List intencyjny jest wstępną deklaracją ze strony pracodawcy, że ten jest zainteresowany kandydaturą potencjalnego pracownika. Jakie konsekwencje prawne pociąga za sobą podpisanie dokumentu oraz z jakich elementów ten powinien się składać? Odpowiadamy!
Kiedy potencjalny przyszły pracodawca daje ci do podpisania list intencyjny, możesz być pewien, że jest zainteresowany twoją kandydaturą do objęcia danego stanowiska pracy. Dokument nie stanowi jednak gwarancji ostatecznego zatrudnienia. Nie jest nawet traktowany na równi z umową przedwstępną. Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się, czym dokładnie jest list intencyjny i dlaczego się go podpisuje. Przekonaj się, czy powinien dawać nadzieję na podpisanie umowy o pracę. Sprawdź, z jakich elementów powinien się składać i jakie konsekwencje prawne wiążą się z jego podpisaniem!
Czym jest list intencyjny?
List intencyjny można scharakteryzować jako wstępną, pisemną deklarację przyszłych zamiarów dotyczących działań prawnych, handlowych lub gospodarczych. Dokument tego rodzaju często wystawiany jest przez pracodawców, którzy w ten sposób pragną zasygnalizować swoim kandydatom, że są poważnie zainteresowani ich aplikacją na konkretne stanowisko pracy.
Należy jednak mieć na uwadze, że list intencyjny stanowi jedynie wyrażenie woli zawarcia umowy po wcześniejszym przeprowadzeniu negocjacji. Kierowany jest on przez osobę, która zamierza zawrzeć określoną umowę. W dokumencie zawarte są wstępne ustalenia, a o ich potwierdzenie proszona jest osoba, do której skierowany jest list. Potwierdzenie to może zostać zawarte na osobnym dokumencie lub też na kopii otrzymanego listu. Co do zasady, tak samo jak list, powinno ono przybrać formę pisemną.
Cel listu intencyjnego
Podstawową funkcją listu intencyjnego jest wyrażenie woli stron co do przyszłego zawarcia umowy definitywnej oraz określenie szczegółów przyszłego kontraktu.
- List może zostać wystawiony przez jedną lub więcej zainteresowanych stron, które mogą być zarówno osobami fizycznymi, jak i prawnymi.
- Powinien określać zakres przyszłej umowy oraz planowanych wspólnie działań.
- Składa się z uszczegółowienia opisu planowanego wspólnie projektu i jest podsumowaniem ustaleń przeprowadzanych uprzednio negocjacji.
Co można osiągnąć poprzez podpisanie stosownego dokumentu przez obie strony? Celem listu jest okazanie przyszłemu potencjalnemu kontrahentowi własnego zaangażowania we wspólny projekt.
Skutki prawne podpisania listu intencyjnego
Podczas przeprowadzanych negocjacji strony ustalają zakres swoich przyszłych uprawnień i obowiązków. Ich usystematyzowany zbiór powinien znaleźć się w tym dokumencie. Nie jest on jednak żadną obietnicą współpracy. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że nawet potwierdzony przez obydwie strony list intencyjny w żaden sposób nie jest wiążący dla stron. Dzieje się tak, ponieważ instytucja ta nie została usystematyzowana w polskim prawodawstwie, a sądy powszechne nie wypracowały do tej pory w tym zakresie żadnej jednolitej linii orzeczniczej. Nie ma zatem możliwości zaskarżenia zobowiązania wynikającego z omawianego dokumentu. Błędem jest traktowanie listów intencyjnych na równi z umowami przedwstępnymi, co jasno podkreśla Sąd Najwyższy w swoim wyroku z 6 października 2011 roku.
List intencyjny a potencjalna umowa
Zapisy listów intencyjnych uznawane są za wyrażenie chęci stron, które mogą ulec zmianie. List to informacja o wysokim prawdopodobieństwie poczynienia kolejnego kroku, jakim będzie zawarcie umowy o współpracy stron. Postanowienia zebrane w liście nie odbierają stronom przyszłych kompetencji do decydowania o wyglądzie ostatecznego kontraktu.
Sytuacja, kiedy list intencyjny będzie pociągał za sobą konsekwencje prawne
Należy pamiętać, że nie nazwa dokumentu, ale jego treść będzie decydowała o ostatecznym charakterze zobowiązania. Oznacza to, że jeśli konkretny dokument nazwie się listem intencyjnym, a jego treść będzie wykazywała znamiona umowy lub oferty przyjętej przez adresata, będzie pociągać za sobą konsekwencje prawne, jakie są przypisywane do umowy lub oferty.
Nie można również mówić o całkowitym braku doniosłości prawnej takich listów. Dokument jest potwierdzeniem pozytywnie przeprowadzonych pierwszych negocjacji i stanowi swojego rodzaju wyraz dobrej wiary i zaufania, że obydwie strony dążą do zawarcia konkretnej umowy. Należy jednak podkreślić, że z treści dokumentu nie mogą wynikać żadne zobowiązania do chęci zawarcia umowy.
W sytuacji, kiedy w liście intencyjnym znajdą się propozycje dotyczące porozumień przedkontraktowych i obydwie strony wyrażą swoją pisemną zgodę na nie, to dokument będzie trzeba uznać za wiążący prawnie.
