Zdarzają się sytuacje, w których opieka na dziecko jest niezbędna w trakcie pracy. Na szczęście Kodeks pracy przewiduje przyznanie takiego urlopu rodzicom i wypłatę wynagrodzenia za ten czas. Sprawdź, komu i kiedy jest przyznawany urlop opiekuńczy.
Aby rodzic mógł skorzystać z opieki na dziecko, powinien poinformować o tym pracodawcę. Czasami występują sytuacje, w których zatrudniający oferuje przyznanie dni wolnych w ramach urlopu wypoczynkowego, a nie opiekuńczego. Czy jest to zgodne z prawem? Jakie inne warunki obowiązują przy przyznawaniu wolnego?
Urlop z tytułu opieki nad dzieckiem a urlop wypoczynkowy
Czasami urlop na dziecko jest błędnie traktowany jako wypoczynkowy. To jednak dwa, zupełnie odmienne przywileje. Dlatego w momencie, gdy rodzic ubiega się o urlop opiekuńczy, pracodawca nie może mu zaproponować wypoczynkowego – nawet jeżeli nie został on jeszcze w pełni wykorzystany.
Reguluje to Kodeks pracy, a dokładnie Art. 188 k.p. Opieka na dziecko może być przydzielona na długość dwóch dni lub zostać naliczona godzinowo. Warto wiedzieć, że urlop opiekuńczy na dziecko może być przyznany opiekunowi prawnemu wyłącznie w przypadku na dziecko do ukończenia 14 lat. Opieka nad dzieckiem w tym wieku jest związana z 2-dniowym wolnym lub otrzymaniem zwolnienia z pracy w wymiarze godzinowym. W takiej sytuacji pracownik zachowuje również prawo do wynagrodzenia.
Opieka na dziecko – ile dni lub godzin można otrzymać w ramach urlopu?
Artykuł 188 Kodeksu pracy mówi o tym, że opieka na dziecko w ramach urlopu może odbywać się przez 2 dni lub w wymiarze godzinowym. Jak jest to rozliczane z pracodawcą, jeżeli zatrudniony będzie chciał skorzystać z drugiej z możliwości? Urlop z tytułu opieki nad dzieckiem jest przydzielany w zależności od wymiaru etatu. Prezentuje się to następująco:
- urlop w wymiarze 16h można otrzymać, pracując na pełen etat;
- urlop w wymiarze 8h można otrzymać, pracując na połowę etatu;
- urlop w wymiarze 6h można otrzymać, pracując na jedną trzecią etatu;
- urlop w wymiarze 4h można otrzymać, pracując na jedną czwartą etatu.
Pracownik, decydując się na urlop opiekuńczy na dziecko, powinien liczyć się z tym, że już przy składaniu wniosku zatrudniającemu, musi jasno określić, z której formy wolnego chce skorzystać.
Opieka na dziecko – ile dni i godzin można realnie wykorzystać?
Warto wiedzieć, że opieka na dziecko – czy to w wymiarze całodniowym czy godzinowym, może zostać wykorzystana rozdzielnie. Dzieje się tak ze względu na fakt, że nie przewiduje się ograniczeń odnośnie do ilości dokonywanych zwolnień.
Jest to duże udogodnienie dla pracownika. Dzięki temu opieka na dziecko może zostać aktywowana np. w ramach jednej godziny czy jednego dnia, a pozostały czas i tak będzie mógł zostać wykorzystany w innym terminie. Wcześniej należy dokonać odpowiednich ustaleń z pracodawcą.
Jako pracownik musisz pamiętać, że w formacie godzinowym czas poświęcony na opiekę na dziecko jest zaokrąglany do pełnych godzin. Jeżeli zatem urlop opiekuńczy na dziecko zostanie wykorzystany, np. jednorazowo na 45 minut, to pracodawca będzie mógł go sklasyfikować jako jedną godzinę.
Czy niewykorzystany urlop opiekuńczy na dziecko jest dostępny w kolejnym roku?
W przypadku urlopu opiekuńczego na dziecko do lat 14 niesłusznie pojawiają się porównania z urlopem wypoczynkowym. Wiele osób błędnie twierdzi, że urlop opiekuńczy na dziecko przechodzi z roku na rok – nie jest to prawdą.
Urlop z tytułu opieki nad dzieckiem można wykorzystać tylko raz w roku. W momencie, kiedy opiekun prawny nie skorzysta z tej możliwości, pozostałe dni nie przechodzą na kolejny rok. Warto mieć to na uwadze, analizując swoje prawa.
O jakich zasadach należy pamiętać w przypadku urlopu z tytułu opieki nad dzieckiem?
Chcąc skorzystać z urlopu z tytułu opieki nad dzieckiem, trzeba pamiętać o tym, że z tej możliwości może skorzystać osoba posiadająca władzę rodzicielską. Trzeba mieć też na uwadze, że ilość dni wolnego nie zwiększa się w przypadku, gdy ktoś posiada więcej niż jedno dziecko.
Warto wiedzieć, że opieka na dziecko może zostać przydzielona niezależnie od okoliczności. Rodzic nie musi informować, dlaczego potrzebny jest mu czas na to, aby zaopiekować się, nawet zdrowymi dziećmi.
Kto może złożyć wniosek o urlop opiekuńczy nad dzieckiem do 14 lat?
Z urlopu z tytułu opieki nad dzieckiem pracownicy mogą skorzystać niezależnie od stażu pracy, a także rodzaju umowy, w ramach której zostali zatrudnieni. Opieka na dziecko jest przyznawana przez pracodawcę po przedłożeniu mu wniosku przez zatrudnionego. Trzeba jednak pamiętać, że z wolnego nie może korzystać jednocześnie dwoje rodziców.
Opieka na dziecko – warto korzystać ze swoich praw
Nie wszyscy pracownicy wiedzą o tym, że przysługuje im urlop, w ramach którego może być sprawowana opieka nad dzieckiem do lat 14. Ich niewiedza może być wykorzystywana przez pracodawcę, który może zaproponować wykorzystanie urlopu wypoczynkowego.
Trzeba mieć zatem na uwadze, że są to dwie odrębne rzeczy, a sam zatrudniony może skorzystać nawet z dwóch urlopów, jeden po drugim. Z tego powodu warto skorzystać z tej możliwości, jeżeli zachodzi taka potrzeba. W momencie, kiedy dziecko przekroczy wiek 14 lat, nie będzie już można skorzystać z przysługujących opiekunowi praw w ramach tego urlopu.
- Urlop – opieka nad dzieckiem. Ile dni opieki na dziecko ci przysługuje? Dodatkowe dni wolnego na urlop opiekuńczy
- Urlop wypoczynkowy – po jakim okresie pracy przysługuje? Informacje dla pracownika w 2024 roku
- Urlop wychowawczy – jaka jest jego definicja, ile trwa i wszystkie inne najważniejsze informacje na jego temat
- 26 dni urlopu – komu się należy? Poznaj przepisy!
- Urlop okolicznościowy – czym jest, kiedy i komu przypada oraz jakie są zasady jego udzielania?
Zobacz również: