Giełda towarowa to jedno z głównych pojęć, odnoszących się do obszaru handlu i kształtowania sytuacji gospodarczej. Jaka jest historia i jakie są rodzaje towarowych giełd? Czym różnią się od giełdy finansowej i usługowej? Odpowiedzi znajdziesz w tym artykule.

Z czym kojarzy ci się słowo „giełda”? Czy może z pojęciem „giełdy papierów wartościowych”, tak często powtarzanym w wiadomościach biznesowych? Albo z giełdą samochodową w Słomczynie? Z giełdą rolną w podlubelskiej Elizówce? Dwie ostatnie są przykładem giełdy towarowej. Przeczytaj i dowiedz się więcej na temat towarowych giełd.

Czym jest giełda?

Giełda – to w najprostszym ujęciu – miejsce, gdzie spotykają się strony zainteresowane sprzedażą bądź kupnem określonych dóbr. W zależności od tego, jak duże jest zainteresowanie sprzedażą i zakupem, tak kształtuje się podaż i popyt oraz cena tychże dóbr. Mogą to być towary, usługi bądź też aktywa finansowe (waluta bądź papiery wartościowe). Giełda ma swoich organizatorów i regulamin, określający zasady i standardy zawierania transakcji handlowych oraz gwarancję bezpieczeństwa kontraktów.

Kto może organizować giełdy w Polsce?

Zgodnie z literą prawa, w Polsce organizatorami giełd mogą być spółki z osobowością prawną. Akcjonariuszami tych podmiotów są często agencje rynkowe, hurtownicy i producenci towarów, będących przedmiotem transakcji giełdowych, bądź też dostarczyciele określonych usług. Podmioty te tworzą przestrzeń handlową dla kontrahentów w taki sposób, że wszyscy mają jednakowy dostęp do towarów oraz do notowań giełdowych.

Podział giełd według kryterium zasięgu i kryterium przedmiotu obrotu

Ze względu na zasięg transakcji i znaczenie giełdy, wyróżnia się giełdy lokalne, krajowe i międzynarodowe.

Ze względu na przedmiot transakcji giełdowych, wyróżnia się:

  • giełdy finansowe np. dewizowe lub papierów wartościowych;
  • giełdy usług np. ubezpieczeniowe lub transportowe;
  • giełdy towarowe, gdzie przedmiotem obrotu są towary masowe.
Zobacz także  Ciąg Fibonacciego – zastosowanie ciągu liczb na giełdzie i... w przyrodzie

Rodzaje giełd towarowych

Przedmiotem transakcji na giełdach towarowe są towary masowe, ujednolicone pod względem jakości. Przy czym mogą to być towary różnego rodzaju lub tylko jednego gatunku – mówimy wówczas o giełdach wyspecjalizowanych. Najczęściej spotykane rodzaje towarowych giełd, to:

  • giełdy rolne i zbożowe;
  • towarowe giełdy energii;
  • giełdy surowców i produktów chemicznych;
  • giełdy metali;
  • giełdy motoryzacyjne.

Współczesne słynne giełdy towarowe, to np. Giełda Cukru w Tokio, Londyńska Giełda Metali, Nowojorska Giełda Bawełny. Największe spółki giełdowe w Polsce, związane z giełdami towarowymi, to: Polska Grupa Energetyczna, PKN Orlen, PGNiG, poznańska spółka WGRO S.A. czy Lubelski Rynek Hurtowy S.A. w Elizówce.

giełda towarowa