Co powinna zawierać treść dokumentu?
Jak wcześniej wspominaliśmy, taki dokument nie znajduje szczegółowego uregulowania w polskim ustawodawstwie. Oznacza to, że jego treść, forma i cel są konsekwencją praktyki gospodarczej, a sam dokument nie wykazuje cech pisma formalnego.
List intencyjny może przybrać różnorodną formę, która będzie uzależniona od wspólnej woli stron go podpisujących. Zgodnie z ogólnie panującą praktyką dokument powinien zawierać następujące elementy:
- zobowiązanie stron do prowadzenia negocjacji w dobrej wierze;
- zobowiązanie do zaprzestania dalszego negocjowania wcześniej ustalonych kwestii;
- upoważnienie do rozpoczęcia oznaczonych prac;
- deklarację dokonania wpłaty o określonej wysokości i o określonym tytule.
Odpowiedzialność za naruszenie postanowień listu intencyjnego
Podpisanie listu intencyjnego nie wiąże się z konsekwencjami prawnymi. Oznacza to, że sam fakt sformułowania dokumentu stanowi wyrażenie dobrej woli i chęci podjęcia dalszej współpracy, ale nie kształtuje prawnego stosunku zobowiązaniowego dla stron.
Istnieją jednak sytuacje, kiedy strony podpisujące list mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności.
- Pierwszą z nich jest ta, w której formuła listu nadaje mu cechy umowy lub oferty. O tym przypadku pisaliśmy już wcześniej.
- Drugą sytuacją jest taka, kiedy jedna ze stron, pomimo podpisania listu, dalej prowadzi negocjacje z firmą konkurencyjną w dokładnie tej samej sprawie, w jakiej wcześniej podpisała list. W tym przypadku wiąże się to z naruszeniem interesu umowy.
Odpowiedzialność odszkodowawcza za naruszenie interesu umowy
Możliwe jest pociągnięcie nieuczciwego kontrahenta do odpowiedzialności odszkodowawczej, kiedy:
- dojdzie do naruszenia interesu umowy na skutek niezaprzestania negocjacji z przedsiębiorstwem konkurencyjnym w stosunku do tego, z którym podpisano list intencyjny;
- negocjacje te będą dotyczyły dokładnie tej samej sprawy,
Takie odszkodowanie będzie sprowadzało się do naprawienia szkody poniesionej przez stronę pokrzywdzoną, która liczyła na zawarcie umowy i w związku z tym poczyniła już pewne kroki.
Zakres odpowiedzialności może zostać poszerzony bezpośrednio w treści listu intencyjnego. Może on określać dodatkowe konsekwencje negocjowania w złej wierze, na przykład zobowiązywać nieuczciwego kontrahenta do zwrotu kosztów, jakie druga ze stron poniosła w trakcie prowadzenia negocjacji.
List intencyjny a umowa przedwstępna zatrudnienia – podobieństwa i różnice
List intencyjny nie może być traktowany równorzędnie z umową przedwstępną. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że umowa przedwstępna została dokładnie uregulowana w przepisach Kodeksu cywilnego. Oznacza to, że jej podpisanie powoduje powstanie pomiędzy stronami stosunku zobowiązaniowego co do przedmiotu zawartego w umowie. Próba uchylenia się jednej ze stron od spełnienia warunków zawartych w umowie daje drugiej stronie prawo do wniesienia roszczenia o naprawienie poniesionej przez nią szkody, którą poniosła, gdyż liczyła na zawarcie umowy przyrzeczonej.
Dodatkowo należy mieć na uwadze, że roszczenia wynikające z podpisania umowy przedwstępnej ulegają przedawnieniu po upływie roku (licząc od dnia, w którym postanowiono zawrzeć umowę przyrzeczoną).
List intencyjny przyporządkowywany jest do kategorii zobowiązań, a co za tym idzie – nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Strony go podpisujące nie są do niczego zobligowane, co oznacza, że żadna z nich nie otrzymuje żadnej gwarancji faktycznego zawarcia umowy w przyszłości.
Podsumowując, list intencyjny jest wyrażeniem dobrej woli stron co do chęci przyszłego zawarcia umowy przyrzeczonej. Stanowi pewnego rodzaju uporządkowanie kwestii poruszanych podczas wcześniej przeprowadzanych negocjacji, ale jednoczenie nie wiąże się z wystąpieniem żadnych konsekwencji prawnych na wypadek zerwania postanowień w nim zawartych. W kontekście rekrutacji wstępnie może być np. ustalony zakres obowiązków i wymiar pracy, ale wiążąca nadal będzie umowa o pracę.
- Negocjacje – kiedy się je przeprowadza? Jakie strategie warto zastosować w negocjacji?
- Term sheet – konieczny przy inwestycji w venture capital. Po co podpisać term-sheet?
- Artykuły sponsorowane – rodzaje i formy. Jak napisać artykuł, na co zwrócić uwagę?
- Wskaźnik rotacji zobowiązań — wzór. Dlaczego spółka powinna go analizować?
- CMS – samodzielnie zarządzaj własną stroną!
