Pomoc de minimis, jak można się domyślać po nazwie, to wsparcie dla mniejszych firm. Kto, w jakiej kwocie i na jakich zasadach może z niej skorzystać? Jak może przyczynić się do rozwoju przedsiębiorstwa? Czy trzeba odprowadzić od niej podatek? Sprawdź!
Firmy małego i średniego szczebla korzystają z wielu dofinansowań i dotacji. Pomoc de minimis to podstawowy wariant pomocy publicznej dla firm, choć nie jest to forma pomocy publicznej w rozumieniu prawnym. To wsparcie od państwa lub Unii Europejskiej dla mikroprzedsiębiorstw, a także małych oraz średnich przedsiębiorstw, które działają w krajach członkowskich UE. Jak takie dofinansowanie otrzymać? Czy pomoc de minimis jest przychodem i trzeba się z niej rozliczać? Na te pytania i wiele innych odpowiadamy w naszym poradniku!
Czym jest pomoc de minimis?
Pomoc de minimis obejmuje dotacje pochodzące ze środków Unii Europejskiej i funduszy krajowych. Pomocy mogą udzielać różne organy. Ta forma wspierania działalności gospodarczych działa od 2014 roku. Wszystkie związane z nią zagadnienia są określone w aktach prawa wspólnotowego Unii Europejskiej. Takie wsparcie jest częścią licznych zbiorowych programów pomocowych przeznaczonych dla właścicieli polskich firm, m.in.:
- dotacji na określone cele;
- dofinansowań zakupu środków trwałych;
- szkoleń, kształcenia personelu;
- kredytów dla firm udzielanych na preferencyjnych warunkach.
Może być również udzielona w formie pomocy indywidualnej, jeśli zostaną spełniane wymagane warunki.
Pomoc de minimis – czy jest pomocą publiczną? Kto jej udziela?
Kwestia ta może budzić wiele wątpliwości. Choć w rozumieniu potocznym de minimis jest formą pomocy publicznej i jest tak określana chociażby przez Wikipedię, to z punktu widzenia prawa to nie to samo. Jakakolwiek forma wsparcia publicznego, której państwa członkowskie udzielają przedsiębiorcom krajowym, może zaistnieć tylko za zgodą Komisji. Pomoc de minimis nie jest jednak formą pomocy publicznej w rozumieniu ustawy art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Aby można było jej udzielić, nie jest więc konieczna zgoda Komisji Europejskiej.
Zatwierdzenie przez KE a pomoc publiczna
Każda inna forma wsparcia publicznego wymaga zgłoszenia do KE i zatwierdzenia przez tę instytucję. Zastanawiasz się, dlaczego tutaj jest inaczej? W tym przypadku przyjmuje się, że niska wartość materialna tego rodzaju pomocy (z punktu widzenia finansów publicznych) nie naruszy konkurencji między przedsiębiorstwami w unijnym wymiarze.
Pomoc de minimis – definicja
Pomoc de minimis obejmuje szeroki zakres świadczeń, które są dostępne w różnych formach. Jest to tzw. wsparcie publiczne dla biznesu. Może występować w formie programu pomocowego, który jest organizowany na szeroką skalę. Taki program jest przeznaczony dla określonej liczby przedsiębiorstw, które mogą do niego przystąpić. Może również być formą indywidualnej pomocy dla konkretnej działalności. Wszystkie związane z nią zagadnienia określa rozporządzenie Komisji Europejskiej nr 1407/2013 z 13 grudnia 2013.
Pomoc de minimis – jakie warunki musi spełniać, aby nią była?
Oto podstawowe cechy pomocy, którą opisujemy:
- niewielki nakład finansowy (z punktu widzenia państwa i jego finansów);
- nie może ograniczać konkurencji na rynku;
- nie może oddziaływać negatywnie na wymianę handlową pomiędzy krajami Unii Europejskiej.
Pomoc de minimis – czy trzeba zwrócić otrzymane środki?
