Wszelkie założenia i działania CSR wdrażane przez firmy są całkowicie dobrowolne i w dużej mierze przyczyniają się do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku. Dlaczego? Organizacja stwarza miejsce przyjazne do pracy, dba o relacje z otoczeniem, inwestuje w zasoby ludzkie, podejmuje działania mające na celu ochronę środowiska naturalnego. Wszelkie inicjatywy podejmowane w ramach strategii zrównoważonego rozwoju podawane są do wiadomości publicznej, dzięki czemu obecni i przyszli kontrahenci, współpracownicy i klienci mają świadomość, z jaką firmą jest im dane współpracować. Warto wspomnieć, że ideologia CSR wpisuje się w ramy działalności każdej firmy, niezależnie od jej wielkości czy charakteru.
Na czym polega społeczna odpowiedzialność biznesu?
Według definicji CSR oznacza, że organizacja ponosi odpowiedzialność za swoje decyzje i działania, które mają wpływ zarówno na społeczeństwo, jak i środowisko naturalne. Przedsiębiorca zobowiązuje się postępować w sposób przejrzysty i etyczny, każdorazowo biorąc pod uwagę interesy poszczególnych grup społecznych. Takie działanie jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa i normami, uwzględnia potrzeby i oczekiwania interesariuszy. Społeczna odpowiedzialność biznesu powinna przejawiać się zarówno w działaniach wewnątrz danej organizacji, jak i wykraczać poza nią, obejmując swym zasięgiem najbliższe otoczenie (społeczność lokalną), a także, w szerszym wymiarze, całe społeczeństwo.
Obszary, w których może przejawiać się społeczna odpowiedzialność biznesu to:
- ład organizacyjny i stosunki pracy;
- prawa człowieka;
- środowisko;
- relacje z konsumentami oraz sprawiedliwe praktyki rynkowe;
- zaangażowanie społeczne.
Z jakich narzędzi korzystają przedsiębiorcy? Kreują przyjazne środowisko pracy, inwestując w swoich pracowników, podnosząc komfort ich życia. Przykładem może być organizowanie szkoleń, zapewnienie bezpiecznych warunków pracy, ciągły dialog, a także wprowadzenie w życie zasady work-life balance. Firmy hołdujące zasadom CSR muszą traktować swoich pracowników jako grupę interesariuszy. Jedną z podstawowych zasad jest przestrzeganie równości pracowników niezależnie od płci, pochodzenia czy wyznania. Pracodawcy poprzez swoje działania powinni budować poczucie bezpieczeństwa, a także zaufania, co stanowi podstawę do długofalowej współpracy.
CSR to także działania o charakterze proekologicznym, czyli wszelkie inicjatywy i inwestycje, których celem jest minimalizowanie negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Lista działań jest długa i może obejmować podstawowe zachowania jak segregacja i recykling śmieci, czy rezygnacja z kupowania wody w plastikowych opakowaniach. Pomysły mogą jednak wykraczać daleko poza zwykłe codzienne czynności i obejmować poszukiwanie i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań (np. wprowadzenie elektronicznej wersji dokumentów), wspieranie akcji regionalnych lub ogólnokrajowych, angażowanie pracowników w działania (wspólne sprzątanie czy sadzenie lasów itp.), a także edukowanie zespołu i społeczności lokalnej. Jednym z bardziej zauważalnych trendów jest także korzystanie z odnawialnych źródeł energii (instalacje fotowoltaiczne), czy budowanie bazy samochodów elektrycznych.
Jak firmy realizują założenia CSR?
Przedsiębiorstwa realizujące założenia CSR mnożą pomysły, które pozwalają im stawać się firmą odpowiedzialną społecznie. W jaki sposób realizują najważniejsze założenie? Oto kilka przykładów z działalności organizacji dążących do zrównoważonego rozwoju:
- stworzenie serwisu internetowego, który zachęca do włączenia się w działania proekologiczne w firmie, dostarcza wiedzy na temat ochrony środowiska; zorganizowanie konkursu na najciekawszą inicjatywę ekologiczną;
- sponsoring drużyn sportowych;
- zorganizowanie konkursu na najlepszą pracę dyplomową z zakresu innowacyjnych rozwiązań dla sektora energetyki;
- powoływanie do życia fundacji wspierających inicjatywy związanych z kulturą, sportem czy edukacją;
- organizowanie Dni Otwartych Drzwi np. dla szkół, które stają się okazją do szerzenia wiedzy na temat działalności proekologicznej, wdrożonych rozwiązaniach w firmie.
