Specjalnym rodzajem świadczeń dla seniorów jest emerytura wojskowa. Przysługuje osobom pełniącym służbę wojskową, której długość i rodzaj wpływają na wysokość świadczenia. W artykule dowiesz się, na jakich zasadach wylicza się i przyznaje w Polsce emerytura żołnierza.
Emerytura wojskowa, czyli emerytura dla uprzywilejowanej grupy w Polsce
Grupą, otrzymującą emerytury na odmiennych zasadach niż w przypadku minimalnego standardowego świadczenia są żołnierze.
Emerytura wojskowa zależy w tym przypadku od stażu służby mundurowej i jej rodzaju. Minimalna emerytura w wojsku wyliczana jest na podstawie średniego wynagrodzenia żołnierza z okresu 10 lat w przód.
W dodatku na innych zasadach rozliczani są wojskowi, którzy służbę zaczęli przed 1999 r., a na innych zasadach stacjonujący po 2012.
Emerytura żołnierza – komu faktycznie przysługuje?
Zgodnie z art. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy i ich rodzin, wojskowym zwolnionym ze służby przysługuje emerytura żołnierza. Wynika ona z tytułu przepracowania lat lub przez wzgląd na pełną niezdolność do kontynuowania dalszej służby. Emerytura w wojsku wypłacana jest z budżetu państwa. Rodzina żołnierza otrzymuje świadczenie w sytuacji, gdy był on żywicielem rodziny i zmarł. W celu pobierania świadczenia wojskowy musi przesłużyć przynajmniej 25 lat w armii.
Zobacz, ile zarabia się w wojsku!
Kto nie otrzyma emerytury wojskowej?
Należy pamiętać, że emerytura wojskowa nie przysługuje żołnierzowi, skazanemu prawomocnym wyrokiem sądu w postaci kary pozbawienia praw publicznych lub degradacji za przestępstwo popełnione przed zwolnieniem ze służby.
Jaka jest wysokość emerytur wojskowych w Polsce
W przypadku emerytury żołnierza minimalne świadczenie wynosi 60% podstawy wymiaru.
Dotyczy to przypadków zakończenia służby po 25 latach. Z każdym kolejnym rokiem od dnia osiągnięcia minimalnego stażu zawodowego wysokość świadczenia wzrasta o 3% (w przypadku kontynuacji służby), a w przypadku wojny lub trwania zbrojenia i operacji wojskowych dodatkowo o 0,5% za każdy rozpoczęty miesiąc brania udziału w działaniach na polu walki.
Maksymalna wysokość emerytury w wojsku wynosi 75% podstawy wymiaru. Bazową kwotę wymiaru stanowi średnie wynagrodzenie żołnierza za okres kolejnych 10 lat kalendarzowych z uwzględnieniem, że lata wojskowy wybiera samodzielnie.
Ile wynosi emerytura wojskowa przy określonych latach służby?
Wysokość emerytury wojskowej zależna jest od długości służby oraz warunków, w jakich była ona pełniona.
Z tego względu dodatkowymi progami wliczanymi w okres służby jest stacjonowanie na froncie czy w trakcie działań wojennych. Przeliczniki, które stosuje się przy wyliczaniu emerytury żołnierza, zależą, chociażby, od okresu rozpoczęcia aktywności w szeregach armii.
Służba wojskowa rozpoczęta przed 2 stycznia 1999 r.
W przypadku rozpoczęcia służby wojskowej przed dniem 2 stycznia 1999 roku możesz doliczyć do okresu wysługi emerytalnej okres odprowadzania składek emerytalnych po zakończeniu służby. Jednak w tym celu musisz mieć ukończone 55 lat dla mężczyzn lub 50 lat dla kobiet.
W przypadku niepełnosprawności emerytura żołnierza nie może wynosić więcej niż 75% podstawy. Natomiast, w przypadku żołnierzy, którzy rozpoczęli służbę po wskazanym okresie, wlicza się jedynie okres służby militarnej. Kwotę, ile wynosi emerytura wojskowa, oblicza się na standardowych warunkach odnośnie do podstawy wymiaru.
