Emerytura pomostowa to świadczenie, z którego istnienia wiele osób nie zdaje sobie sprawy. Czym różni się ona od podstawowej? Kto jest uprawniony do jej otrzymywania? Co należy zrobić, by ubiegać się o pomostówkę i ile wynosi? To wszystko znajdziesz w artykule!
Prawo do emerytury powszechnej ma każda osoba spełniająca określone wymagania. W przypadku kobiet wymaga się 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Pracownice muszą także osiągnąć 60. rok życia. Dla mężczyzn wymogi to 25 lat okresu składkowego i nieskładkowego oraz przekroczenie 65. roku życia. Warto tu zaznaczyć, że obecnie toczą się rozmowy na temat zmiany warunków przechodzenia na rentę. Minimalny wiek ma wynieść 55 lat w przypadku kobiet i 60 w odniesieniu do mężczyzn. Ciągle trwają jednak ustalenia w tej kwestii. Warto zatem dowiedzieć się, czym jest emerytura pomostowa. Czy warto na nią przejść? Przeczytaj!
Czym jest tak zwana „pomostówka”?
Jak już wspomnieliśmy, emerytura powszechna przysługuje każdej osobie niezależnie od wykonywanego zawodu. Takie świadczenie jest przyznawane wedle określonych zasad i nie ma możliwości ubiegania się o nie wcześniej. Emerytury pomostowe to renty udzielane wyłącznie niektórym pracownikom na ich własny wniosek. Aby uzyskać prawo ich otrzymywania, należy złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiedni wniosek wraz z niezbędnymi dokumentami, które wymieniamy w dalszej części artykułu. Dodatek jest zatem formą dodatkowego wsparcia przez państwo przedstawicieli niektórych zawodów.
Co precyzuje ustawa o emeryturach pomostowych?
Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 roku, dotycząca emerytur pomostowych, określa wszystkie najważniejsze aspekty związane przede wszystkim z warunkami udzielania dodatkowej emerytury. Reguluje ponadto obowiązki dotyczące wypłat świadczeń, zarówno ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jak i płatników. W ustawie można również znaleźć zapisy odnoszące się występowania o rekompensatę, a także podaną wysokość wszystkich składek. Z jej treścią warto zapoznać się samodzielnie, aby uzyskać odpowiedź na wszystkie nurtujące pytania.
Emerytura pomostowa – warunki do spełnienia
Aby móc ubiegać się o dodatek do pensji niezależnie od późniejszej emerytury, trzeba spełnić konkretne warunki. Niektóre z nich są trudniejsze, a inne łatwiejsze do spełnienia, a przede wszystkim zależą od różnych czynników. Oto wymagania, które trzeba spełnić, by przejść na emeryturę pomostową:
- wiek minimum 55 lat w przypadku kobiet oraz 60 lat dla mężczyzn (osoby urodzone po 31 grudnia 1948);
- wykonywanie pracy o szczególnym charakterze bądź w szczególnych warunkach przez minimum 15 lat;
- wykonywanie wyżej wymienionych prac przed 1 stycznia 1999 roku, a także po 31 grudnia 2008 roku;
- okres składkowy wynoszący przynajmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn;
- rozwiązanie z daną osobą stosunku pracy.
Jak należy rozumieć pracę w warunkach szczególnych?
Dla kogo emerytura pomostowa? Jest to w przepisach ściśle określone. Wspomniana w wymaganiach praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze nie jest aspektem, który można interpretować dowolnie. Prace tego typu mogą zagrozić pogorszeniem stanu zdrowia. Wykaz zamieszczony w wymienionej wcześniej ustawie obejmuje prace:
- obejmujące urabianie i obróbkę minerałów skalnych;
- w zakładach hutnictwa szklanego skupiające się na ręcznym formowaniu wytworów;
- o charakterze murarskim przy różnego rodzaju piecach m.in. hutniczych, odlewniczych oraz przeznaczonych do wypalania ceramiki;
- w sektorze związanym z ceramiką, a w szczególności przy formowaniu, odlewaniu, czyszczeniu i szkliwieniu produktów;
- przy przeróbce węgla i rud metali, a także te, w których dochodzi do mieszania różnych pierwiastków;
- związane z rybactwem morskim;
- polegające na obsłudze urządzeń do produkcji różnego typu metali;
- na statkach powietrznych;
- ciężkie fizycznie w ładowniach statków i przy przeładunku.
Na czym polega praca o szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze?
