlankę, ubezpieczenia, bankowość i przemysł drzewny.
Analiza rentowności kapitałów własnych – wskaźnik rentowności kapitału
Wskaźnik rentowności kapitałów własnych (ang, ROE – Return On Equity) ma za zadanie określić stopę zwrotu możliwą do osiągnięcia przez przedsiębiorstwo z konkretnej inwestycji. To miara ceniona przez inwestorów, którzy dzięki niej mogą prognozować zyski z planowanych inwestycji.
ROE oblicza się na podstawie danych zawartych w rachunku zysków i strat oraz w bilansie. Dobrze, aby informacje pochodziły z dnia zamykającego okres sprawozdawczy.
Wskaźnik rentowności kapitałów – wzór
Wskaźnik rentowności kapitałów oblicza się w następujący sposób:
wskaźnik rentowności kapitałów własnych (ROE) = wynik finansowy netto / kapitał własny x 100
Wskaźnik rentowności kapitałów – interpretacja
Nie istnieje zakres liczbowy wskazujący na optymalny poziom wskaźnika rentowności kapitałów. Mówi się natomiast, że in wartość wskaźnika ROE jest wyższa, tym sytuacja firmy korzystniejsza. Tutaj również, podobnie, jak w przypadku poprzednio omawianej miary, warto interpretację opierać o zmiany wartości w czasie. Poziom bezpieczeństwa i możliwości rozwoju w firmie tym większe, im wyższy wynik ROE. Wzrosty wskaźnika w czasie wskazują na przewagę konkurencyjną.
Wskaźnik rentowności kapitałów – praktyka
W praktyce najwyższą rentowność odnotowują spółki działające w branży gier komputerowych, wierzytelności i biotechnologii. Najgorzej wypada przemysł elektromaszynowy oraz telekomunikacja.
Analiza rentowności sprzedaży – wskaźnik rentowności sprzedaży
Wskaźnik rentowności sprzedaży (ang. ROS – Return On Sales) ukazuje zależność między zyskiem netto wypracowanym w całej działalności firmy a przychodami netto ze sprzedaży. Znając wynik ROS, otrzymasz informację, czy sprzedaż określonych towarów lub usług jest opłacalna.
Wskaźnik rentowności sprzedaży – wzór
Wskaźnik rentowności sprzedaży (ROS) = wynik finansowy netto / przychody ze sprzedaży x 100
Wskaźnik rentowności sprzedaży – interpretacja
Im wyższy wskaźnik rentowności ROS, tym kondycja finansowa przedsiębiorstwa korzystniejsza. Przyrosty ROS w czasie świadczą o wzroście sprzedaży, obniżeniu jednostkowych kosztów własnych i osiąganiu coraz atrakcyjniejszych cen. Spadki natomiast mówią o tym, że koszty i zobowiązania podatkowe pochłaniają coraz to większą część przychodów.
Podsumowując, wskaźniki rentowności są częścią analizy rentowności. Ta służy określeniu skuteczności działalności przedsiębiorstwa.
- Rentowność przedsiębiorstwa – istota, rodzaje, wskaźnik rentowności firmy
- Wskaźnik KPI – czym są Key Performance Indicators, czyli kluczowe wskaźniki efektywności? Poznaj definicję
- ROI – na czym polega Return of Investments?
- Analiza fundamentalna przedsiębiorstwa
- Wskaźnik rotacji należności – istota, wzór, interpretacja