Największe i najbardziej znane firmy realizują założenia biznesu społecznie odpowiedzialnego. Polski oddział Microsoft koncentruje swoje działania na zwalczaniu zjawiska, jakim jest wykluczenie informacyjne. Bezpłatnie przekazuje swoje oprogramowanie instytucjom o charakterze społecznym, upowszechnia wiedzę informatyczną. Już w 2009 roku firma rozpoczęła projekt mający na celu opracowanie materiałów edukacyjnych skierowanych do dzieci niesłyszących. Seria animowanych filmów przedstawia możliwe zagrożenia płynące z korzystania z internetu. Materiał został przystosowany dla dzieci o specjalnych potrzebach, czyli najmłodszych z wadami słuchu – tekst został przełożony na język migowy.
Społeczna odpowiedzialność biznesu a OZE
Szczególnym wyzwaniom musi podołać sektor energetyczny – wyczerpywanie się zasobów naturalnych, postępująca degradacja środowiska, rosnące naciski ze strony Unii Europejskiej sprawiają, że firmy z branży muszą zmienić swoją strategię w ramach realizacji założeń CSR. Jednym z chętnie podejmowanych działań jest promocja rozwiązań energooszczędnych, czystych technologii, jak choćby włączanie taryf eko, produkcja energii pochodzącej z odnawialnych źródeł.
Firmy realizując założenia CSR chętnie sięgają po rozwiązanie, jakim jest np. fotowoltaika. To nie tylko korzyść w postaci oszczędności, niższych rachunków, ale także sposób na czynne włączenie się w działania proekologiczne. I na tym nie koniec, jak przekonuje Ewa Pysiewicz odpowiedzialna za komunikację w Da Vinci Green Energy, położenie nacisku na kwestie ochrony środowiska pozwala przedsiębiorstwom budować wizerunek firmy odpowiedzialnej i godnej zaufania, a ponadto nowoczesnej, wychodzącej naprzeciw oczekiwaniom społeczeństwa. Korzystania z zielonej energii oczekują inwestorzy i kontrahenci – dodaje Ewa Pysiewicz – nie tylko dlatego, że sami dążą do spełnienia kryteriów zrównoważonego rozwoju, ale przede wszystkim z racji zmieniających się regulacji. Kierunek został już jasno wyznaczony – to konieczność sięgania po odnawialne źródła energii i dążenie do zeroemisyjności.
Dlatego też firmy wybierając swoich dostawców sprawdzają ich wyliczenia dotyczące śladu węglowego. Jak wiadomo pomiar ilości emitowanych do atmosfery gazów cieplarnianych to pierwszy krok na drodze do ich zmniejszenia. Firmy, które chcą być konkurencyjne, a jednocześnie chcą pokazać, czym jest dla nich odpowiedzialność społeczna, coraz częściej obliczają i komunikują wielkość śladu węglowego np. dla danego produktu. Trzeba podkreślić, że proces ten nie jest już tylko modnym działaniem pozwalającym budować pozytywny wizerunek firmy. Liczenie śladu węglowego staje się obowiązkiem legislacyjnym – już w 2023 roku ma na stałe zagościć w firmowych raportach. Twórcy Europejskiego Zielonego Ładu liczą na to, że w 2026 roku działanie te przyniosą oczekiwane efekty.
Zeroemisyjność niejedno ma oblicze – w kontekście tym nie można zapomnieć o samochodach elektrycznych, które, choć nadal budzą wiele kontrowersji, chętnie wprowadzane są do firm. Powodem jest bardzo niska, a nawet żadna, emisja spalin. Przyjazne dla środowiska, ciche, mniej awaryjne powodują, że przedsiębiorstwa coraz częściej decydują się na tworzenie floty samochodów elektrycznych. Podczas gdy samochody spalinowe szczyt rozwojowy mają prawdopodobnie za sobą, elektryki dopiero rozpoczynają tę drogę.
