Kontrola skarbowa to coś, przed czym drży wielu przedsiębiorców. Nie powinna być jednak powodem do obaw. Jest sposobem na zweryfikowanie pewnych informacji przez skarbówkę. Co sprawdza urząd skarbowy podczas kontroli? Sprawdź, co warto o niej wiedzieć!
Każda osoba prowadząca działalność gospodarczą ma swoje prawa, których może dowodzić, jednak są na nią nałożone także pewne obowiązki. Jednym z nich jest umożliwienie urzędowi skarbowemu tego, by przeprowadził w firmie kontrolę skarbową. Jest to jedna z podstawowych kompetencji tego organu i nie musi być powodem do niepokoju. Czasami wypływa ona z inicjatywy samego właściciela, w innych przypadkach następuje na skutek wniosku o interwencję osoby z zewnątrz. Niezależnie od tego, kto zgłasza wniosek, warto dowiedzieć się więcej o całej procedurze kontroli skarbowej.
Co to jest kontrola US?
Kontrolą skarbową jest określane wejście urzędu skarbowego do siedziby danego podmiotu w celu weryfikacji, czy przedsiębiorca wywiązuje się z obowiązków podatkowych. W jej ramach sprawdzane są różne dokumenty związane z rozliczaniem się. Podczas przeprowadzania zawsze obecni są:
- kontroler;
- osoba kontrolowana;
- świadek.
Wynik sprawdzenia może być negatywny i wówczas nie są konieczne żadne zmiany. Oznacza to, że dana osoba wypełnia wszystkie obowiązki poprawnie. Wynik pozytywny wiąże się zaś z nakazem wprowadzenia koniecznych zmian, które naprawią występujące uchybienia.
Co kontroluje urząd skarbowy?
Zakres kontroli skarbowej zależy przede wszystkim od rodzaju placówki, jaka zostaje poddana weryfikacji. Zawsze sprawdzone zostają księgi podatkowe, które umożliwiają zobaczenie tego, jak wyglądały sprawozdania finansowe firmy. Jeśli firma prowadzi obrót towarami spoza granic Polski, kontrolowane jest egzekwowanie przepisów związanych z przewozem i wywozem konkretnych towarów. Lokale zajmujące się hazardem podczas kontroli skarbowej muszą także przedłożyć koncesję na prowadzenie gier hazardowych czy posiadanie określonych sprzętów. Należy również pamiętać o dokumentach o związanych z przeciwdziałaniem finansowaniu terroryzmu.
Kiedy urząd skarbowy może wszcząć kontrolę?
Są różne sytuacje, w których urząd może zainteresować się danym podmiotem. Jednym z czynników, który może sprawić, że skarbówka weźmie firmę pod lupę, są notoryczne straty. Brak dochodów może bowiem oznaczać brak środków, z których można płacić podatki. Podobną sytuacją może być wykazywanie małych dochodów i jednocześnie dużych wydatków. Kontrola skarbowa może być ponadto przeprowadzona na czyjś wniosek. Czasami może tutaj dojść do donosów, które mają zaszkodzić danej osobie, jednak warto zaznaczyć, że fiskus szczegółowo analizuje wnioski i nie ma na celu zaszkodzić żadnemu podmiotowi.
Czy istnieje ustawa o kontroli skarbowej?
Do niedawna obowiązywała Ustawa z dnia 28 września 1991 r., która zajmowała się omawianą kwestią. Akt został jednak uchylony w 2017 roku. Obecną podstawą prawną jest Ustawa z dnia 16 listopada 2016 roku. Bierze ona na tapet temat Krajowej Administracji Skarbowej i w artykule 61 precyzuje, że urząd celno-skarbowy ma prawo przeprowadzić kontrolę skarbową na terenie całej Polski. Oprócz tego w dokumencie sprecyzowane są również inne aspekty związane z kontrolą.
Z czego składa się wniosek o przeprowadzenie kontroli skarbowej?
