Nie jesteś pewien, czym jest kapitał początkowy? Zapoznaj się z naszym artykułem i dowiedz się, na czym polega, jak się go ustala, komu przysługuje oraz czy ma on wpływ na wysokość emerytury.
Kapitał początkowy jest ściśle związany ze świadczeniem emerytalnym. Ma on wpływ na sytuację finansową przyszłego emeryta. Dlatego warto sprawdzić, co należy o nim wiedzieć.
Czym jest kapitał początkowy?
Kapitał początkowy to odtworzona kwota wszystkich składek wpłaconych na ubezpieczenie społeczne dla tych osób, które pracowały przed dniem 1 stycznia 1999 roku – przed tym terminem Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie był zobowiązany do prowadzenia indywidualnych kont ubezpieczonych. Dlatego w celu ustalenia uzbieranego wkładu do systemu emerytalnego oblicza się kapitał początkowy, czyli staż pracy i zarobki z tamtego okresu. Jest to bardzo istotne, ze względu na to, że wysokość odprowadzonych składek uwzględniania jest podczas wyliczania świadczenia emerytalnego.
Komu Zakład Ubezpieczeń Społecznych może ustalać kapitał początkowy?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych może ustalić kapitał początkowy osobie, która:
- urodziła się po 1948 roku, była zatrudniona, opłacała składki na ubezpieczenia społeczne przed 1999 rokiem;
- urodziła się przed 1949 rokiem oraz spełnia łącznie następujące warunki: po 31 grudnia 1998 roku osiągnęła powszechny wiek emerytalny; złożyła po raz pierwszy wniosek o przyznanie emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego; posiada staż ubezpieczeniowy (kobieta co najmniej 20 lat, mężczyzna co najmniej 25 lat); kontynuuje pracę i opłaca dalej składki po osiągnięciu wieku emerytalnego.
Jakie należy złożyć dokumenty do wyliczenia kapitału początkowego?
Do ustalenia kapitału początkowego wymagane jest złożenie stosownych dokumentów:
- wniosku w sprawie kapitału początkowego (EKP);
- informacji dotycząca przebiegu ubezpieczenia osoby ubezpieczonej (E207PL);
- informacji o okresach składkowych i nieskładkowych (ERP-6);
- dokumentów potwierdzających staż ubezpieczeniowy przed 1 stycznia 1999 rokiem (legitymacja służbowa, zaświadczenia pracodawców, legitymacja ubezpieczeniowa, świadectwa pracy, umowa o pracę, książeczka wojskowa, zaświadczenie z uczelni);
- dokumentów potwierdzających wysokość otrzymywanego wynagrodzenia (zaświadczenie od pracodawcy).
Co zrobić, gdy zakład pracy został zlikwidowany? Skąd pozyskać dokumenty?
Co zrobić, gdy nie posiadasz stosownych dokumentów do wyliczenia kapitału początkowego, bo zakład pracy został już zlikwidowany? Można się o nie zwrócić do kilku instytucji:
- w przypadku spółdzielni lub organizacji spółdzielczych należy zgłosić się do Krajowej Rady Spółdzielczej, lub związku rewizyjnego;
- w przypadku Państwowych Gospodarstw Rolnych (PGR) można zwrócić się do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa;
- w przypadku przedsiębiorstw państwowych odpowiedź udzieli następca prawny pracodawcy, organ założycielski, organ nadrzędny;
- w przypadku spółek pomoc można znaleźć u syndyka, likwidatora.
Gdzie złożyć wymagane dokumenty?
Wszystkie niezbędne dokumenty i wnioski do wyliczenia kapitału początkowego należy złożyć w placówce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Trzeba pamiętać o tym, aby były to oryginały dokumentów, a w przypadku kserokopii muszą być one poświadczone notarialnie. Jeśli ktoś nie może dostarczyć kompletu dokumentów osobiście, to może je przesłać listownie poprzez pocztę tradycyjną. Warto tu dodać, że zus po rozpatrzeniu wniosku, wyda decyzję o ustaleniu lub odmowie wyliczenia kapitału początkowego. Może on także zwrócić się do ubezpieczonego w sprawie uzupełnienia przekazanych przez niego informacji.
Dlaczego kapitał początkowy jest tak ważny do wyliczenia świadczenia emerytalnego?
Zastanawiasz się, czy warto ustalać kapitał początkowy? Oczywiście, że warto! Wyliczenie tej kwoty może znacząco wpłynąć na podwyższenie świadczenia emerytalnego. Musisz pamiętać, że jeśli nie zostanie on wyliczony, to emerytura zostanie ci obliczona tylko ze składek, które odprowadziłeś po 1999 roku (na swoim indywidualnym koncie emerytalnym).
W jaki sposób wnioskować o emeryturę, mając ustalony kapitał początkowy?
O ustalenie kapitału początkowego można wnioskować w dowolnym czasie, jednak nie później niż podczas składania wniosku o świadczenie emerytalne. Jeśli masz już wyliczony kapitał, to wystarczy, że do dokumentu EMP dołączysz uzupełnioną informację o okresach składkowych i nieskładkowych (deklaracja ERP-6). W polu wymagającym wymienienie dowodów trzeba wpisać, że zostały już one przedłożone podczas ubiegania się o wyliczenie kapitału początkowego.
W jaki sposób wylicza się kapitał początkowy?
Kapitał początkowy można wyliczyć samodzielnie, korzystając z dostępnych w internecie kalkulatorów. W formularzu należy podać między innymi takie informacje jak:
- płeć, wiek ubezpieczonego;
- wiek, w jakim zainteresowany rozpoczął pracę;
- wysokość podstawy obliczania kapitału;
- długość wszystkich okresów składkowych i nieskładkowych.
Jeśli ubezpieczony chce mieć pewność co do prawidłowego ustalenia swojego kapitału początkowego, to powinien zlecić to zadanie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych.
Czy kapitał początkowy podlega waloryzacji?
Waloryzacja kapitału początkowego jest przeprowadzana co roku. Pierwszy raz odbywa się ona według wskaźnika 115,60%, natomiast kolejne wyliczenia wykonywane są na podstawie wskaźników ogłaszanych dla składek emerytalnych. Należy tutaj zaznaczyć, że zwaloryzowany kapitał początkowy nie może zostać obniżony.
Czy istnieje możliwość odwołania się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych? Czy można prosić o ponowne przeliczenie kapitału początkowego?
Zastanawiasz się, czy możesz odwołać się od wydanej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odnośnie wyliczenia twojego kapitału początkowego? Możesz to zrobić. Takie odwołanie musisz złożyć w oddziale zus, od którego otrzymałeś decyzję. Twoja sprawa będzie rozpatrywana przez sąd okręgowy (sąd pracy i ubezpieczeń społecznych). Możesz również zawnioskować o ponowne ustalenie kapitału początkowego.
Czy kapitał początkowy przysługuje za okres urlopu wychowawczego?
Jeszcze jakiś czas temu okres urlopu wychowawczego był traktowany jako okres nieskładkowy. Jednak po reformie emerytalnej zaczął on być wliczany do okresu zatrudnienia. Jeśli więc urlop odbył się przed reformą, to warto zwrócić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ponowne przeliczenie kapitału początkowego. Dzięki temu uzyska się wyższe świadczenie emerytalne.
Czy na wysokość kapitału początkowego wpływa renta chorobowa?
Pobierasz rentę chorobową i zastanawiasz się, czy okres pobierania tego świadczenie będzie zaliczony do emerytury? Zostanie wliczony, pod warunkiem, że nie masz wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego – w takiej sytuacji okres pobierania renty zostanie zaliczony do stażu emerytalnego w celu uzupełnienia niezbędnego okresu.
Praca w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością a kapitał początkowy
Jeśli pracujesz we własnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością i opłacasz składki emerytalne, to możesz spodziewać się minimalnego świadczenia emerytalnego. Brak odprowadzania opłat, będzie skutkował brakiem emerytury.
Praca w spółce jawnej
Jeśli jesteś wspólnikiem w spółce jawnej, to podstawą wymiaru składek jest kwota, którą zadeklarujesz. Jednak nie może być ona mniejsza niż 60% przeciętnego wynagrodzenia.
Praca w gospodarstwie rolnym
Jeśli prowadzisz gospodarstwo rolne lub w nim pracujesz, to musisz wiedzieć, że ten okres nie będzie uwzględniany do wyliczania kapitału początkowego.
Kapitał początkowy wpływa na wysokość emerytury. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego zagadnienia, to skontaktuj się z obsługą klienta z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Specjaliści udzielą ci wszelkich niezbędnych informacji.
- Subkonto ZUS – składki, podział i wypłata środków
- Preferencyjny ZUS – działalność gospodarcza a niższe składki na ubezpieczenie
- Jak napisać odwołanie od decyzji ZUS? Poznaj postępowanie odwoławcze od decyzji wydanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych
- Ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy – składka dobrowolna czy obowiązkowa?
- Ubezpieczenie wypadkowe – ile wynosi składka i świadczenie w 2024 roku?
