Zwolnienie od psychiatry jest dobrym sposobem na podreperowanie własnego zdrowia psychicznego. Do tego specjalisty zgłasza się coraz większa rzesza pracowników. Czy zwolnienie lekarskie od psychiatry daje pracownikowi szczególne przywileje?
Zwolnienie L4 od psychiatry od wielu lat stanowi temat rozmów pracowniczych. Niektórzy chętnie z niego korzystają, ponieważ doszukują się w nim dobrego sposobu na dodatkowy urlop od pracy. Inni boją się konsekwencji, jakie to może przynieść dla ich dalszej kariery zawodowej. Z tego powodu rezygnują ze zwolnienia, chociaż rzeczywiście go potrzebują. Tymczasem zwolnienie od psychiatry na gruncie prawa jest dokładnie takim samym zwolnieniem jak inne zwolnienia chorobowe. Dalsza część tekstu rozwieje wszelkie wątpliwości dotyczące tematyki, jaką jest zwolnienie lekarskie od psychiatry.
L4 od psychiatry – czym jest?
Zwolnienie od psychiatry wystawiane jest przez lekarza, kiedy ten uzna, iż pracownik nie jest zdolny do pracy. Niedyspozycja może się wiązać ze sferą emocjonalną i psychiczną, ale również fizyczną. Najczęstszymi powodami wystawiania zwolnień L4 od psychiatry są:
- skutki mobbingu w pracy;
- skutki prześladowań pracowniczych;
- depresja.
Na gruncie prawa zwolnienie L4 od psychiatry traktowane jest dokładnie w ten sam sposób, jak inne zwolnienia lekarskie.
Zwolnienie L4 od psychiatry – jak je dostać?
Zwolnienie L4, u którego podstaw leży problem natury psychicznej, ma prawo wypisać jedynie lekarz psychiatra. Uprawnień takich nie posiadają lekarze żadnej innej specjalizacji, nawet psycholodzy. Pracodawca ma obowiązek honorować zarówno zwolnienia wystawione przez lekarza współpracującego z NFZ, jak i psychiatrę przyjmującego w ramach praktyki prywatnej. Oznacza to, że wizyta u psychiatry nie wymaga skierowania od lekarza pierwszego kontaktu.
Zwolnienie od psychiatry – jak długo może potrwać i czy można wystawić je z datą wsteczną?
Często zadawanym pytaniem jest to, ile można być na zwolnieniu od psychiatry. W przypadku tego rodzaju niezdolności do pracy, zwolnienie L4 od psychiatry może trwać maksymalnie 182 dni. Jeśli po upływie tego czasu pacjent w dalszym ciągu będzie potrzebował odpoczynku od pracy, lekarz ma prawo skierować go na trzymiesięczne leczenie rehabilitacyjne. Podczas jego trwania pracodawca nie ma prawa zwolnić pracownika.
Od kiedy ważne jest zwolnienie od psychiatry?
Zwyczajowo zwolnienie od psychiatry może zostać wystawione na trzy dni wstecz, przed faktycznym terminem wizyty w gabinecie lekarskim. W praktyce jednak nie ma uregulowań prawnych mówiących o konkretnej dacie działania wstecznego. Lekarz może więc stwierdzić, iż pacjent nie był zdolny do pracy znacznie wcześniej niż odbyła się wizyta, a przyczyny tej niezdolności leżały w naturze psychicznej. Na tym polega różnica pomiędzy tradycyjnym zwolnieniem, a zwolnieniem wystawionym przez lekarza psychiatrę.
Zwolnienie od psychiatry – ile płatne?
Ile płatne jest zwolnienie od psychiatry? To kolejne istotne pytanie, które zadają sobie pracownicy. Tutaj sytuacja jest dokładnie taka sama, jak w przypadku wszystkich innych zwolnień. Oznacza to, że podstawa płatności wynagrodzenia podczas trwania zwolnienia to 80% wartości uśrednionego miesięcznego wynagrodzenia pracownika. Do obliczenia średniej przyjmuje się 12 poprzednich miesięcy kalendarzowych pracy. Podstawa ta podwyższana jest o wszelkie dodatkowe składniki wynagrodzenia:
- premie;
- nagrody;
- dodatki;
- delegacje;
- inne zmienne składniki wynagrodzenia.
Zwolnienie od psychiatry a kontrola ZUS
Sprawdź, jak sprawdzane jest zwolnienie od psychiatry, a kontrola ZUS cię nie zaskoczy!
Czy ZUS ma prawo podważyć zwolnienie od psychiatry?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma prawo do podjęcia próby podważenia każdego zwolnienia lekarskiego od psychiatry. W praktyce jednak kontrola ZUS w przypadku zwolnienia od psychiatry jest mocno utrudniona. Kiedy się zdarza, to pracownik najczęściej ma obowiązek złożyć wyjaśnienia co do spełniania warunków zwolnienia.
Co zrobić, aby pracownik mógł wychodzić z domu?
Kontrola ZUS w przypadku zwolnienia od psychiatry nie jest niemożliwa. Dobrze więc, aby na dokumencie widniała adnotacja, że pacjent „może chodzić”. Nie oznacza to funkcjonowania bez żadnych ograniczeń, ale możliwość wypełniania podstawowych czynności życiowych.
Jeśli lekarz zaleca choremu wychodzenie z domu, na przykład w formie spacerów, aktywności fizycznej lub wyjazdów regeneracyjnych, to takie zapisy powinny znaleźć się na zwolnieniu. Pracownik, który przebywa na zwolnieniu lekarskim, bezwarunkowo nie może podejmować pracy zarobkowej.
Kontrola ze strony komisji lekarskiej
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma prawo wezwać pracownika przed własną komisję lekarską. Jej zadaniem będzie potwierdzenie lub zanegowanie zasadności wystawionego zwolnienia. Wezwania w tej sprawie przychodzą:
- drogą mailową;
- telefonicznie;
- za pośrednictwem tradycyjnej poczty.
Zwolnienie lekarskie od psychiatry a świadectwo pracy
Warto mieć na uwadze, iż na świadectwie pracy znajdzie się jedynie czas trwania zwolnień lekarskich, nie będą jednak wyszczególnione ich powody. Nie należy się zatem obawiać, że przyszły pracodawca pozna przyczynę twojej niedyspozycji do pracy. Jeśli jednak czas absencji w pracy będzie bardzo długi, to ocena pracownika może być negatywna.
Czy w trakcie zwolnienia od psychiatry może zostać Ci wypowiedziana umowa o pracę?
Zasadniczo tak długo, jak długo zwolnienie od psychiatry trwa, pracodawca nie ma prawa wręczyć pracownikowi wypowiedzenia z pracy. Od reguły tej występują jednak wyjątki:
- sytuacja, kiedy zwolnienie trwa dłużej niż 3 miesiące, a pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- sytuacja, w której niezdolność pracownika trwa przez okres dłuższy niż łączny czas pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku;
- jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
Prawo nie gwarantuje pracownikowi okresu ochronnego po powrocie do pracy. Oznacza to, że nawet następnego dnia po powrocie do obowiązków ze zwolnienia możesz otrzymać wypowiedzenie.
Zwolnienie lekarskie od psychiatry a zasiłek rehabilitacyjny
Zwolnienie chorobowe od psychiatry płatne jest w wysokości 80% podstawy wynagrodzenia i może trwać maksymalnie 182 dni. Kiedy jednak pacjent i lekarz uznają, że okres ten nie był wystarczający dla odzyskania przez pracownika pełni sił, można ubiegać się o zasiłek rehabilitacyjny. Ten trwa maksymalnie 12 miesięcy i jest płatny w wysokości 70% podstawy wynagrodzenia.
Kiedy możesz ubiegać się o zasiłek rehabilitacyjny?
Starania o zasiłek rehabilitacyjny można rozpocząć na 6 tygodni przed upływem zwolnienia chorobowego. Warto pamiętać, że ZUS najczęściej nie przyznaje pełnego wymiaru zasiłku rehabilitacyjnego naraz. Praktyka pokazuje, że zasiłek może ci zostać udzielony na 3, 4 lub 6 miesięcy. Jeśli zajdzie taka potrzeba, będziesz musiał złożyć wniosek o jego kontynuację.
Zwolnienie od psychiatry – podsumowanie
Podsumowując, zwolnienie od psychiatry wystawiane jest tylko i wyłącznie przez lekarza tej specjalizacji i może trwać maksymalnie 182 dni. Płatne jest w wysokości 80% podstawy wynagrodzenia. Następnie można starać się o zasiłek rehabilitacyjny. Podczas trwania zasiłku niemożliwe jest zwolnienie pracownika, chyba że wystąpi jedna z przesłanek wykluczających ten przywilej. Informacja o charakterze zwolnienia nie jest zapisywana na świadectwie pracy. Podczas trwania zwolnienia nie możesz wykonywać żadnej pracy zawodowej.
- Umowa zlecenie a zwolnienie lekarskie
- Badania medycyny pracy – przygotuj się na wizytę u lekarza medycyny pracy. Podstawowe badania lekarskie
- Zwolnienie dyscyplinarne pracownika a Kodeks Pracy. Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?
- Okres ochronny przed emeryturą – ile trwa? Jakiemu pracownikowi przysługuje ochrona przedemerytalna?
- Zwolnienia grupowe – na jakich zasadach się je przeprowadza i co przysługuje pracownikom?
Zobacz również:
