Staż pracy to pojęcie, które powinien poznać każdy pracownik etatowy. Staż wpływa bowiem na prawo do świadczenia emerytalnego, okres wypowiedzenia umowy czy długość przysługującego urlopu.
Z artykułu dowiesz się, co to jest staż pracy i w jaki sposób można go wyliczyć. Zapraszamy do lektury i poznania wszystkich najważniejszych pojęć z tego zakresu.
Co składa się na staż pracy?
Staż pracy to nic innego jak łączna długość okresów zatrudnienia. Ich łączna długość wpływa na możliwość ustalania uprawnień przysługujących pracownikowi. To przede wszystkim liczba przysługujących dni urlopu.
To sprawia, że już na początku ścieżki zawodowej warto zadbać o aspekty związane ze zdobywaniem kolejnych lat stażu. Sam kodeks pracy nie definiuje wprost, czym jest staż i co się do niego wlicza. Mimo to należy przyjąć, że są to zsumowane wszystkie okresy zatrudnienia. Nie ma znaczenia długość ich trwania.
Najpowszechniejsze jest wliczanie do stażu wszystkich lat zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę lub spółdzielczą umowę o pracę.
Staż pracy – w jaki sposób obliczyć?
Istotna jest również wiedza, w jaki sposób obliczyć staż pracy. Podpowiadamy, jak liczyć staż pracy. Jest to istotne również z tego powodu, że to pracownik jest odpowiedzialny za podliczanie swoich lat pracy. Rzetelne podejście do zagadnienia i gromadzenie wszystkich niezbędnych dokumentów jest kluczowe do tego, aby nie utracić przysługujących praw.
Do wyliczenia stażu najlepiej sprawdzą się świadectwa pracy z wszystkich przedsiębiorstw, w których świadczyło się usługi. Na świadectwach podany jest dokładny okres zatrudnienia. Zsumowanie tych informacji pozwala na dokładne wyznaczenie okresu stażu pracy.
Należy pamiętać, że do stażu wliczają się wszystkie zakończone okresy zatrudnienia i inne udowodnione okresy, które – na podstawie przepisów – również są wliczane do okresu pracy.
Tutaj brane pod uwagę są przede wszystkim okresy pobierania zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych, które wliczają się do nabycia lub zachowania praw pracowniczych takich jak nagrody jubileuszowe albo stażowe.
Okres pobierania zasiłku lub stypendium nie jest jednak zaliczany do okresu zatrudnienia, a zatem nie wpływa na nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego!
Jak liczyć staż pracy? Co brać pod uwagę?
Jedno z najczęściej zadawanych pytań dotyczy tego, co wlicza się do stażu pracy. Wiele osób z uwagi na zawiłości prawne ma problem z określeniem, czy konkretna aktywność jest wliczana do tego okresu.
W sieci dostępne są kalkulatory, które pozwalają obliczyć staż pracy po wypełnieniu zaledwie kilku pól. Wcześniej musisz jednak zdobyć wiedzę na temat okresów, które są brane pod uwagę. To umożliwi Ci ustalenie minimalnego okresu pracy niezbędnego do uzyskania świadczenia emerytalnego albo przewidzieć moment, w którym zacznie Ci przysługiwać pełny urlop wypoczynkowy.
Kwestie liczenia stażu pracy mają zatem jak najbardziej realne znaczenie. Poniżej prezentujemy, które okresy są brane pod uwagę w przypadku liczenia stażu pracy.
Czy studia wliczają się do stażu pracy?
Okres nauki to jeden z tych, które wliczają się do stażu. Długość wliczanego stażu pracy zależy przede wszystkim od typu ukończonej szkoły:
- szkoły zawodowe – 3 lata,
- liceum ogólnokształcące – 4 lata,
- szkoły średnie zawodowe – 5 lat,
- szkoły policealne – 6 lat,
- szkoły wyższe – 8 lat.
Warto mieć na uwadze, że w przypadku studiów liczy się również ukończenie 1. stopnia, czyli 3-letnich studiów. Dzięki temu absolwent już po 2 latach pracy uzyskuje prawo do pełnego, 26-dniowego urlopu wypoczynkowego.
Zastanawiasz się, czy studia wliczają się do stażu pracy? Odpowiedź brzmi: tak! Dlatego warto brać pod uwagę ten właśnie okres. Należy jednak pamiętać, że powyższe okresy nie kumulują się, a zatem osoba po liceum i studiach będzie mogła doliczyć sobie jedynie 8 lat stażu pracy, a nie 12. Jest to także okres liczony jednorazowo i dodatkowe fakultety go nie pomnażają!
Urlop wychowawczy a staż pracy
Jeśli zastanawiasz się, co wlicza się do stażu pracy, nie możesz zapominać również o urlopie macierzyńskim i wychowawczym. Mimo że w tym okresie pracownik nie świadczy bezpośrednio usług dla pracodawcy, to nadal pozostaje zatrudniony i otrzymuje wynagrodzenie. Dlatego też jeśli przebywałaś na rocznym urlopie macierzyńskim, powinnaś doliczyć ten okres do swojego stażu pracy.
Służba w wojsku
Również służba wojskowa jest wliczana do stażu pracy. Przepisy są w tej kwestii jasne i mają na celu zabezpieczenie przyszłości osób, które wybrały tę drogę zawodową. W przypadku wojska dokumentem potwierdzającym może być książeczka wojskowa lub specjalistyczne oświadczenia.
Staż pracy do emerytury
Najczęściej pytania o staż odnoszą się do świadczenia emerytalnego. Przepracowanie wymaganej ilości lat jest niezbędne do tego, aby móc ubiegać się o świadczenie emerytalne. Dłuższy staż przekłada się w znacznym stopniu na wysokość otrzymywanego w przyszłości świadczenia. Dlatego też warto już w młodości pamiętać o tym, aby nabyć jak najwięcej lat pracy.
Obecnie staż pracy pozwalający na uzyskanie minimalnej emerytury wynosi 25 lat dla mężczyzn oraz 22 lata dla kobiet. Minimalny wiek emerytalny to natomiast 65 lat dla mężczyzn i 60 lat dla kobiet.
Osoby ze zbyt krótkim stażem pracy muszą liczyć się z poważnymi konsekwencjami. Emerytura takich osób wyliczana jest jedynie na podstawie zgromadzonych składek. W skrajnych przypadkach może wynosić zaledwie kilkadziesiąt złotych miesięcznie!
Staż pracy do emerytury ma zatem olbrzymie znaczenie i warto się na nim skupić już w młodości.
Jak łatwo zauważyć, staż pracy ma bardzo duże znaczenie. Jego wyliczenie, chociaż opiera się wyłącznie na sumowaniu, może być problematyczne. Właśnie dlatego powinieneś dowiedzieć się, co konkretnie (a co nie) jest wliczane do stażu pracy. W razie potrzeby można sięgnąć również po dostępne kalkulatory, które ułatwiają wyliczenie całkowitego stażu pracy.
- Ile dni urlopu za miesiąc pracy? Garść praktycznych porad
- Czy pracodawca może odmówić urlopu wypoczynkowego lub na żądanie? Sprawdź
- Czy można złożyć wypowiedzenie w środku miesiąca?
- Czy pracodawca może wysłać na urlop pracownika bez jego zgody?
- Okres ochronny przed emeryturą – ile trwa? Jakiemu pracownikowi przysługuje ochrona przedemerytalna?
