Polski Ład to prawdziwa rewolucja w przepisach podatkowych. Nowe zasady dotyczą również osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych (o dzieło i zleceń). Poznaj najważniejsze zmiany Polskiego Ładu i sprawdź, czy na nich skorzystasz!
Od stycznia 2022 roku zaczęły obowiązywać nowe przepisy podatkowe, a rząd wprowadził również szereg ulg. Warto jednak zauważyć, że Polski Ład umowę zlecenie i osoby pracujące na jej podstawie traktuje nieco inaczej. Nie są one bowiem uprawnione m.in. do tzw. ulgi dla klasy średniej. Ta przewidziana została jedynie dla zatrudnionych na podstawie umowy o pracę i prowadzących działalność gospodarczą. Mimo to zleceniobiorcy skorzystają z wyższej kwoty wolnej od podatku, a także z podniesionego drugiego progu podatkowego. O czym musisz pamiętać, jeśli pracujesz na zleceniu, a nie na etacie? Sprawdź!
Umowa zlecenie w świetle nowych przepisów
Nowy Polski Ład wprowadza przepisy, które mocno odbiją się na sytuacji osób pracujących na tzw. „umowach śmieciowych”. Pracownicy ci zostali pozbawieni wsparcia przewidzianego dla klasy średniej. Nowy przywilej dotyczy osób:
- zarabiających między 5701 zł a 11141 zł brutto miesięcznie;
- zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą i rozliczających PIT na zasadach ogólnych.
Warto nadmienić, że nowe rozwiązanie ma zrekompensować niemożność odliczenia składki zdrowotnej od podatku.
Polski Ład – umowa zlecenie a podwyższenie kwoty wolnej od podatku
Wyższa kwota zwalniająca z opłacania podatku, która została wprowadzona wraz z pakietem zmian, dotyczy również pracowników działających na podstawie zlecenia. Od 2022 roku wynosi 30 tys. zł. Zatrudnieni odczują korzyści po złożeniu rocznego zeznania podatkowego, zatem dopiero w 2023. Jednocześnie powinni pamiętać, że podwyższeniu uległ również drugi próg podatkowy, co oznacza, że 32% należności do fiskusa należy zapłacić dopiero po przekroczeniu progu 120 tys. złotych.
Uwzględnianie kwoty wolnej w trakcie miesiąca
Zleceniobiorcy, którzy przewidują, że ich dochody nie przekroczą ustalonego limitu i nie osiągną przychodów z innych źródeł (np. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej), mogą złożyć wniosek o niepobieranie zaliczki na podatek. Dotyczy to osób zarabiających najmniej (poniżej 3 tys. zł miesięcznie) lub sporadycznie. Zgodnie z art. 22 § 2 Ordynacji podatkowej płatnik może zostać zwolniony z konieczności pobierania podatku. Warunkiem jest uzasadnienie w postaci pisemnego wniosku osoby zatrudnionej, że pobrana kwota byłaby zbyt wysoka (duża nadpłata w rocznym PIT).
Oświadczenie podatnika
Jeśli osoba pracująca na zleceniu chciałaby skorzystać z zerowej stawki podatkowej w ciągu roku, jest zobligowana do złożenia specjalnego oświadczenia.
- Wniosek podatnika powinien zawierać deklarację, iż planowane dochody z całego roku nie przekroczą ustawowych 30 tys. zł.
- Jednocześnie zatrudniony powinien zapewnić, że nie odnotuje dochodów z innych źródeł (chodzi o wszystkie przypadki, w których pobierane są zaliczki na podatek dochodowy z uwzględnianiem kwoty wolnej).
Zlecenia w 2026 – strata czy zysk?
Zmiany wprowadzone przez rząd mogą spowodować, iż osoby pracujące na podstawie zlecenia będą stratne. Dokładne wyliczenia można przeprowadzić, korzystając z kalkulatora wynagrodzeń. Dlaczego podatnicy stracą zamiast zyskać na Polskim Ładzie? Umowa zlecenie jest wyłączona z pewnych punktów, jak już wspomnieliśmy. Płatnik nie będzie miał możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku i nie skorzysta z przywileju dla klasy średniej. Wszystko to może spowodować, że zleceniodawca przekaże na konto znacznie mniejsze wynagrodzenie niż dotychczas.
Umowa zlecenie a wyższy podatek
Pracodawca odlicza zaliczkę na podatek w wysokości 17% (pierwszy próg) niezależnie od wysokości dochodów zleceniobiorcy. Wyższy podatek zapłacą fiskusowi osoby, które złożą wniosek o zastosowanie drugiego progu. Obowiązek pilnowania wysokości osiąganych dochodów został nałożony na zleceniobiorcę. Niezłożenie wniosku w terminie lub jego lub pominięcie może skutkować przykrymi konsekwencjami podczas składania zeznania rocznego (np. w rozliczeniu za 2022). Podatnik będzie musiał bowiem dopłacić, by wyrównać różnicę.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych a umowa cywilnoprawna
Polski Ład wprowadza zmiany w sposobie opodatkowania osób zatrudnionych przez zleceniodawcę. Jak wyglądają stawki podatku i jego pobór od 2026 roku?
- Jeśli zleceniobiorca nie jest pracownikiem płatnika, a płaca opisana w umowie nie przekracza 200 zł, należność opodatkowana stanowi ryczałt. Stawka wynosi 17% przychodu. Podatek nie jest pomniejszany o koszty uzyskania przychodów ani o potrącane składki na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie z przepisami kwoty podatku nie pomniejsza się o składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
- Gdy zleceniodawca nawiązuje umowę z osobą niebędącą jego pracownikiem, a ustalone wynagrodzenie przekracza 200 zł lub zlecił zadanie własnemu pracownikowi (bez względu na ustaloną kwotę wynagrodzenia), jest zobligowany do pobierania zaliczki w wysokości 17%. Oblicza ją od przychodu, który pomniejsza o koszty i potrącone składki społeczne.
Polski Ład. Umowa zlecenie a samotny rodzic
Zmiany dotyczące ulgi prorodzinnej spowodują, że rodzice nie będą mogli rozliczać się z dzieckiem. Zastępczą propozycją rządu jest wsparcie w wysokości 1500 zł. Kwotę należy odliczyć przy rocznym rozliczeniu PIT. Otrzymają ją osoby uprawnione, niezależnie od tego, jakie osiągają dochody.
Według danych GUS za 2020 rok aż 900 tys. Polaków wykonuje pracę na podstawie umowy o dzieło lub zlecenia. Ministerstwo Finansów wylicza, że dla większości zleceniobiorców Polski Ład nie przyniesie straty netto (to około 96% przypadków). Szacuje się, że dla osób zarabiających około 1450 zł brutto miesięcznie nic się nie zmieni. Dla zarabiających w przedziale 1450-4900 zł brutto zmiana oznacza zysk. Mają jednak stracić osoby zarabiające powyżej 4900 zł brutto.