Szanse i zagrożenia dla firmy pozwalają na ustalenie strategii działania i promocji. Ich precyzyjne określenie umożliwia skupienie się wyłącznie na najbardziej opłacalnych aspektach prowadzenia biznesu. Warto zatem wiedzieć, jak wykonać analizę SWOT.
Aby każda kampania w danym przedsiębiorstwie mogła przynieść sukces, należy najpierw przeanalizować dogłębnie wszystkie elementy działalności i rynek. Słabe strony firmy mogą odcisnąć swoje piętno na podejmowanych działaniach i wówczas wszystkie starania pójdą na marne. Czasami spisywanie istotnych elementów wydaje się niektórym zbędną stratą czasu. Nie należy jednak pomijać tego etapu, gdyż przynosi on wiele pozytywnych skutków. Analiza SWOT jest ponadto czasami wymagana, na przykład podczas ubiegania się o dofinansowanie. Warto zatem dowiedzieć się o niej czegoś więcej.
Analiza SWOT – wyjaśnienie rozwinięcia skrótu
Analiza SWOT brzmi dość zagadkowo. Kiedy jednak rozszyfruje się poszczególne słowa, to wszystko okazuje się dużo bardziej zrozumiałe. Poszczególne człony są bowiem pierwszymi literami słów „Strenghts, Weaknesses, Opportunities, Threats”. Oznaczają one po prostu mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia, czyli wszystkie elementy potrzebne do uzupełnienia tabeli. Patrząc na samą nazwę można więc łatwo zorientować się w tym, co powinno się znaleźć w każdej części.
Metoda SWOT – analiza treści poszczególnych części
Do dobrego wypełnienia całej tabeli trzeba wiedzieć, co powinno pojawić się w konkretnych jej częściach. Niektóre elementy łatwiej jest zrozumieć, inne wymagają nieco większego sprecyzowania i dopowiedzenia. Ponieważ poszczególne elementy wymagają dogłębnego rozpatrzenia, warto wiedzieć, na co zwracać uwagę przed rozpoczęciem. Analiza SWOT będzie bowiem skuteczniejsza wtedy, kiedy obejmie jak najszerszy zakres informacji. Mimo że jest zazwyczaj dopiero pierwszym etapem działań, to im dokładniejsza będzie, tym lepsze efekty przyniesie dla całego przedsiębiorstwa.
Tabela SWOT – jakie atuty do niej wpisać?
Mocne strony w strategii są jedną z dwóch części odnoszących się do czynników wewnętrznych, czyli związanych bezpośrednio z daną działalnością. Oznaczają przede wszystkim zalety danej firmy, a także to, czym wyróżnia się ona wśród konkurencji. Mocne strony w analizie SWOT oznaczają czynniki ludzkie, ale także wszelkie aspekty związane na przykład z technologią. Będą to zarówno dobrze wykwalifikowana kadra, jak i zaplecze związane ze sprzętem. Odnoszą się one do obszaru ściśle związanego z tym, co może przynieść firmie jakikolwiek zysk, a nie zależy od żadnych czynników zewnętrznych.
Analiza SWOT – słabe strony
Analogicznie do mocnych stron, słabe także odnoszą się do wewnętrznych kwestii każdego przedsiębiorstwa. Oznaczają one wszystkie czynniki, które mogą hamować rozwój firmy na różnych polach i przyczyniać się do zmniejszenia zysków z działalności. Słabe strony w analizie SWOT mogą wypływać od pracowników. Wynikają na przykład z ich niskiej motywacji i przez to zmniejszonej produktywności czy nieodpowiedniej atmosfery, która sprawia wrażenie wyścigu szczurów. Czasami wina leży też w nieodpowiedniej infrastrukturze, niedostarczeniu odpowiedniego sprzętu czy pracy w źle dopasowanych warunkach.
Znaczenie szans w macierzy SWOT
Szanse można określić jako możliwości, które zaistniały i umożliwiają przedsiębiorstwu realizowanie danych działań. Są one trudne do określenia i sprecyzowania, ponieważ nawet mimo usilnych starań właściciela firmy ich zaistnienie nie zależy od niego. W analizie SWOT bierze się pod uwagę m.in. okoliczności polityczne, technologiczne oraz społeczno-kulturowe. Do pierwszych należy zaliczyć politykę prowadzoną przez obecnie rządzących, która może wspierać powstawanie przedsiębiorstw. Czynniki technologiczne oznaczają rzecz jasna dynamiczny rozwój i pojawienie się nowych technik. Ostatnie okoliczności mogą wiązać się ze zmianami demograficznymi.
Zagrożenia SWOT – co może zagrozić rozwojowi firmy?
Zagrożenia zalicza się do czynników niezależnych od samej firmy. Stanowią one zespół elementów zewnętrznych, które utrudniają rozwój danej działalności. Analiza SWOT określa zagrożenia w ramach tych samych kategorii, co szanse, i można zaliczyć do nich m.in. okoliczności ekonomiczne, prawne i etyczne. Ekonomia najczęściej oznacza zmniejszenie popytu na dany produkt. Ograniczenia prawne wiążą się z przepisami związanymi z produkcją lub sprzedażą danych produktów. Kwestie związane z etyką wymagają od przedsiębiorców większych kosztów na utrzymanie odpowiedzialnej społecznie działalności.
Strategie SWOT – jak wykorzystać analizę do polepszenia pozycji firmy?
Analiza SWOT jest tylko narzędziem – sama z siebie nie sprawi, że przedsiębiorstwo nagle zacznie odnosić większe sukcesy. W oparciu o nią trzeba następnie określić odpowiednią strategię, która pomoże firmie wznieść się na wyżyny i wykorzystać jak najlepiej to, co może zaoferować ludziom i co umożliwia jej rynek. Nie ma tutaj oczywiście stałej recepty na sukces, ponieważ sytuacja każdego przedsiębiorstwa jest inna. Istnieją jednak uniwersalne strategie, które pomogą jak najlepiej wykorzystać sytuację.
Strategia oparta na szansach i zagrożeniach z analizy SWOT
Strategia ta polega na jak najlepszym wykorzystaniu szans przy jednoczesnym zachowaniu ostrożności. Do tego rodzaju działań potrzebny jest dobry system monitorujący wszystkie istotne czynniki. Ominięcie jednego z kluczowych elementów może bowiem spowodować skutek odwrotny od zamierzonego i drastycznie wpłynąć na pozycję przedsiębiorstwa.
Analiza SWOT – mocne i słabe strony
Druga strategia SWOT opiera się raczej na tym, co można wprowadzić konkretnie w firmie. Polega ona na wyeliminowaniu wszystkich negatywnych aspektów, które ograniczają jej rozwój. Jednocześnie powinno się wykorzystać i rozwijać zalety, które mogą mieć odniesienie do przyszłego kreowania strategii. Wymaga to nieraz dużego nakładu środków, a czasami nawet zmiany struktury firmy. Warto też pamiętać, że strategia ta opiera się na działaniu ciągłym – nie można tutaj skupić się na jednej rzeczy, a potem spocząć na laurach. Trzeba stale kontrolować sytuację.
Analiza SWOT – inne strategie
Powyższe działania opierają się na wyróżnieniu konkretnych rodzajów działań, które można podjąć w przedsiębiorstwie. Wyróżnia się tutaj strategie:
- konserwatywną – podejmowaną w przypadku, gdy przeważają silne strony przy jednoczesnych licznych zagrożeniach;
- defensywną – kiedy przeważają zarówno słabe strony, jak i zagrożenia;
- agresywną/defensywną – gdy dominują silne strony w połączeniu z wysokimi szansami;
- konkurencyjną – jeśli zaistnieje dużo słabych stron, ale również wiele szans.
Krytyka analizy SWOT – jakie ma wady?
Jak większość metod, tak samo strategia SWOT ma pewne mankamenty. Do najczęściej wspomnianych zalicza się:
- brak niuansów związany z jednoznacznym podziałem na rzeczy pozytywne lub negatywne – niektóre czynniki mogą być po prostu neutralne i nie ma dla nich miejsca;
- bez dalszych, bardziej skonkretyzowanych działań, sama strategia nie ma dużego znaczenia;
- jeśli analiza SWOT jest wykonywana przez zewnętrzne jednostki, to mogą one pomijać aspekty charakterystyczne dla danej firmy;
- osoby związane z danym przedsiębiorstwem mogą za to wykazać się brakiem kompetencji, które są konieczne do przeprowadzenia analizy.
Zalety płynące z wykorzystania analizy SWOT
Analiza SWOT ma oczywiście wiele zalet. Należy tutaj wymienić:
- prostotę tej metody, która umożliwia przyswojenie jej zasad stosunkowo szybko – nie wymaga to uczestniczenia w specjalnych kursach czy szkoleniach;
- dobry start do przeprowadzenia dalszych analiz, mających na celu nieco bardziej szczegółowy wgląd w działalność firmy;
- elastyczność, która pozwala dopasować metodę do różnych sektorów działalności, niezależnie od profilu firmy;
- możliwość zastosowania wielu taktyk dostosowanych do wyniku analizy.
Mimo tego, że analiza SWOT ma już swoje lata, to nadal jest jedną z najczęściej stosowanych strategii w procesie ustalania dalszych działań firmy. Cechuje się dużą skutecznością i stanowi dobry wstęp do planowania wszystkich operacji przedsiębiorstwa.
- Dobry biznesplan — zacznij spełniać marzenia o własnej działalności!
- 5 sił Portera – analiza atrakcyjności sektora kluczem do dominacji na rynku. Poznaj model Portera
- FMEA – na czym polega analiza FMEA rodzajów i skutków możliwych błędów?
- Analiza fundamentalna przedsiębiorstwa
- Wskaźnik rentowności przedsiębiorstwa – istota, rodzaje, wzory, interpretacja
