Dowiedz się, kiedy możesz złożyć skargę na czynności komornika, a w jakich przypadkach nie jest to możliwe. Sprawdź, jakie opłaty obowiązują i gdzie możesz znaleźć formularz.
Podczas postępowania egzekucyjnego może dojść do naruszenia praw dłużnika, jego rodziny, osób postronnych – lub wierzyciela. Prawo daje możliwość złożenia zawiadomienia o nieprawidłowościach występujących po stronie egzekutora w formie skargi na czynności komornika. Z tego artykułu dowiesz się, kiedy przysługuje ci prawo do jej złożenia, jak ją napisać, gdzie złożyć i jakich efektów możesz się spodziewać.
Skarga na czynności komornika, k.p.c. – podstawa prawna, cel stosowania
Podstawą prawną możliwości złożenia skargi dotyczącej postępowania egzekucyjnego jest art. 767. Skarga na czynności komornika k.p.c., czyli Kodeksu postępowania cywilnego. Artykuł ten określa także najważniejsze zasady dotyczące jej składania czy rozpatrywania.
Dodatkowym istotnym dokumentem jest Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2002 r., IV CKN 622/00. Tym, co z jego treści będzie szczególnie interesować pokrzywdzonego w toku postępowania egzekucyjnego, jest wskazanie, na czym może polegać uchylenie czynności egzekucyjnej będącej skutkiem zaskarżenia. Jak określił Sąd Najwyższy: „[…] sprowadza się przede wszystkim do stwierdzenia, że czynność ta była wadliwa. Nie jest to równoznaczne z unicestwieniem samej czynności […]”.
Czy skarga na komornikawiąże się z naprawieniem szkody?
Powyższy zapis oznacza, że skarga na czynności komornika ma na celu przede wszystkim potwierdzić wadliwość podejmowanych przez niego działań. W jej efekcie nie można zatem spodziewać się, że szkoda zostanie usunięta, tj. dokonane już czynności komornicze nie zostaną cofnięte. Co najistotniejsze z punktu widzenia pokrzywdzonego, zaskarżenie komornika nie ma za zadanie doprowadzić do sytuacji, która zaspokoi jego roszczenia na rzecz wyrządzonej krzywdy. Co dokładnie to oznacza?
- Pokrzywdzony nie może się spodziewać, że w efekcie złożonej skargi błędnie zajęte mienie zostanie zwrócone.
- Pokrzywdzony nie może oczekiwać uzyskania odszkodowania z tytułu wadliwie prowadzonych czynności komorniczych.
Tego rodzaju roszczenia powinny być wobec tego kierowane drogą postępowania cywilnego. Jeśli więc przykładowo jako pokrzywdzony oczekujesz zwrotu bezprawnie zajętego mienia, powinieneś wystąpić na drogę sądową.
A jakich efektów rozpoznania skargi na komornika możesz się spodziewać?
- Uwzględnienia („pozytywnego rozpatrzenia”) zaskarżenia w całości lub częściowo, a więc zaakceptowania wniosku skarżącego – np. o podjęcie zaniechanej czynności.
- Oddalenia skargi – np. gdy wniosek dotyczy kwestii, których możliwość zaskarżenia odrzuca k.p.c. (przedstawionych w dalszej części artykułu), została ona złożona po terminie albo sąd nie potwierdził wystąpienia nieprawidłowości w działaniach podjętych przez komornika.
Kiedy można wnieść skargę na czynności komornicze?
Sama czynność złożenia skargi, a więc wysłania stosownego pisma do odpowiedniego, jest oczywiście możliwa zawsze. Możliwość jej wniesienia odnosi się, w skrócie myślowym, do jej uwzględnienia. Ujmując najprościej, złożona wówczas, gdy być złożona nie powinna, zostanie odrzucona. Które sytuacje wyklucza kodeks postępowania cywilnego?
- wezwanie komornicze do usunięcia braków pisma.
- zawiadomienie o terminie wykonywania czynności egzekucyjnych.
- uiszczenie przez komornika podatku od towarów i usług.
Poza wyżej wymienionymi, skarga na komornika sądowego może zostać złożona w każdym przypadku, w którym czynności komornicze doprowadziły do naruszenia albo zagrożenia praw pokrzywdzonego. Możliwość ta przysługuje także w przypadku zaniechania przez komornika dokonania czynności, co będzie szczególnie istotne w przypadku pokrzywdzonych będących wierzycielami.
Komu przysługuje skarga na czynności komornicze?
