Wysoka inflacja jest globalnym problemem i dotyczy nie tylko Polski. Zmagają się z nim również inne kraje, dla przykładu inflacja w Turcji – kwiecień 2023 – mimo że spadła, nadal wykazuje ogromne wartości. Wciąż jest jedną z większych, wśród państw zaliczanych do istotnych światowych gospodarek. Dlaczego w kraju nad Bosforem rozwinęła się do takich gigantycznych rozmiarów?
Co wpływa na wysokość inflacji w Turcji?
Obecnie słowo inflacja jest odmieniane przez wszystkie przypadki. Chociaż wszyscy mamy z nią do czynienia, nie każdy wie, na czym polega. Ujmując najprościej, o inflacji możemy mówić wtedy, kiedy następuje wzrost cen i usług we wszystkich sektorach. Z dnia na dzień spada wartość nabywcza pieniądza, co oznacza, że za tę samą kwotę kupujemy mniej niż wcześniej.
Przyczyn galopującej inflacji w Turcji jest kilka. Nie bez znaczenia jest tu trwająca od końca lutego 2022 wojna w Ukrainie. Załamał się bowiem łańcuch dostaw z żywności, nałożono również sankcje na towary z Rosji. Jednak Turcja mierzyła się z tym problemem przed jej wybuchem.
Według analityków na taki stan rzeczy wpływa przede wszystkim polityka pieniężna prezydenta Recepa Tayyipa Erdoğana, który nie zgadza się na podniesienie stóp procentowych. Co więcej, wskutek jego nacisków Bank Centralny Republiki Tureckiej nawet je obniżał – tendencja światowa jest odwrotna!
Obecnie koszt kredytu wynosi 8,5 procent. Prezydent kraju w lutym nakazał kolejne obniżki stóp procentowych (aż o 50 punktów bazowych), ponieważ według niego stanowi to skuteczny sposób walki z inflacją, tymczasem jeszcze bardziej ją napędza. W konsekwencji nastąpił spadek wartości liry (turecka waluta). Rok temu 1 TRY kosztowała 42 grosze, a obecnie zaledwie 23.
Efektem jest galopująca inflacja w Turcji – kwiecień 2023 przyniósł jednak kolejną obniżkę. Czy przeciętny Turek odczuje zmiany w swoim portfelu?
Inflacja w Turcji – kwiecień 2023
TUIK, czyli turecki urząd statystyczny, ogłosił, jaka jest inflacja w Turcji – kwiecień 2023 okazał się wyjątkowym miesiącem, ponieważ wskaźnik CPI rok do roku odnotował kolejne spadki. Jak dokładnie inflacja CPI w Turcji w minionych miesiącach? Sprawdźmy to:
- w lipcu inflacja wynosiła 79,60 procent;
- w sierpniu 80,21 procent;
- we wrześniu 83,45 procent;
- w październiku 85,5 procent;
- w listopadzie 84,39 procent;
- w grudniu 64,27 procent;
- w styczniu 2023 – 57,68 procent;
- w lutym 2023 – 55,18 procent;
- w marcu 2023 – 50,51 procent.
Inflacja w Turcji – kwiecień 2023 – wynosi 43,68 procent. Eksperci zwracają jednak uwagę, że mimo ewidentnych spadków, jakie obserwujemy w ostatnich miesiącach, problemy tureckiej gospodarki pozostają nierozwiązane. Kontrowersyjne cięcie stóp procentowych, słaba kondycja waluty – to nadal stanowi palący problem tureckiego społeczeństwa.
Oprócz tego wielu ekspertów uważa, że oficjalne dane o tureckiej inflacji mogą być zafałszowane. Opierają się przy tym na informacjach, które udostępnia niezależna firma ENA Group. Według nich rzeczywisty wskaźnik CPI za kwiecień 2023 wynosi zatrważające 105,19 procent.
Do listopada 2022 inflacja w Turcji przekroczyła poziom z końca lat 90. XX wieku. Pobiła rekord z września 1998 roku, kiedy wynosiła 80,4 procent. Tureccy politycy składali to na karb sytuacji międzynarodowej. Kraj wiele potrzebnych surowców eksportował z Ukrainy i Rosji, stąd tak duży wzrost cen transportu oraz żywności. W połączeniu z polityką prezydenta Erdoğana trudno stawiać pomyślne prognozy dotyczące sytuacji w tym kraju.
Inflacja w Turcji spada – ceny rosną
Mimo że turecka inflacja utrzymuje tendencję spadkową, przeciętny Turek może nie odczuć tego w kieszeni. Według dostępnych informacji ceny żywności w kwietniu wzrosły aż o 62 procent (w porównaniu do analogicznego miesiąca roku poprzedniego)!
Warto przy tym zaznaczyć, że chociaż inflacja CPI w ujęciu rocznym spada, to jeśli odniesiemy się do lutego 2023 widać wzrost. Eksperci wymieniają dwa główne – trzęsienie ziemi, które miało miejsce w lutym (katastrofa dotknęła południowo-wschodnią część Turcji) oraz luźne podejście do polityki pieniężnej tureckiego prezydenta. Przypominamy, że już w połowie maja odbędą się wybory parlamentarne i prezydenckie, zatem Erdoğan będzie jeszcze mniej skłonny do podejmowania niepopularnych decyzji w tym zakresie.
Inflacja w Turcji a turystyka
Turcja to dla Polaków prawdziwy turystyczny raj i jeden z oczywistych kierunków na wakacje. Czy szalejąca inflacja miała wpływ na cenę wypoczynku w tym kraju? Według TUIK w 2022 roku dochody z turystyki wzrosły o ponad 190 procent, generując prawie 9 miliardów dolarów zysku. Wyższe przychody odnotowano również w trzecim kwartale roku. W porównaniu do 2021 zyski w tym sektorze wzrosły o 27 procent. Turyści zostawili w Turcji niemal 18 miliardów dolarów – 14 procent przychodów pochodziło od osób z zagranicy.
Jednak rok 2023 może odwrócić tę tendencję. W dniu 1 stycznia wszedł w życie tzw. podatek noclegowy, na który tamtejsza branża patrzyła dość sceptycznie. Do ceny noclegu należy doliczyć opłatę w wysokości 2% ceny wyjściowej bez VAT.
Ustalono też nieliczne wyjątki, które są zwolnione z podatku noclegowego. Nie obejmują one jednak hoteli, pensjonatów, bungalowów czy innych obiektów noclegowych, wybieranych przez turystów. Czy jednak wpłynie to na odpływ zagranicznych gości? Jeśli tak się stanie, turecki podatek na pewno nie będzie główną przyczyną.
Polityczne decyzje doprowadziły do tego, że inflacja w Turcji – kwiecień 2023 – mimo tak dużych spadków nadal bije światowe rekordy. Kluczowe znaczenia miała tu decyzja prezydenta Erdoğana z września 2021 roku. Zdecydował, że walkę z inflacją wygra, obniżając koszty pożyczek. Konsekwencją był spadek wartości krajowej waluty oraz ubożenie społeczeństwa.
Obecnie Turcja znajduje się w trudnej sytuacji gospodarczej, chociaż oficjalne stanowisko rządu jest zupełnie inne. Kryzys pogłębiły jeszcze trzęsienia ziemi, które nawiedziły ten kraj w lutym. Międzynarodowi komentatorzy zaznaczają jednak, że to nie koniec kłopotów – nawet wobec możliwości zmiany władzy po tegorocznych wyborach prezydenckich.
- Inflacja w Polsce – kwiecień 2023
- Inflacja w Europie 2022 – na co wpływa? Ile wynosi w Polsce i innych krajach?
- Inflacja w Niemczech – kwiecień 2023. Jakie są ceny u naszych zachodnich sąsiadów?
- Inflacja w Polsce 2022 – na jakim jest poziomie? Co wpływa na wysokość inflacji?
- Inflacja w Czechach – kwiecień 2023