Zgodnie z przepisami polskiego Prawa Pracy umowa o pracę może mieć wymiar pełnego etatu lub jego części. Warto zastanowić się nad specyfiką pracy na pół etatu oraz tym, jakie warunki musi spełniać umowa według Kodeksu pracy. Jak wygląda umowa na pół etatu i co warto o niej wiedzieć?
| Pobierz wzór w .pdf |  |
| Pobierz wzór w .docx |  |
Wbrew pozorom umowa na 1/2 etatu cieszy się w Polsce sporym powodzeniem. To doskonały wybór dla osób, które nie mają możliwości podjęcia zatrudniania w pełnym wymiarze 40 godzin tygodniowo.
O połowę krótszy czas pracy to atrakcyjna alternatywa m.in. dla osób kontynuujących naukę, pobierających świadczenia w postaci emerytury, renty lub zasiłku, a także dla kobiet opiekujących się dziećmi. Pracownik na pół etatu może liczyć na przysługujące mu prawa, w tym również na odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne, a także prawa do urlopu.
Umowa o pracę na pół etatu – jaki to wymiar godzin?
Przy obliczaniu godzin w ramach pracy na 1/2 etatu bierze się pod uwagę właśnie jego wymiar. Zgodnie z art. 129 § 1 Kodeksu pracy pełen etat nie może przekraczać 8 godzin dziennie i wynosi przeciętnie 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. Praca na pół etatu oznacza zatem około 20 godzin w tygodniu. Daje to 80 godzin na miesiąc pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu w ramach połowy etatu.
Jeżeli w danym miesiącu występują święta przypadające w inne dni niż niedziela, to automatycznie wymiar miesięczny pracy maleje. Za każdy taki dzień odejmowane są cztery godziny z wymiaru czasu pracy tego pracownika. Oznacza to, że średnio godzin do przepracowania na 1/2 etatu jest 80. Jednocześnie przy połowie etatu pracodawca i pracownik mogą dokonać różnego rozkładu czasu pracy, aby łącznie wyszła określona godzina. Może to być 8 godzin pracy w wybrane dni lub codziennie 4 godziny.
Praca na pół etatu a wynagrodzenie
Wynagrodzenie w przypadku pracy w niepełnym wymiarze etatu zależy od indywidualnych ustaleń pomiędzy pracownikiem i pracodawcą. Nie może być jednak niższe niż płaca minimalna w danym roku kalendarzowym. W przypadku pracy na pół etatu płaca wyliczana jest proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Ta sama zasada stosowana jest w przypadku innych wymiarów pracy, w tym m.in. pracy na 3/4 etatu.
W 2022 roku płaca minimalna została określona na poziomie 3100 zł brutto. Oznacza to, że osoba pracująca na pół etatu powinna pobierać minimalne wynagrodzenie w wysokości 1550 zł brutto. W praktyce jednak często jest to wyższa stawka. Zarówno praca na część etatu, jak i na pełen etat jest różnie wyceniana w zależności od sektora, rodzaju firmy, a także jej standardów.
Czy przy tej umowie można robić nadgodziny?
Praca ponad określony w umowie wymiar czasu możliwa jest tylko w określonych przypadkach. Reguluje to art. 151 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim nadliczbowe godziny pracy dopuszczalne są tylko w przypadku szczególnych potrzeb pracodawcy oraz konieczności prowadzenia akcji ratowniczej.
W praktyce oznacza to, że pracodawcy często wykorzystują ten przepis i oferują pracownikom nadgodziny. Powołują się na szczególne potrzeby, jednak w przypadku kontroli Państwowej Inspekcji Pracy nie zawsze da się je udowodnić.
Ponadto podczas wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia za pracę. Musi on być jednak zawarty w umowie.
Oznacza to, że jako pracownik powinieneś dokładnie zapoznać się z tym, jak wygląda umowa o pracę w niepełnym wymiarze czasu oraz zadbać o to, aby znalazła się w niej dedykowana klauzula. Mówi ona o tym, że za pracę powyżej liczby godzin w wymiarze połowy etatu pracownikowi przysługuje dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych.
Jakie prawa i obowiązki ma pracownik zatrudniony na pół etatu? Te same co na pełen etat?
Umowa o pracę na pół etatu daje określone prawa pracownicze. To takie same prawa i obowiązki, które gwarantuje praca na pełny etat. Oznacza to, że zapłata za wykonywanie pracy w niepełnym wymiarze czasu musi być tak samo korzystna, jak w przypadku pełnego etatu. Jeżeli wykonujesz taką samą lub podobną pracę, co osoby zatrudnione w pełnym wymiarze, to powinny ci przysługiwać jednakowe prawa i obowiązki. W przypadku pracownika na pół etatu proporcjonalnie zmniejsza się tylko wynagrodzenie oraz wymiar urlopu.
Jak wygląda urlop na pół etatu? Wymiar urlopu
Prawo do urlopu przysługuje również przy pracy w niepełnym wymiarze godzin. Obliczanie dni urlopu wypoczynkowego odbywa się podobnie, jak w przypadku umowy na pełen etat. Tu także liczy się staż pracy. Standardowo pracownikom ze stażem poniżej 10 lat przysługuje 20 dni urlopu, a powyżej 10 lat 26 dni urlopu w ciągu roku. Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego na niepełny etat jest obliczany proporcjonalnie.
Oznacza to, że przysługuje kolejno 10 dni urlopu oraz 13 dni urlopu wypoczynkowego. Jeżeli pracownik nie przepracuje całego roku kalendarzowego, to niepełny dzień urlopy zaokrągla się w górę. Tak więc urlop na pół etatu jak najbardziej przysługuje. Przy niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się go proporcjonalnie, biorąc za podstawę wymiar urlopu dla pracowników pełnoetatowych.
Wypowiedzenie umowy o pracę na 1/2 etatu
Zgodnie z Kodeksem pracy wypowiedzenie umowy o pracę na pół etatu powinno nastąpić na takich samych zasadach, jak w przypadku pełnego etatu. Pod tym względem prawa pracy pracownika niepełnoetatowego są takie same. Ponadto pracownik w przypadku choroby może przedłożyć zwolnienie od pracy od lekarza.
Warto zauważyć zależność, pomiędzy pracą na pół etatu a zasiłkiem dla bezrobotnych. Prawo do niego nabywa tylko osoba, która w okresie ostatnich 18 miesięcy przez minimum 12 miesięcy pobierała wypłatę na poziomie minimalnej płacy.
W związku z tym praca w ograniczonym wymiarze godzin nie wyklucza nabycia tego prawa, o ile zachowany jest określony poziom wynagrodzenia. Przy pracy na pół etatu pracownik otrzymuje 2 dni lub 8 godzin opieki.
Umowa o pracę na pół etatu – wzór
Nie wiesz, jak skonstruować treść umowy o pracę na pół etatu? Skorzystaj z bezpłatnego wzoru PDF, który przygotowaliśmy!
| Pobierz wzór w .pdf | |
| Pobierz wzór w .docx | |
- Ewidencja godzin – umowa zlecenie
- Umowa o pracę
- Umowa na czas nieokreślony
- Umowa o pracę tymczasową
- Umowa o dzieło