Jak można się domyślić, ten rodzaj prac obejmuje zawody, które nie zawsze wiążą się z trudnymi warunkami, ale jest ryzyko dużych obciążeń psychicznych. Do tego typu prac zaliczamy:
- pracowników związanych z transportem, a w szczególności z przenoszeniem ludzi, czyli pilotów i kontrolerów ruchu lotniczego, a także maszynistów i kierowców komunikacji miejskiej;
- pracowników zakładów pomocy społecznej i opiekunów osób niepełnosprawnych i psychicznie chorych (dorosłych i młodzieży);
- ratowników (m.in. chemicznych, medycznych, morskich czy górskich);
- personel medyczny zatrudniony w dziale ostrego dyżuru;
- wytwórców materiałów pirotechnicznych, wybuchowych i strzałowych oraz osoby pracujące z tego rodzaju przedmiotami;
- pracowników pedagogicznych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich i innych placówkach wychowawczych dla młodzieży.
Emerytura pomostowa a zwolnienie z pracy
Jak już wspomnieliśmy by móc ubiegać się o dodatkowe świadczenie, czyli emeryturę pomostową, w momencie składania wniosku nie można być nigdzie zatrudnionym. Rozwiązanie umowy może wynikać zarówno z inicjatywy pracodawcy, jak i na prośbę samej zainteresowanej osoby. Warto tu zaznaczyć, że w przypadku gdy pracuje ona w kilku miejscach naraz, to jest zobowiązana do rozwiązania wszystkich tych stosunków pracy. Analogiczna sytuacja występuje w przypadku pobierania świadczenia rehabilitacyjnego bądź zasiłku chorobowego, z których trzeba zrezygnować.
Przejście z emerytury pomostowej na normalną – konieczne dokumenty
Do przejścia na wcześniejszą emeryturę trzeba przede wszystkim pobrać wniosek ze strony internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Pismo możesz także zdobyć w stacjonarnym urzędzie. Całość da się wypełnić i złożyć za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych, ale można dokumenty zanieść osobiście do najbliższego oddziału ZUS. Do samego wniosku trzeba dołączyć dokumenty:
- potwierdzające pracę;
- potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe.
Szczególnie ważne są tu akty, które poświadczą wykonywanie wcześniej wspomnianych prac lub zawodów. Pamiętaj o zaświadczeniu od lekarza medycyny pracy o niezdolności do pracy.
Kiedy można przejść na emeryturę pomostową i złożyć dokumenty?
Wspominaliśmy już o kryteriach odnoszących się do wieku i tego, jaki staż pracy należy mieć do ubiegania się o pomostówkę. Warto jeszcze przypomnieć termin złożenia wyżej wymienionych dokumentów. Jeśli chcesz ubiegać się o emeryturę pomostową, możesz je wypełnić i zanieść nie wcześniej niż 30 dni przed spełnieniem warunków dotyczących wieku. Wcześniejsze wypełnienie dokumentów będzie skutkować odrzuceniem wniosku, ponieważ nie spełnisz kryterium wieku. Jeśli zaś akta wpłyną do urzędu po przekroczeniu granicy wieku, to świadczenie będzie wypłacane od miesiąca złożenia wniosku.
Wysokość emerytury pomostowej a normalnej
Wypłacanie świadczeń w ramach emerytur zajmuje się Fundusz Emerytur Pomostowych. Określone kwoty wypłaca się tak, jak zwykłe emerytury lub pensje, czyli za jeden miesiąc. Jaka jest jej wysokość? Potrzebna jest podstawa obliczania świadczeń na dalsze lata, więc cała kwota „pomostówki” jest uzależniona od podstawowej emerytury. Do uzyskania kwoty będziesz musiał podzielić podstawę obliczania świadczeń przez średnią długość życia. Tę ostatnią można ustalić na podstawie specjalnych tablic. Uzyskana liczba nie może być niższa niż najmniejsza wartość dostępna w różnych rodzajach emerytur.
Ile wynosi emerytura pomostowa? Zależność między wysokością pensji
Wysokość emerytury pomostowej jest indywidualną kwestią – zależy od stażu jej pracy i tego, czy dorabia ona sobie klasyczną pracą. Jeśli kwoty osiągane w pracy przekroczą konkretny pułap, Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zatrzymać wypłacanie emerytur. Na początku 2021 r. średnia wartość wynagrodzenia, jakie zmniejszało rentę, wynosiła nieco powyżej 3600 zł. Zawieszenie świadczenia musiało wynosić minimum 130% przeciętnej stawki krajowej, co równa się kwocie przekraczającej 6700 zł.
Emerytura pomostowa stanowi dodatkowe wynagrodzenie za pracę w szczególnie trudnych warunkach. To wyraz troski państwa o osoby zatrudnione w wymagających sektorach. Wysokość świadczenia często skłania jednak rencistów do poszukiwania dodatkowego źródła zarobku.
- Wiek emerytalny w Polsce – ile wynosi i co trzeba wiedzieć?
- ZUS Białystok
- ZUS Kraków
- Kapitał początkowy – czym jest i jak się go ustala? Czy wpływa na wysokość emerytury?
- Zasiłek przedemerytalny – pomoc finansowa dla seniorów. Ile wynosi zasiłek przedemerytalny?