A co z firmami, które promują i dostarczają takie rozwiązania? Jak same mogą realizować strategię odpowiedzialnego biznesu? Możliwości jest naprawdę sporo – podkreśla ekspert z Da Vinci – to przede wszystkim informowanie otoczenia o podejmowanych działaniach poprzez edukację, ale również mniejsze gesty. Doskonałym przykładem może być zastąpienie tradycyjnych giftów dla klientów roślinami do posadzenia, nasionami ziół, czy budkami lęgowymi. Takie „naturalne” upominki to jasny sygnał, że walka o wspólne dobro, jakim jest środowisko naturalne jest dla nas priorytetem – dodaje Pysiewicz. Innym sposobem może być zaangażowanie pracowników we wspólne sadzenie drzew, czy wprowadzenie do firmy przedmiotów codziennego użytku pochodzących z recyklingu, a także szerzenie idei wolontariatu.
Inwestycja w OZE jako pomysł na realizację założeń CSR
Rok 2021 upłynął nie tylko pod hasłem walki z pandemią, ale także walki o lepszy klimat. W Polsce uruchomiono program Chapter Zero Poland odnoszący się do rozwoju kompetencji zarządów w zakresie wyzwań klimatycznych. Jego celem jest zwiększenie świadomości przedsiębiorców, jakie konsekwencje niosą ze sobą zmiany klimatu i odwrotnie, jak firma oddziałuje na środowisko. Podczas globalnej konferencji ONZ zaapelował do zarządzających przedsiębiorstwami, aby swoim celem numer 1 uczyniły działania zmierzające do zatrzymania postępujących zmian klimatycznych. Jednym ze sposobów jest rozwój OZE i coraz większe zainteresowanie firm inwestycjami np. w farmy wiatrowe czy fotowoltaiczne.
Zmiany są nieuniknione i podyktowane dynamiczną sytuacją na świecie. Wydarzenia pokazują, że potrzebna jest alternatywa, a każde przedsiębiorstwo musi myśleć o samowystarczalności np. w kwestii pozyskiwania energii. Wojna w Ukrainie pokazała, jak kruchy i niepewny jest status quo. W krótkim czasie mogą pojawić się problemy z dostawą energii, paliwa, węgla. Budowanie własnych przyzakładowych elektrowni, czerpanie z naturalnych źródeł jest właściwym kierunkiem rozwoju. Co więcej, świadczy o praktycznym podejściu do prowadzenia biznesu, szukaniu rozwiązań, które umożliwią funkcjonowanie w zmieniającej się rzeczywistości.
Wyzwania, jakie współczesność stawia przed biznesem to przede wszystkim walka o lepszy klimat dla obecnych i przyszłych pokoleń oraz znalezienie alternatywnych źródeł pozyskiwania energii w związku z sytuacją geopolityczną i wynikającym z niej brakiem pewności co do jej kupna na innych rynkach. Zrównoważony rozwój oznacza konieczność podjęcia kroków w kierunku minimalizowania negatywnego wpływu działalności firmy na środowisko. Każdy pomysł jest dobry, co więcej, właśnie takie inicjatywy świadczą o odpowiedzialności za innych.
CSR to wymierne korzyści dla każdego przedsiębiorstwa. Firmy dbające o pracowników tworzą podstawy do długofalowej, opartej na zaufaniu współpracy i zyskują orędowników swojej sprawy. Trzeba pamiętać, że to właśnie pracownicy jako pierwsi niosą w świat opinię o firmie. Troska o najbliższe otoczenie, a w szerszej perspektywie także o środowisko, stawia organizację w szeregach najlepszych i najbardziej pożądanych podmiotów na rynku. Stąd już tylko krok do budowania swojej przewagi i mocnej pozycji, zwiększenia konkurencyjności i osiągania ekonomicznych korzyści.
Coraz częściej hasło społecznej odpowiedzialności biznesu przestaje być frazesem i zyskuje status credo danej organizacji. Firmy działające w obszarze OZE stają się orędownikiem ideologii, oferując rozwiązania na miarę czasów. Same także dążą do realizacji podstawowych zasad CSR, pokazując, że nawet najprostsze gesty mogą wskazywać właściwy kierunek rozwoju – podsumowuje specjalistka od komunikacji w Da Vinci Green Energy.
- CSR, czyli corporate social responsibility. Społeczna odpowiedzialność biznesu krok po kroku
- ESG, czyli Environmental, Social, and Corporate Governance. Czym jest zrównoważone zarządzanie?
- PVPI Business – wskaźnik PV Profitability Index Business luty 2023
- PVPI Business – wskaźnik PV Profitability Index Business
- Odpowiedzialność materialna pracowników a Kodeks pracy. Czego dotyczy i jak ją wyegzekwować?