Koniec umowy a L4 – jakie są przepisy prawa? Co dzieje się w sytuacji, gdy umowa o pracę wygaśnie, a pracownik przebywa na L4? Dowiedz się, kiedy pracownikowi przysługuje chorobowe po zwolnieniu z pracy. Kto płaci za L4 po zwolnieniu? Sprawdź!
Ubezpieczenie chorobowe to prawo pracownika do zasiłku w wysokości 80% wynagrodzenia w czasie, gdy przebywa na zwolnieniu lekarskim. Za pierwsze 33 dni płaci pracodawca, a dopiero później jego rolę przejmuje ZUS. Co jednak jeśli pracownik miał umowę na czas określony i przebywa na zwolnieniu, a w tym czasie nastąpiło zakończenie stosunku pracy? Koniec umowy a L4 mogą się czasem pokrywać. Czy trzeba wypłacić pracownikowi chorobowe w takiej sytuacji? Odpowiadamy!
L4 a koniec umowy według prawa pracy w 2025 roku
Zasiłek chorobowy wypłacany za pobyt na zwolnieniu lekarskim (czyli na L4) to jedno z praw pracowniczych gwarantowanych w Polsce przez Kodeks pracy. Prawo zapewnia pracownikowi wypłatę zasiłku. Jest tak nawet w czasie, gdy zatrudniona osoba przebywa na L4, a równocześnie jej umowa wygasa.
Chorobowe po zakończeniu stosunku pracy nie przysługuje jednak każdemu pracownikowi. Aby otrzymać wypłatę zasiłku po ustaniu zatrudnienia, należy spełnić pewne warunki.
Sprawdź, kiedy dostaniesz chorobowe.
Ustanie stosunku pracy a L4
Przedłużająca się niezdolność do pracy przytrafia się czasem pracownikowi, który jest zatrudniony na umowę o pracę na czas określony. Rozwiązanie umowy o pracę sprawia, że traci on prawo do ubezpieczenia chorobowego. Kiedy jednak były już pracownik może otrzymać zasiłek?
Podstawową okolicznością określającą, czy ma on prawo do wynagrodzenia chorobowego po ustaniu zatrudnienia, jest, to kiedy wystąpiła u niego choroba. Schorzenie, którego konsekwencją jest niezdolność do pracy, musi wystąpić wtedy, gdy osoba była jeszcze zatrudniona. Jest to więc ściśle uregulowana sytuacja. Porusza ją ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa z dnia 25 czerwca 1999 r.
Koniec umowy a L4 – nieprzerwany czas trwania ubezpieczenia chorobowego
Nieprzerwany czas trwania ubezpieczenia pracownika musi wynosić minimum 30 dni. Wliczają się do niego również wcześniejsze okresy ubezpieczenia, jeżeli przerwa pomiędzy nimi wynosiła nie więcej niż 30 dni. Mogą się też liczyć, jeśli brak ciągłości był spowodowany urlopem bezpłatnym, wychowawczym albo odbywaniem służby wojskowej.
Zwolnienie lekarskie a koniec umowy o pracę na czas określony
Umowa o pracę na czas określony wygasa automatycznie wraz z upływem terminu, do którego została zawarta. Pracodawca może nie zdecydować się na jej przedłużenie. Jeśli pracownik przez długi czas przebywa na zwolnieniu lekarskim, pracodawcy często podejmują taką decyzję.
Tę kwestię regulują również odpowiednie przepisy prawa pracy.
ZUS – chorobowe po ustaniu zatrudnienia na umowie o pracę
Jeśli chodzi o chorobowe a koniec umowy, wyjaśniamy tę kwestię. Zasadniczo, pracownik musi spełniać jeden podstawowy warunek, aby mieć prawo do wypłaty świadczenia pieniężnego. Jeżeli jego umowa o pracę na czas określony skończy się w momencie przebywania na zwolnieniu lekarskim, musi on być ubezpieczony przez co najmniej 30 dni przed pójściem na nie. Dotyczy to tylko ubezpieczenia obowiązkowego. W przypadku umowy-zlecenia zasady są inne.
Koniec umowy a zwolnienie chorobowe – do kiedy zasiłek musi płacić pracodawca?
Pracodawca wypłaca pracownikowi świadczenie chorobowe tylko do dnia, w którym kończy się umowa o pracę. Następnie płatnikiem zasiłku chorobowego dla zwolnionego pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim zostaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy w okresie niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, który nie może trwać dłużej niż 91 dni.
Koniec umowy a L4 – ile wyniesie świadczenie chorobowe?
Wynagrodzenie chorobowe po ustaniu zatrudnienia dla osób do niego uprawnionych wynosi tyle, ile w przypadku „zwykłego” zasiłku chorobowego. Jest to 80% wynagrodzenia, od którego była odprowadzana składka chorobowa. To de facto 80% pensji, jaką pracownik otrzymywał, będąc zatrudnionym w danej firmie.
