Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy reguluje, jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego przysługującego osobom na etacie. Jeśli chcesz dowiedzieć się, ile dni urlopu za miesiąc pracy przysługuje pracownikowi, przeczytaj tekst.
Zgodnie z art. 152 Kodeksu pracy „pracownikowi przysługuje prawo do […] płatnego urlopu wypoczynkowego” i„nie może zrzec się prawa do urlopu”. Zasady jego przyznawania, w tym m.in. czas trwania, sposób ustalania stażu zawodowego oraz to, ile dni urlopu za miesiąc pracy przysługuje, są przedmiotem zainteresowania wielu etatowców.
Wymiar urlopu wypoczynkowego – ile dni urlopu za rok pracy?
Jeśli chodzi o wymiar urlopowy dla pracownika, kwestie te zostały uregulowane w art. 153-154 Kodeksu pracy. Pracownikowi przysługuje:
- 20 dni urlopu wypoczynkowego – tyle dni urlopu przysługuje w sytuacji, gdy staż pracy osoby zatrudnionej wynosi nie więcej niż 10 lat,
- 26 dni urlopu wypoczynkowego – prawo do urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze przysługuje osobom, w przypadku których staż pracy to okres dłuższy niż 10 lat.
Powyższe zasady dotyczą osób, których dotyczy umowa o pracę oraz zatrudnienie w pełnym wymiarze. Rzecz jasna, mowa tu jest o płatnym urlopie wypoczynkowym, za który pracownikowi przysługuje pełne wynagrodzenie tak, jak gdyby był to „normalny” czas pracy.
Ile dni urlopu za miesiąc pracy przysługuje pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy?
Staż pracy wynoszący 20 dni lub 26 dni dotyczy osób, które przepracowały pełen rok. Warto jednak zastanowić się również, ile urlopu przypada na każdy miesiąc kalendarzowy. Aby to ustalić, należy przyjąć, że każdy przepracowany miesiąc kalendarzowy daje osobie na etacie 1/12 rocznego wymiaru urlopu wypoczynkowego.
Oznacza to, że za 1 miesiąc pracy ze stażem pracy poniżej 10 lat otrzymuje się 20/12 = 1,66 dnia wolnego. Ponieważ niepełne dni zaokrągla się do góry, można przyjąć, że każdy zakończony miesiąc pracy w praktyce oznacza 2 dni urlopu. W przypadku stażu powyżej 10 lat każdy miesiąc to 26/12 = 2,16 dnia urlopu. Jeśli chodzi o zaokrąglanie w górę, trzeba pamiętać o pewnym wyjątku od tej reguły – mowa tu o sytuacji, w której dana osoba dopiero rozpoczęła karierę zawodową i została po raz pierwszy zatrudniona na etacie.
Zasad tych nie stosuje się, jeśli chodzi o urlop bezpłatny.
Staż pracy – jak pracodawca powinien go ustalać?
W tekście padło kilkukrotnie określenie „staż pracy”. Termin ten jest ważny z punktu widzenia prawa pracy, ponieważ to właśnie od stażu w dużej mierze zależy, ile rocznego urlopu należy przyznać osobie zatrudnionej na etacie. Kwestia ta również jest regulowana przez ustawę z dn. 26 czerwca 1974 roku (art. 155).
W myśl obowiązujących przepisów do stażu pracy – obok okresu zatrudnienia u obecnego oraz poprzednich pracodawców – wlicza się także czas poświęcony na zdobycie wykształcenia.
To, ile lat zostanie doliczonych do stażu pracy, zależy od ukończenia szkoły na określonym poziomie. Poniżej zostały przedstawione rodzaje szkół oraz lata, które dolicza się do stażu pracy w efekcie ich ukończenia:
- szkoła zawodowa (zasadnicza lub równorzędna) – tyle czasu, ile przewidywał program nauczania, ale nie więcej niż 3 lata,
- średnia szkoła zawodowa – czas przewidziany programem nauczania, ale nie więcej niż 5 lat,
- średnia szkoła zawodowa dla osób, które mają tytuł absolwenta zasadniczej lub równorzędnej szkoły zawodowej – 5 lat,
- szkoła średnia (ogólnokształcąca) – 4 lata,
- szkoła policealna – 6 lat,
- studia w szkole wyższej – 8 lat.
Warto przy tym pamiętać jeszcze o następujących zasadach:
- Okresy, w których pobierało się naukę w szkołach na różnym poziomie, nie sumują się. To bardzo ważne, ponieważ w przeciwnym wypadku osoby, które ukończyły np. liceum ogólnokształcące oraz studia wyższe, otrzymywałyby zbyt wysoki urlop wypoczynkowy.
- Podczas ustalania stażu urlopowego dla pracownika bierze się pod uwagę „najwyższą” ukończoną szkołę. W takiej sytuacji osoba, która ukończyła np. szkołę zawodową, a następnie liceum oraz studia wyższe, otrzyma dodatkowe 8 lat w ramach stażu urlopowego.
Powyższe zasady ustalania stażu pracy obowiązywały w 2022 roku i nic nie wskazuje, by w 2023 roku regulacje miały ulec zmianom.
Ile urlopu przysługuje osobom zatrudnionym na część etatu?
W przypadku osób zatrudnionych na część etatu zasady są bardzo proste. To, ile dni urlopu za miesiąc pracy wówczas przysługuje, zależy od wymiaru pracy, na jaki zatrudniono daną osobę. Urlop ustala się proporcjonalnie. Przykładowo, osoba o stażu do 10 lat, która jest zatrudniona na 3/4 etatu, otrzyma prawo do 15 dni płatnego urlopu rocznie, czyli 1,25 dnia miesięcznie.
Osoby zatrudnione na etacie, tzn. w ramach umowy o pracę, mogą liczyć na szereg praw pracowniczych. Do uprawnień tych należy np. płatny urlop wypoczynkowy. To, na ile dni urlopu za miesiąc pracy można liczyć, jest ważne dla wszystkich, których interesuje zatrudnienie na etacie.
- Czy pracodawca może odmówić urlopu wypoczynkowego lub na żądanie? Sprawdź
- Czy pracodawca może wysłać na urlop pracownika bez jego zgody?
- Umowa zlecenie a urlop wypoczynkowy. Co mówi o tym Kodeks pracy?
- Staż pracy – czym jest i jak go wyliczyć?
- Pracownik młodociany – wszystko, co powinien wiedzieć pracodawca i zatrudniony