Giełda towarowa to jedno z głównych pojęć, odnoszących się do obszaru handlu i kształtowania sytuacji gospodarczej. Jaka jest historia i jakie są rodzaje towarowych giełd? Czym różnią się od giełdy finansowej i usługowej? Odpowiedzi znajdziesz w tym artykule.
Z czym kojarzy ci się słowo „giełda”? Czy może z pojęciem „giełdy papierów wartościowych”, tak często powtarzanym w wiadomościach biznesowych? Albo z giełdą samochodową w Słomczynie? Z giełdą rolną w podlubelskiej Elizówce? Dwie ostatnie są przykładem giełdy towarowej. Przeczytaj i dowiedz się więcej na temat towarowych giełd.
Czym jest giełda?
Giełda – to w najprostszym ujęciu – miejsce, gdzie spotykają się strony zainteresowane sprzedażą bądź kupnem określonych dóbr. W zależności od tego, jak duże jest zainteresowanie sprzedażą i zakupem, tak kształtuje się podaż i popyt oraz cena tychże dóbr. Mogą to być towary, usługi bądź też aktywa finansowe (waluta bądź papiery wartościowe). Giełda ma swoich organizatorów i regulamin, określający zasady i standardy zawierania transakcji handlowych oraz gwarancję bezpieczeństwa kontraktów.
Kto może organizować giełdy w Polsce?
Zgodnie z literą prawa, w Polsce organizatorami giełd mogą być spółki z osobowością prawną. Akcjonariuszami tych podmiotów są często agencje rynkowe, hurtownicy i producenci towarów, będących przedmiotem transakcji giełdowych, bądź też dostarczyciele określonych usług. Podmioty te tworzą przestrzeń handlową dla kontrahentów w taki sposób, że wszyscy mają jednakowy dostęp do towarów oraz do notowań giełdowych.
Podział giełd według kryterium zasięgu i kryterium przedmiotu obrotu
Ze względu na zasięg transakcji i znaczenie giełdy, wyróżnia się giełdy lokalne, krajowe i międzynarodowe.
Ze względu na przedmiot transakcji giełdowych, wyróżnia się:
- giełdy finansowe np. dewizowe lub papierów wartościowych;
- giełdy usług np. ubezpieczeniowe lub transportowe;
- giełdy towarowe, gdzie przedmiotem obrotu są towary masowe.
Rodzaje giełd towarowych
Przedmiotem transakcji na giełdach towarowe są towary masowe, ujednolicone pod względem jakości. Przy czym mogą to być towary różnego rodzaju lub tylko jednego gatunku – mówimy wówczas o giełdach wyspecjalizowanych. Najczęściej spotykane rodzaje towarowych giełd, to:
- giełdy rolne i zbożowe;
- towarowe giełdy energii;
- giełdy surowców i produktów chemicznych;
- giełdy metali;
- giełdy motoryzacyjne.
Współczesne słynne giełdy towarowe, to np. Giełda Cukru w Tokio, Londyńska Giełda Metali, Nowojorska Giełda Bawełny. Największe spółki giełdowe w Polsce, związane z giełdami towarowymi, to: Polska Grupa Energetyczna, PKN Orlen, PGNiG, poznańska spółka WGRO S.A. czy Lubelski Rynek Hurtowy S.A. w Elizówce.
- Największe spółki giełdowe w Polsce. Czy warto w nie inwestować?
- Ceny mieszkań – prognozy 2023 i trendy na 2023 rok według ekspertów
- WIBOR – prognozy 2025 a podwyżka stóp procentowych i raty kredytów hipotecznych
- Kurs złota – prognozy 2025. Jak będzie kondycja drogocennego kruszcu?