Jest jeden wyjątek. Gdy niezdolność przypada w trakcie ciąży – tutaj pracownicom przysługuje 100% wynagrodzenia. Jeśli pracownik podczas L4 przebywa w szpitalu, za ten czas otrzyma tylko 70% wynagrodzenia. ZUS będzie wypłacał świadczenie maksymalnie przez 182 dni (w przypadku gruźlicy i ciąży – 270 dni).
Koniec umowy a L4 – kto nie otrzyma zasiłku chorobowego?
Przepisy regulujące koniec umowy a L4 dotyczą jedynie długich zwolnień z powodu poważniejszych schorzeń, a nie przeziębienia czy grypy. Do zasiłku nie ma prawa również pracownik, który kontynuuje zatrudnienie zaraz po zakończeniu stosunku pracy. Co to oznacza? Taka osoba ma po prostu uprawnienia do ubezpieczenia chorobowego – zarówno przy umowie o pracę (ubezpieczenie obowiązkowe), jak i przy zleceniu (ubezpieczenie dobrowolne).
Takie świadczenie nie przysługuje również osobom mającym prawo do:
- emerytury lub renty z powodu niezdolności do pracy;
- zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
- zasiłku dla bezrobotnych (należy przepracować minimum 18 miesięcy za kwotę przynajmniej minimalnej pensji krajowej);
- świadczenia rodzicielskiego uzupełniającego (dotyczy ono kobiet, które urodziły i wychowały min. 4 dzieci).
Koniec umowy a L4 w przypadku umowy-zlecenia
Przechodzimy do kolejnego zagadnienia.
Jeśli następuje koniec umowy, a L4 to konieczność, wtedy osoba pracująca na umowie-zleceniu także ma prawo do ubezpieczenia chorobowego w określonych sytuacjach.
Umowa-zlecenie daje pracownikowi możliwość dobrowolnego opłacania składki chorobowej ZUS. Jeśli korzysta z tej opcji, może skorzystać z prawa do zasiłku chorobowego po wygaśnięciu umowy. Są tu jednak warunki do spełnienia. Nieprzerwany czas trwania ubezpieczenia musi wynosić znacznie więcej niż w przypadku umowy o pracę na czas określony – jest to aż 90 dni.
ZUS – zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia
Zakład Ubezpieczeń Społecznych od razu otrzymuje zwolnienie lekarskie w formie elektronicznej (e-ZLA), które lekarz przesyła do instytucji za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
Należy jednak pamiętać, że zasiłek chorobowy z ZUS po ustaniu zatrudnienia nie będzie wypłacony automatycznie każdej osobie, która ma do niego prawo!
Aby uzyskać świadczenie, musisz złożyć odpowiedni wniosek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Na stronie internetowej instytucji dostępny jest formularz do pobrania – ZAS-53. Jak wspomnieliśmy, zwolnienie nie może trwać dłużej niż 182 dni, a wyjątkiem jest ciąża lub gruźlica, gdy przysługuje 270 dni.
Koniec umowy a L4 – niezdolność do pracy w okresie wypowiedzenia
Wypowiedzenie oznacza koniec umowy, a L4 niektórzy chcą sobie załatwić. Czy również w przypadku pójścia na zwolnienie lekarskie w trakcie okresu wypowiedzenia, który może wynosić nawet miesiąc, były pracownik ma prawo do wypłaty świadczeń z ZUS? Okazuje się, że tak. Jednak wówczas obowiązują jeszcze surowsze warunki, które mają zapobiegać nadużyciom:
- jeśli niezdolność do pracy wystąpi już po ustaniu stosunku pracy (czyli wygaśnięciu umowy na czas określony) zwolnienie musi być wystawione na co najmniej 30 dni;
- niezdolność musi powstać nie później niż 14 dni od ustania zatrudnienia.
Koniec umowy a L4 na wypowiedzeniu – choroby zakaźne
Wyjątkiem od powyższej sytuacji są choroby zakaźne, których okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni. To sprawia, że objawy chorobowe pojawiają się dopiero po tym czasie. W tym wypadku musi minąć nie więcej niż 3 miesiące od ustania zatrudnienia (wygaśnięcia umowy).
Koniec umowy a L4 to zagadnienie, które warto szczegółowo omówić. Po lekturze wiesz już, kiedy przysługuje chorobowe po ustaniu zatrudnienia. Jeśli chcesz uzyskać świadczenie i masz do niego prawo, pamiętaj o wypełnieniu odpowiedniego wniosku.
Najczęściej zadawane pytania
Czy po zwolnieniu lekarskim można iść na zasiłek dla bezrobotnych?
Zasiłek chorobowy wlicza się do okresu uprawniającego do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych (365 dni).
Kto płaci za zwolnienie lekarskie po ustaniu stosunku pracy?
Pracodawca wypłaca pracownikowi świadczenie chorobowe do dnia zakończenia umowy o pracę. Następnie zasiłek chorobowy dla zwolnionego pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim wypłaca ZUS.
Kiedy ZUS wypłaca L4 po ustaniu zatrudnienia?
Wypłata zasiłku przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych następuje nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia wniosku o zasiłek chorobowy po ustaniu stosunku pracy.