Odpowiedni wniosek może być złożony anonimowo lub z podaniem swoich danych osobowych. Warto tu zaznaczyć, że dużo pism bez podawania nadawcy nie jest rozpatrzona, gdyż reprezentują niski poziom i nie dają podstawy do wszczęcia kontroli. Dokument można wysłać pocztą, mailem lub złożyć do urzędu osobiście. We wniosku powinien się znaleźć powód, dla którego potrzebne jest przeprowadzenie kontroli skarbowej. Oprócz tego dobrze jest dołączyć do pisma dowody w postaci paragonów, faktury lub podać dane osób mogących mieć potrzebne informacje.
Kontrola skarbowa – ile lat wstecz może sięgnąć?
Nie wszystkie dokumenty związane z prowadzeniem działalności trzeba gromadzić. Od jej początku zebrałoby się wówczas zbyt wiele pism, których gromadzenie byłoby bardzo uciążliwe. Istnieją specjalne, odrębne przepisy precyzujące to, jaki jest okres archiwizacji konkretnych dokumentów. Kontrola skarbowa może objąć pisma podatkowe do 5 lat wstecz. Należy zatem pamiętać, że robiąc porządki w dokumentach, nie można wyrzucać części zeznań. Ich brak może się bowiem okazać kłopotliwy.
Co to jest książka kontroli przedsiębiorcy?
Każda przeprowadzona kontrola powinna być zapisywana i przechowywana w specjalnej książce. Należy założyć ją już po pierwszej weryfikacji i nie można się jej pozbywać. Książka gromadzi wszelkie dokumenty związane z kontrolą skarbową, takie jak:
- zawiadomienie o jej wszczęciu;
- protokoły z przeprowadzania weryfikacji;
- wszelkie dokumenty nakładające określone obowiązki.
Nie ma wymogu prowadzenia dokumentacji w formie papierowej – może ona występować jedynie na komputerze lub ewentualnie na papierze i wersji cyfrowej.
Jakie prawa podczas kontroli skarbowej ma przedsiębiorca?
Osoba prowadząca działalność nie jest bezradna wobec urzędników organu podatkowego i może egzekwować wykonanie przez nich pewnych czynności podczas kontroli skarbowej. Jedną z nich jest na przykład przestrzeganie zasad BHP – na budowie kierownik może na przykład nakazać kontrolerowi noszenie kasku ochronnego. Oprócz tego przedsiębiorca może brać udział w sporządzaniu dowodów i dokumentów z kontroli, a po zakończeniu weryfikacji wnieść sprzeciw wobec decyzji.
Czy kontrola skarbowa może być niezapowiedziana?
Najczęściej podmiot dostaje zawiadomienie o wszczęciu kontroli skarbowej. Dokument wyznacza również jej datę oraz zakres. Czasami jednak poświadczenie nie jest przesyłane. Dzieje się tak wtedy, gdy:
- przedsiębiorca nie ma stałego adresu zamieszkania lub siedziby firmy;
- dostarczenie pisma w dane miejsce było utrudnione;
- występuje zagrożenie zdrowia i życia albo kontrola ma przeciwdziałać popełnieniu przestępstwa.
Kontrola skarbowa to coś, czego nie trzeba się obawiać. Wiesz już, że masz pewne obowiązki, które musisz wypełnić, ale przysługują ci także pewne prawa, które możesz wyegzekwować. W razie kontroli będziesz już wiedział, jak się przygotować, więc tym bardziej nie masz powodu do obaw!
- Audyt wewnętrzny – definicja, funkcje w obszarze zarządzania przedsiębiorstwem
- Zawieszenie działalności a ZUS. Składki ZUS w czasie zawieszenia działalności gospodarczej. Czy przedsiębiorca musi opłacać składki zdrowotne w trakcie zawieszenia działalności?
- Przechowywanie dokumentacji pracowniczej i dokumentów firmowych – zasady, okres przechowywania i archiwizacja akt
- Certyfikat rezydencji podatkowej – co to dokładnie jest i jak go wyrobić?
- Dofinansowanie dla samozatrudnionych – komu przysługuje dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej?