Zaświadczenia o zarobkach to dokumenty, które określają miesięczne wynagrodzenie brutto pracownika (średnią z ostatnich trzech miesięcy) oraz źródło jego pochodzenia, oficjalnie potwierdzone przez pracodawcę. Zobacz, kiedy jest potrzebne.
Te dokumenty mogą stanowić potwierdzenie wypłacalności dla różnego rodzaju instytucji. Przeczytaj, jak powinno wyglądać – i kto może wymagać przedstawienia zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia. Z naszego artykułu dowiesz się wszystkiego co musisz wiedzieć o zaświadczeniu o dochodach.
Zaświadczenia o zarobkach – kiedy są potrzebne?
Zaświadczenia o zarobkach pobierane są najczęściej podczas starania się o kredyt bankowy lub pożyczkę w innej instytucji. Przedstawiają bowiem jedne z najważniejszych informacji pozwalających na określenie zdolności kredytowej.
Należy mieć jednak na uwadze, że zaświadczenie o zarobkach nie uwzględnia takich informacji, jak pozostałe zobowiązania finansowe oraz ewentualne zadłużenia. To informacje, które celem weryfikacji poziomu wypłacalności pozyskiwane są drogą oświadczenia zainteresowanego oraz sprawdzeniem w odpowiednich instytucjach, takich jak Biuro Informacji Kredytowej, Biuro Informacji Gospodarczej czy Krajowy Rejestr Dłużników.
To jednak nie jedyne sytuacje, w których pracownikowi potrzebny ten dokument. O okazanie zaświadczenia o zarobkach może zostać poproszony także podczas:
- przygotowań do postępowania sądowego np. w sprawach o przyznanie alimentów od małżonka, rodzica lub na samotnie wychowywane dziecko czy o podział majątku;
- kupna towaru, np. sprzętu elektronicznego czy samochodu, na raty – a więc celem udzielenia kredytu ratalnego przez bank, w którym pośredniczy sklep;
- zapisywania dziecka do przedszkola lub żłobka – aby potwierdzić zdolność do wnoszenia stosownych opłat;
- starań o przyznanie świadczeń socjalnych, np. zasiłków z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej (MOPS) – w tej sytuacji zaświadczenia o zarobkach mają zwykle na celu potwierdzenie, że miesięczny dochód nie przekracza górnej granicy przyznania danego świadczenia, tj. nie jest zbyt wysoki;
- starań o przyznanie stypendium socjalnego dla dziecka;
- przygotowań do wynajmu mieszkania;
- zawierania umowy abonamentowej, np. na telefon, Internet czy telewizję oraz leasingowej, np. na samochód;
- w przypadku innych sytuacji wymagających potwierdzenia, że jest osobą zatrudnioną, otrzymującą dochody w określonej wysokości.
Zaświadczenia o zarobkach – wzór
Wymagania dotyczące informacji zawartych w zaświadczenia mogą być wskazywane konkretnie przez instytucję, która takowego dokumentu potrzebuje. Jeżeli więc przykładowo, pracownik stara się o przyznanie kredytu, to powinien zweryfikować, czy bank nie wskazał konkretnych danych, których potwierdzenia będzie szukał na zaświadczeniu o zarobkach. Jednak informacje, które będą potrzebne w zdecydowanej większości sytuacji, a więc które mogą posłużyć ci do stworzenia ogólnego firmowego wzoru dokumentu, to:
- dane osobowe pracownika: imię, nazwisko, adres zamieszkania, nr PESEL;
- dane zakładu pracy ze wskazaniem, że pracownik jest w nim zatrudniony ([…] jest zatrudniony/a w: […]): nazwa firmy;
- numer umowy, na podstawie której pracownik został zatrudniony;
- termin obowiązywania umowy;
- nazwa stanowiska obejmowanego przez pracownika;
- wskazanie średniego miesięcznego wynagrodzenia brutto z okresu ostatnich 3 miesięcy;
- wskazanie czy wynagrodzenie podlega zajęciu (np. komorniczemu) i jeśli tak, to w jakiej kwocie;
- wskazanie czy pracownik znajduje się w okresie wypowiedzenia;
- wskazanie czy zakład pracy znajduje się w stanie upadłości;
- datę i miejsce wystawienia zaświadczenia;
- podpis pracodawcy lub innej osoby uprawnionej do wystawienia zaświadczenia.
Skąd uzyskać wzór zaświadczenia o zarobkach? Czy jego uzupełnienie jest obowiązkiem pracodawcy?
Gotowy wzór zaświadczenia o dochodach możesz znaleźć w sieci – i po prostu je wypełnić, bez konieczności formułowania własnego pisma.
Co istotne, wystawianie zaświadczenia o zarobkach nie jest regulowane żadnym aktem prawnym. W związku z tym ani Kodeks Pracy, ani żadna inna ustawa nie nakładają na ciebie jako przedsiębiorcę ani obowiązku wydania takowego pisma, ani maksymalnego terminu ewentualnego wydania. Czy oznacza to, że możesz każdorazowo odmawiać wydania takiego dokumentu osobom zatrudnionym? Teoretycznie tak.
Jednak w sytuacji, w której pracodawca zwleka z jego udostępnieniem, nie reaguje na prośby pracownika lub stanowczo odmawia, zatrudniony posłużyć się Postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 16 września 1999 r., sygn. I PKN 331/99. W treści uzasadnienia prawnego tegoż Postanowienia, Sąd informuje, że w ramach ogólnego obowiązku pracodawcy względem pracownika mieści się między innymi powinność udostępniania dokumentów takich jak właśnie zaświadczenie o zarobkach. Sąd wskazuje także, że pracownik może domagać się spełnienia tej powinności „na drodze sądownictwa pracy”.
Ile razy pracownik może otrzymać zaświadczenie o dochodach i jaki jest termin ważności dokumentu?
Może się zdarzyć, że w ciągu jednego miesiąca lub roku pracownik będzie potrzebował przedmiotowego zaświadczenia kilka razy. Dla pracodawcy nie powinno stanowić to problemu, choć ponownie: nie jest to kwestia, którą formułuje jakikolwiek akt prawny. Co jednak istotne z punktu widzenia zarówno pracownika, jak i przedsiębiorcy, liczba wniosków o udostępnienie takiego dokumentu także nie jest regulowana prawnie.
Wydanie zaświadczenia o dochodach
Pracownik może występować o zaświadczenie od pracodawcy o dochodach dowolną liczbę razy. Z kolei termin ważności dokumentu wskazuje podmiot, na rzecz którego pracownik występuje o jego wystawienie. Tym samym jedno zaświadczenie może być ważne 30 dni, inne 3 miesiące – i tak dalej.
Wystawienie pracownikowi zaświadczenia o zarobkach jest więc kwestią woli przedsiębiorcy, jednak zatrudniony w przypadku otrzymania odmowy jego wydania może skierować sprawę do sądu. Wystarczy, by powołał się na at. 198. Kodeksu postępowania cywilnego, w związku z którym sąd orzeknie, czy odmowa pracodawcy była działaniem na szkodę pracownika.
- Wypowiedzenie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia
- Okres ochronny przed emeryturą – ile trwa? Jakiemu pracownikowi przysługuje ochrona przedemerytalna?
- Pracownik młodociany – wszystko, co powinien wiedzieć pracodawca i zatrudniony
- Badania medycyny pracy – przygotuj się na wizytę u lekarza medycyny pracy. Podstawowe badania lekarskie
- Porzucenie pracy przez pracownika – kiedy można się na to zdecydować?