Wysokość emerytury wojskowej dla osób rozpoczynających aktywność zawodową w szeregach wojskowych przed nastąpieniem dnia 2 stycznia 1999 r. mogą liczyć na zwiększenie kwoty świadczenia emerytalnego o 2,6% podstawy wymiaru za każdy rok okresu składkowego przed zaczęciem służby, lecz nie więcej od trzech lat. Może zostać także doliczone 1,3% bazowej kwoty za następne lata składkowe ponad ten trzyletni okres składkowy. Dla okresów nieskładkowych poprzedzających służbę za każdy rok doliczane jest 0,7% bazowej kwoty.
Służba wojskowa do 31 grudnia 2012 r.
Ile wynosi emerytura wojskowa w przypadku osób, które zostały wcielone do służby przed dniem 31 grudnia 2012 roku? 40% bazowej kwoty. Warunek unikalny stanowi konieczność 15 lat służby. Do kwoty świadczenia dolicza się 2,6% podstawy wymiaru za każdy następny rok służby i urlop wychowawczy (do trzech lat).
Natomiast za kolejne lata powyżej trzech urlopu wychowawczego zostanie powiększone o 0,7% podstawy wymiaru. W sytuacji, gdy występuje inwalidztwo w wyniku służby, dodatek w tej sytuacji wynosi 15%.
Służba wojskowa po 31 grudnia 2012 r.
W myśl nowej ustawy z 2019 roku o emeryturach w wojsku unieważniona została konieczność ukończenia 55. roku życia. Zgodnie z ustawą granicy wiekowej nie muszą przekraczać wojskowi w szeregach armii zawodowej, ale także:
- policja;
- agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
- agencja Wywiadu;
- służba Kontrwywiadu Wojskowego;
- służba Wywiadu Wojskowego;
- centralne Biuro Antykorupcyjne;
- straż Graniczna;
- służba Ochrony Państwa;
- służba Celno-Skarbowa;
- państwowa Straż Pożarna;
- służba Więzienna.
Nowy dodatek do służby żołnierza w 2024
W 2024 planowane jest wprowadzenie świadczenia za długoletnią służbę. Przepisy przewidują, że po 15 latach służby żołnierze i funkcjonariusze będą otrzymywać dodatek w wysokości 5% uposażenia. Dodatek ten będzie się zwiększał o 1% za każdy kolejny rok (do 25 roku służby).
Świadczenie będzie powszechne i będzie wliczone do podstawy wymiaru emerytury po osiągnięciu przez żołnierza 32 lat wysługi. Wojskowi otrzymają ten dodatek przy zachowaniu prawa do innych świadczeń, które im przysługują. Nowy dodatek będzie wliczany do podstawy emerytury od 1 marca 2023 roku.
Najczęściej zadawane pytania
W jakim wieku idzie się na emeryturę w wojsku?
Żołnierz ma prawo do emerytury, gdy odbył:
- minimum 15 lat służby wojskowej (w przypadku rozpoczęcia służby przed 31.12.2012 roku);
- co najmniej 25 lat służby (gdy rozpoczęła się po 31.12.2012 roku). W takiej sytuacji żołnierz nie musi mieć ukończonego 55. roku życia.
Ile procent emerytury po 15 latach w wojsku?
Po odbyciu służby trwającej 15 lat świadczenie emerytalne dla żołnierza wynosi 40% podstawowej kwoty.
- Wcześniejsza emerytura – komu przysługuje to świadczenie i kiedy?
- Okres ochronny przed emeryturą – ile trwa? Jakiemu pracownikowi przysługuje ochrona przedemerytalna?
- Chcesz ubiegać się o dodatek aktywizacyjny? Sprawdź, komu przysługuje oraz jak go otrzymać!
- Komu przysługuje dodatek stażowy do wynagrodzenia? Sprawdź, jak jest naliczany! Dodatek stażowy a płaca minimalna
- Emerytura obywatelska – realna przyszłość czy utopijna wizja?