Środki przekazane w ramach pomocy de minimis są bezzwrotne. Jakiekolwiek zwroty środków występują wyłącznie w wypadku, gdy doszło do nadużyć ze strony przedsiębiorcy. Chodzi o wykorzystanie pomocy finansowej, do której dany podmiot gospodarczy nie miał prawa. Jeśli przedsiębiorstwo uczciwie pobiera i wykorzystuje środki, nie musi ich oddawać.
Pomoc de minimis a kumulacja różnych form pomocy publicznej
Taka pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw nie kumuluje się z innymi dotacjami, dofinansowaniami ani wszelkimi innymi formami pomocy publicznej. Łączy się tylko z wcześniej wykorzystanymi środkami w ramach pomocy de minimis, jeśli jakaś jej forma została już wcześniej przyznana danemu przedsiębiorstwu.
Jakie mogą być formy pomocy de minimis?
Oto często występujące rodzaje wsparcia dla przedsiębiorstw:
- kredyty i pożyczki finansowe na preferencyjnych warunkach;
- gwarancje kredytowe;
- ulgi podatkowe lub całkowite zwolnienia z podatku;
- umarzanie spłaty zaległych odsetek ZUS, ich odroczenie lub możliwość spłaty w ratach;
- zwrot kosztów ZUS poniesionych na pracowników;
- zwrot kosztów wynagrodzeń pracowników;
- jednorazowa amortyzacja środków trwałych (tylko w pierwszym roku prowadzenia działalności gospodarczej)
- dotacje i dofinansowania ze środków unijnych;
- dofinansowanie szkoleń pracowników przygotowywanych do zawodu.
Jak sprawdzić pomoc de minimis?
Wysokość uzyskanej do tej pory pomocy de minimis można sprawdzić w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Da się to zrobić np. na jego stronie internetowej oraz za pomocą aplikacji SHRIMP. Jeśli chcesz skorzystać z tej opcji, potrzebny będzie do tego NIP firmy.
Komu nie przysługuje pomoc de minimis?
Pomoc, o której piszemy, nie przysługuje wszystkim firmom. Nie mogą jej otrzymać:
- przedsiębiorstwa, które prowadzą działalność w obszarze rybołówstwa i akwakultury;
- przedsiębiorstwa działające w sektorze węglowym;
- podmioty zajmujące się podstawową produkcją rolną ani te przetwarzające i wprowadzające do obrotu produkty rolne;
- firmy, które faworyzują towary wyprodukowane w swoim kraju;
- firmy będące na skraju upadłości i w złej sytuacji finansowej;
- nowe projekty, które rozpoczęto np. tuż przed złożeniem wniosku o pomoc, gdzie założenie działalności mogło być motywowane wyłącznie chęcią uzyskania wsparcia.
Pomoc de minimis – na co można przeznaczyć środki?
Podstawowy warunek jest jeden – pomoc de minimis musi być przeznaczona na rozwój przedsiębiorstwa. Nie wolno przeznaczać jej na ratowanie upadającej firmy. Dotacje zazwyczaj są przeznaczane na cele przydatne społecznie, np. obecnie wiele dotacji firmy otrzymują na cele związane z ochroną środowiska. Popularne jest również zwolnienie z podatku od nieruchomości posiadanych przez przedsiębiorstwo. W przypadku kredytu otrzymanie gwarancji wciąż zobowiązuje przedsiębiorcę do terminowego spłacania.
Jak przedsiębiorca może się ubiegać o pomoc de minimis?
Przedsiębiorstwo musi przekonująco wykazać, że wykorzystanie pomocy de minimis, która zostanie mu udzielona, przełoży się na rozwój oraz powstanie nowych miejsc pracy. Później musi złożyć następujące dokumenty:
- wypełniony wniosek o przyznanie pomocy de minimis – należy go pobrać ze strony Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii;
- oświadczenie o nieotrzymaniu pomocy – jeśli wnioskuje się o nią po raz pierwszy. Jeśli już składał wcześniej wniosek, potrzebne jest oświadczenie o otrzymanej pomocy de minimis (jej formie i wysokości) w ciągu ostatnich 2 lat budżetowych;
- oświadczenie o każdej innej formie pomocy publicznej, którą otrzymało przedsiębiorstwo w ciągu 3 ostatnich lat podatkowych;
- informację o wydatkach ze środków funduszu rehabilitacyjnego.
Pełną dokumentację należy przesłać do Kancelarii Ogólnej Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii.
Pomoc de minimis – kwota pomocy
Warto wiedzieć, że istnieje limit pomocy de minimis, którą może otrzymać pojedynczy przedsiębiorca. Dane na temat udzielonej pomocy i limitów prowadzi Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Dopuszczalny limit otrzymanej pomocy de minimis wynosi:
- 200 tysięcy euro brutto w ciągu 3 lat podatkowych;
- 100 tysięcy euro brutto dla firm transportowych, które zajmują się przewożeniem towarów. Nie dotyczy to firm, których transport jest tylko częścią usług (np. firm kurierskich).
Kwota przeliczana jest na złotówki podstawie aktualnego kursu walut. Jeżeli przedsiębiorstwo przekroczy limit ustalony w rozporządzeniu KE, zostanie wezwane do zwrotu ponadprogramowo pobranych środków. Co więcej, będzie musiało też zapłacić odsetki. Zostaną naliczone za każdy okres pobierania pomocy, do której firma nie była już uprawniona.
Jednorazowa amortyzacja środków trwałych – limit, kto może skorzystać
Limit jednorazowej amortyzacji środków trwałych wynosi 50 tysięcy euro. Nie obejmuje ona aktywów niematerialnych oraz prawnych. Z kolei limit pomocy de minimis w rolnictwie w ciągu 3 lat nie może przekroczyć 15 tysięcy euro. Sytuacja każdego przedsiębiorstwa jest rozpatrywana indywidualnie. Datę przyznania pomocy traktuje się jako datę jej udzielenia. Amortyzacja jednorazowa obejmuje składniki majątku zaliczane do grup 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych. Przedsiębiorcy mogą z niej skorzystać, jeśli rozpoczęli działalność w tym samym roku, w którym składają wniosek.
Czy wartość pomocy de minimis jest przychodem?
Pomoc de minimis nie kwalifikuje się jako przychód przedsiębiorcy. Co za tym idzie, nie jest opodatkowana. Oznacza to, że przedsiębiorca nie musi odprowadzać podatku od dofinansowania otrzymanego w ramach tej pomocy.
Jak zaksięgować pomoc de minimis?
Nie ma obowiązku wykazania pomocy de minimis w księgach podatkowych. Przedsiębiorstwo musi jednak przechowywać dokumentację, która dotyczy tej formy wsparcia. Jest ona niezbędna w przyszłych staraniach o kolejną pomoc de minimis. Niezależnie od tego, skąd pochodzą środki finansowe otrzymane w ramach tej pomocy, źródłem regulacji są jednolite przepisy unijne. Zasady udzielania pomocy i warunki, jakie trzeba spełnić, by uzyskać pomoc, w każdym przypadku również są jednakowe.
Pomoc de minimis to bezzwrotne wsparcie dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich firm. Wiesz już, jakie są warunki i zasady ubiegania się o dofinansowanie. Jeśli ci ono przysługuje, rozwijaj swoją firmę!
- Jakie są źródła finansowania przedsiębiorstw? Poznaj te najpopularniejsze i najskuteczniejsze!
- Mikroprzedsiębiorstwo – na czym polega ten rodzaj działalności?
- Średnie przedsiębiorstwo – sprawdź, jakie kryteria musi spełniać Twoja firma, aby zakwalifikowała się do sektora MŚP!
- Duże przedsiębiorstwo – wszystko, co powinieneś o nim wiedzieć
- Zawieszenie działalności a ZUS. Składki ZUS w czasie zawieszenia działalności gospodarczej. Czy przedsiębiorca musi opłacać składki zdrowotne w trakcie zawieszenia działalności?