Możliwość złożenia skargi na komornika przysługuje każdemu podmiotowi, a więc osobie prywatnej lub firmie, której prawa zostały naruszone lub zagrożone. Oznacza to, że nie musisz być stroną w sprawie, by mieć możliwość wniesienia skargi. Przykładem osoby postronnej, która może być zainteresowana złożeniem skargi na czynności komornicze, jest niespowinowacony znajomy bądź partner, który był świadkiem prowadzenia czynności terenowych. Prawo to określa paragraf 2. art. 767 k.p.c.
Co więcej, skarga może zostać także złożona w imieniu pokrzywdzonego. Prawo do jej wniesienia mają w takim przypadku:
- Rzecznik Praw Obywatelskich;
- Rzecznik Praw Dziecka;
- organizacja pozarządowa;
- prokurator;
- sąd albo inny podmiot decydujący o rozpoczęciu czynności egzekucyjnych.
Do jakiego sądu wnieść skargę na czynności komornika?
Paragraf 1. art. 727 k.p.c. wskazuje, że skarga na czynność komornika powinna zostać złożona do sądu rejonowego. Jej rozpoznaniem będzie zajmował się sąd właściwy dla siedziby kancelarii komorniczej. Dodatkowo, istotny jest jednak także paragraf 5. Informuje on, że skargę jesteś zobowiązany wnieść do komornika, którego skarga dotyczy. Ten z kolei jest w obowiązku złożyć ją do właściwego sądu. Dlaczego?
Konieczność wniesienia skargi bezpośrednio do komornika związana jest z dostarczeniem do sądu kompletu dokumentów, co przekłada się na tempo jej rozpatrzenia. W sytuacji, w której składałbyś ją do sądu, ten wystąpiłby do zaskarżonego komornika z żądaniem przedstawienia uzasadnienia podjętych czynności (tych, których dotyczy skarga). Z kolei, gdy przekazujesz dokument do samego komornika, ten przekazuje go do sądu już z wymaganym uzasadnieniem zaskarżonej czynności.
Istotna jest jeszcze jedna przyczyna. Komornik po zapoznaniu się ze skargą ma możliwość uznania jej zasadności. Dzięki temu może przystąpić do uchylenia skutków podjętych czynności lub doprowadzić do podjęcia zaniechanych. To przekłada się nie tylko na przyspieszenie sprawy, ale także brak wystąpienia kosztów sądowych.
Termin na wniesienie skargi na czynności komornika
Paragraf 4. art. 767 k.p.c jako termin wniesienia skargi na czynności komornika wskazuje tydzień (7 dni) od dnia, w którym doszło do zaskarżonego zdarzenia (czynności lub zaniechania jej wykonania). Ten sam paragraf wskazuje jednak pewne wyjątki od tej sytuacji:
- podmiot wnoszący skargę nie był obecny przy zaskarżonej sytuacji i został o niej powiadomiony – wówczas termin jej złożenia przypada na tydzień od daty uzyskania informacji o wystąpienia naruszenia lub zagrożenia praw;
- podmiot wnoszący skargę nie został zawiadomiony o zaskarżonej sytuacji – termin to 7 dni od daty powzięcia wiadomości o dokonanej czynności;
- skarga dotyczy zaniechania przez komornika dokonania odpowiednich czynności – obowiązuje tygodniowy termin złożenia skargi od daty dowiedzenia się o tym, że czynność powinna zostać wykonana (lub że nie została).
Terminy te dotyczą wniesienia skargi przez skarżącego za pośrednictwem komornika.
Ile czasu ma z kolei sam komornik na przekazanie jej do właściwego sądu?
Zgodnie z paragrafem 5. powyższego artykułu – 3 dni od daty otrzymania skargi.
Natomiast sąd rozpoznaje skargę do tygodnia od daty jej wpływu do sądu. W przypadku jakichkolwiek braków (jak np. braku uiszczenia opłaty) zwraca się o ich uzupełnienie wraz ze wskazaniem terminu. Następnie rozpoznaje ją ponownie, także w terminie do 7 dni od daty wpływu do sądu.
Skarga na czynności komornika – opłata. Gdzie ją uiścić?
Opłata od skargi na czynności komornika jest wartością stałą i wynosi 50 złotych. Powinieneś uiścić ją w kasie sądu właściwego dla wniesienia skargi (a więc dla biura komorniczego). Opłata absolutnie nie może zostać przekazana komornikowi wraz z pismem. Wobec tego, skoro skargę składa się pośrednio przez niego, w jaki sposób można uiścić opłatę w sądzie:
- za pomocą internetowego przelewu bankowego – wówczas warto dołączyć do skargi potwierdzenie transakcji;
- za pomocą znaków opłaty sądowej zakupionych na stronie gov – przekazywane są drogą elektroniczną, na skrzynkę mailową;
- za pomocą znaków opłaty sądowej zakupionych w kasie sądu – zostaną przekazane w formie wydrukowanej naklejki.
