Godziny pracy 2023 – podstawowe informacje na temat wymiaru czasu pracy na etacie

Godziny pracy 2023 to kwestia, która budzi zainteresowanie niejednego etatowca. Wpływa ona na to, ile czasu spędzisz w firmie, a ile możesz przeznaczać na domowy relaks. Jakie są aktualne zasady w tym zakresie? Przeczytaj nasz tekst, by poznać odpowiedź.

Etat jest traktowany jako najbardziej stabilna i przejrzysta forma relacji między pracodawcą a osobą, której powierza się wykonanie określonych czynności. Jest w tym wiele prawdy, ponieważ przepisy prawne wyczerpująco regulują wszelkie istotne zagadnienia dotyczące etatowców. Do takich kwestii należy m.in. długość dnia pracy (jego standardowa długość to 8 godzin). Wpływają one na godziny pracy. 2023 ma oczywiście także dni wolne ustawowo, ale niektóre z nich przypadają na niedzielę. Więcej o wymiarze czasu pracy przeczytasz w naszym artykule!

Jak obliczyć liczbę godzin pracy w 2023 roku? Co oznacza przeciętnie 40-godzinny tydzień pracy?

Według ustawy z 26 czerwca 1964 r. Kodeks pracy wymagany czas pracy jest liczony poprzez pomnożenie liczby tygodni w miesiącu przez 40. Zgodnie ze wskazaną ustawą przeciętna tygodniowa norma czasu pracy to 40 godzin, a dzienny czas pracy w okresie rozliczeniowym nie powinien przekraczać 8 godzin.

Modelowym wariantem jest sytuacja, w której w danym miesiącu jest dwadzieścia dni roboczych, a norma czasu pracy wynosi 160 godzin (8 × 20).

Ile godzin pracujemy w 2023? Teoria a praktyka

Rzeczywistość odbiega jednak w znaczący sposób od tego modelu. W przypadku miesięcy mających 31 dni kalendarzowych liczba dni pracujących może być wyższa, a niektóre miesiące mają nawet 184 godziny pracujące. Jednak czasem zdarza się, że w danym miesiącu pojawią się jedynie 152 godziny do przepracowania (taka sytuacja występuje często w lutym, który ma jedynie 28 dni).

W przypadku pracowników zatrudnionych na część etatu wymiar czasu pracy jest ustalany proporcjonalnie (częściowo). Przykładowo, norma tygodniowa dla osoby z umową na 4/5 etatu wynosi 32 godziny.

Ile godzin na etacie 2023? Liczby

Łącznie w 2023 roku jest 2000 godzin pracy liczonych jako 250 dni x 8 roboczogodzin za każdy dzień. Wyliczenia te odnoszą się do pracowników zatrudnionych na pełen etat. W przypadku umowy na część etatu wymiar czasu pracy jest ustalany proporcjonalnie. Przykładowo, pracownik na 1/2 etatu powinien przepracować 1000 roboczogodziny (o ile będzie on wykonywał pracę przez cały rok).

Jeśli chodzi o godziny pracy, 2023 rok kształtuje się następująco:

• styczeń 21 × 8 godzin = 152 godziny. Styczeń 2023 roku to miesiąc mający 31 dni, ale w jego trakcie wypada święto obniżające wymiar czasu pracy, czyli Święto Trzech Króli;
• luty 20 × 8 = 160 godzin;
• marzec 23 × 8 = 184 godziny. W 2023 r. marzec jest miesiącem o najwyższej liczbie roboczogodzin;
• kwiecień 19 × 8 = 152 godziny;
• maj 21 × 8 = 168 godzin;
• czerwiec 21 × 8 = 168 godzin;
• lipiec 21 × 8 = 168 godzin;
• sierpień 22 × 8 = 176 godzin;
• wrzesień 21 × 8 = 168 godzin;
• październik 22 × 8 = 176 godzin;
• listopad 20 × 8 = 160 godzin;
• grudzień 19 × 8 = 152 godziny.

Wymiar czasu pracy 2023 a dni świąteczne. Kiedy przypadają dni ustawowo wolne od pracy?

Jeśli chodzi o godziny pracy 2023, jest ich mniej ze względu na dni wolne. Święta, które oznaczają wolne od pracy, to:

• Święto Trzech Króli (6 stycznia);
• Wielkanoc (9 kwietnia);
• Poniedziałek Wielkanocny (10 kwietnia);
• Święto Pracy (1 maja)
• Święto Konstytucji (3 maja);
• Dzień Bożego Ciała (8 czerwca);
• Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (15 sierpnia);
• Wszystkich Świętych (1 listopada);
• Święto Niepodległości (11 listopada);
• Boże Narodzenie (25 grudnia);
• Drugi Dzień Bożego Narodzenia (26 grudnia).

Godziny pracy w 2023 roku. Godziny nadliczbowe

Normy regulujące godziny pracy 2023 nie oznaczają, że to jest maksymalna liczba godzin, jakie można przepracować w danym okresie. Jeśli istnieje uzasadniona potrzeba, zatrudniony może wykonywać swoje obowiązki w ramach godzin nadliczbowych. Takie rozwiązanie ma dwie główne korzyści, to znaczy:

• możliwość terminowego wykonania zadań w okresie wytężonej pracy;
• poprawę sytuacji finansowej pracownika.

Kodeks pracy reguluje szczególnie drugą z wymienionych kwestii. Czy można pracować po 10 godzin dziennie? Jeśli chodzi o pracę w godzinach nadliczbowych, to zatrudniony może liczyć na dodatkowe wynagrodzenie na poziomie 100% płacy określonej w umowie. Jest tak, jeśli praca ta jest wykonywana w godzinach nocnych, dni świąteczne, niedziele lub dzień wolny, który jest przez pracownika odebrany w zamian za każde święto przypadające w dzień inny niż niedziela. Z kolei w przypadku godzin nadliczbowych w 5-dniowym tygodniu pracy przysługuje dodatek w wysokości 50% wynagrodzenia.

Czy można pracować po 12 godzin dziennie?

Przepisy Kodeksu pracy przewidują system skróconego tygodnia pracy, w którym pracownik wykonuje pracę maksymalnie przez 4 dni w tygodniu w wymiarze dobowym do 12 godzin. Dzięki takiemu rozwiązaniu można mieć w tygodniu 3 dni wolne i 4 dni pracujące.

Kodeks pracy – ile przerwy na 8 godzin pracy 2023?

Według przepisów Kodeksu pracy pracownikom, których zmiana trwa więcej niż 6 godzin w ciągu doby, należy się co najmniej 15-minutowa przerwa.

Jak długo można pracować bez dnia wolnego na etacie?

Zastanawiasz się, ile dni z rzędu można pracować po 8 godzin dziennie? Niestety Kodeks pracy nie wskazuje wprost, ile można pracować bez dnia wolnego. Przepisy mówią jednak, że pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Wiadomo jednak, że praca 6 dni w tygodniu jest dopuszczalna, pod warunkiem że praca 6 dni w tygodniu będzie przeplatać się z pracą 4 dni w tygodniu, tak aby pracownik średnio pracował 5 dni w tygodniu w okresie rozliczeniowym.

Wymiar czasu pracy i dni wolne od pracy a umowy śmieciowe

Przedstawione powyżej zasady i wykaz godzin pracy 2023 odnoszą się do pracowników zatrudnionych na etacie. Tymczasem – według różnych szacunków – co najmniej kilkaset tysięcy osób w Polsce wykonuje swoje obowiązki na podstawie umowy cywilnoprawne, czyli umowy zlecenia oraz umowy o dzieło. Czy w takiej sytuacji stosuje się przepisy zamieszczone w Kodeksie pracy? Nie, ponieważ umowy cywilnoprawne cechują się znacznie większą dowolnością niż etat, jeśli chodzi o godziny pracy 2023.

Święta i dni wolne w tych umowach cywilnoprawnych

Sposób zawierania oraz istota tych umów to kwestie, które zostały opisane w ustawie Kodeks cywilny. Trudno znaleźć tam zapisy odnoszące się do tego, jaka powinna być liczba godzin pracy w okresie rozliczeniowym. Znaczenia nie mają także święta wolne od pracy, jeśli święta te przypadają w dzień pracujący.

Niestety, takie niekorzystne rozwiązania wynikają z istoty tych umów. Co do zasady, są one zawierane na krótki czas. Umowa zlecenia zakłada wykonywanie wskazanych czynności przez dany okres, a w ramach umowy o dzieło dziełobiorca deklaruje wykonanie określonej pracy (np. artykułu dziennikarskiego czy aplikacji komputerowej). W umowach cywilnoprawnych kładzie się nacisk na wykonanie czynności/dzieła, nie zaś podporządkowanie osoby zatrudnionej pracodawcy.

Godziny pracy 2023 a stawka godzinowa

Warto jednak pamiętać, że jeśli chodzi o godziny pracy 2023, to w przypadku umowy zlecenia należy przestrzegać przepisów o minimalnej stawce godzinowej (od 1 stycznia 2023 wynosi ona 22,80 złotych brutto). Stawka ta obowiązuje niezależnie od tego, czy zleceniobiorca wykonuje swoje zadania w dzień roboczy, weekend lub święta. Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie, by zleceniobiorca wynegocjował dla siebie wyższą stawkę, która zrekompensuje mu dodatkowy trud.

W przypadku umowy o dzieło nie obowiązują ani przepisy dotyczące liczby godzin pracy, ani regulacje o minimalnej stawce godzinowej.

Choć może wydawać się inaczej, to w rzeczywistości przepisy dotyczące czasu pracy na etacie nie są zbyt skomplikowane. Jednocześnie, godziny pracy 2023 roku to aspekt, który jest rzetelnie weryfikowany podczas kontroli Państwowa Inspekcja Pracy (PIP). Z kolei dla tych, którzy poszukują elastycznych rozwiązań, ciekawym wyborem mogą okazać się umowy cywilnoprawne. Dawniej były one krytykowane ze względu na słabą ochronę interesów zleceniobiorców, jak na przykład brak płatnego urlopu wypoczynkowego czy płatnych nadgodzin. Z tego powodu czasem są one wciąż określane jako tzw. śmieciówki. Jeśli jednak podczas pracy najbardziej ci odpowiada możliwość wykonywania pracy w różnych godzinach (w tym także w weekendy i święta), umowy cywilnoprawne to rozwiązanie wręcz idealne. Sprawdzi się ono podczas realizacji dorywczych prac dodatkowych.