Dopuszczalna jest jeszcze jedna sytuacja, a więc chwilowy brak uiszczenia opłaty.W tym przypadku możesz, jako skarżący, wnieść ją do komornika, ten skieruje skargę do sądu – a sąd wezwie cię do zapłaty, wskazując jej dostępne kanały.
Wzór skargi na czynności komornika
Skargę można złożyć dwojako: ustnie, podczas toku licytacji lub na piśmie. W tym drugim przypadku miej na szczególnej uwadze wskazanie w niej wszystkich informacji niezbędnych do rozpatrzenia sprawy. Skarga na czynności komornicze powinna zawierać:
- wskazanie sądu, do którego kierowana jest skarga – pomimo tego, że przekazujesz ją na ręce komornika, adresatem będzie nie komornik, a sąd, któremu on przekaże dokument;
- dane stron, których dotyczy sprawa (oraz ich ewentualnych przedstawicieli) – imiona i nazwiska lub nazwy, adresy zamieszkania lub siedziby, ewentualnie numery telefonów, dotyczy to wnoszących skargę, ich ewentualnych przedstawicieli ustawowych lub pełnomocników, wierzycieli oraz dłużników i komornika, którego skarga dotyczy; co więcej, gdy skargę wnosi podmiot, który nie jest stroną w sprawie, należy wskazać jego nr PESEL albo NIP;
- oznaczenie, czy skarga na czynności komornika dotyczy ich nienależytego wykonania, czy zaniechania ich wykonania;
- dokładny opis sytuacji – wskaż, czego konkretnie dotyczy skarga, kiedy miała miejsce dana czynność lub kiedy powinna mieć miejsce (gdy informacja ta jest znana), w opisie wskazuj strony zdarzenia;
- wskazanie wniosku – a więc określenie, czy wnosisz o uchylenie zaskarżonej czynności, jej zmianę czy nakaz dokonania;
- opis wniosku – zanotuj informację o tym, jakiej zmiany czy podjęcia której czynności oczekujesz;
- uzasadnienie skargi – opisz, co przemawia za uwzględnieniem skargi i ewentualnie zgłoś dowody, którymi dysponuje którakolwiek ze stron;
- dodatkowe wnioski – a więc dotyczące np. zasądzenia kosztów postępowania sądowego;
- lista załączników;
- czytelny podpis osoby wnoszącej oraz data.
Alternatywnym rozwiązaniem jest wykorzystanie wzoru skargi na czynności komornika. Odpowiedni formularz można znaleźć bezpłatnie online, często na stronach internetowych sądów. Co więcej, na twoją wyraźną prośbę komornik powinien udostępnić ci właściwe pismo urzędowe wymagające wyłącznie wypełnienia.
Skarga na czynności komornika – formularz
Wzory udostępniane przez sądy powinny zawierać rubryki dotyczące wszystkich powyższych informacji. Wystarczy więc, że uzupełnisz je analogicznie do powyższej listy. Miej na szczególnej uwadze, że informacje o tym, jak wypełnić skargę na czynności komornika bardzo często zawarte są w formularzu udostępnianym przez sąd. Zwykle znajdują się na pierwszej stronie skargi.
Zarówno w przypadku skorzystania ze wzoru skargi na komornika, jak i samodzielnie zredagowanego pisma, pamiętaj, by dostarczyć komornikowi jej odpowiednią liczbę. Do dokumentu powinieneś dołączyć taką liczbę odpisów skargi na czynności komornicze, ile stron występuje w sprawie (włącznie z komornikiem). Podejmując się więc złożenia skargi na czynności komornika, pamiętaj przede wszystkim o kierowaniu się zapisami Kodeksu Postępowania Cywilnego przedstawionymi w artykule 767. Zadbaj także o to, by wszystkie czynności zostały przez ciebie dokonane z najwyższą starannością — aby wniosek nie wymagał nakładania poprawek.
- RKO – czyli Rodzinny Kapitał Opiekuńczy wsparciem finansowym dla rodziców
- Jak napisać odwołanie od decyzji ZUS? Poznaj postępowanie odwoławcze od decyzji wydanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych
- ZUS Łódź
- Wypadek przy pracy – jaka jest jego definicja? Jakie prawa przysługują poszkodowanemu?
- Zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego – jak je uzyskać?
Zobacz również: