W ostatnich latach w Polsce umowa kontraktowa cieszy się rosnącą popularnością. Na tę formę zatrudnienia najczęściej decydują się specjaliści, którzy prowadzą własną działalność gospodarczą. Może to doprowadzić do zwiększenia ich wynagrodzenia. Na czym to polega?
| Pobierz wzór w .pdf |  |
| Pobierz wzór w .docx |  |
Umowa kontraktowa to oryginalna forma zatrudnienia, która poniekąd łączy ze sobą poszczególne zapisy umowy o pracę oraz na zlecenie. Ma to swoje plusy i minusy, dlatego warto się z nimi zapoznać zanim zdecydujesz się na podpisanie tego typu umowy ze swoim pracodawcą. Sprawdź kluczowe informacje i prawa, które będą ci przysługiwać na umowie B2B lub menedżerskiej.
Czym jest umowa kontraktowa?
Umowa kontraktowa to forma pośrednia pomiędzy umową zlecenie a umową o pracę. W Polsce jej popularność rośnie dopiero od kilkunastu lat. Forma ta podpisywana jest pomiędzy dwoma podmiotami gospodarczymi lub firmą i specjalistą. W praktyce polega to na tym, że pracownik decyduje się na założenie jednoosobowej działalności gospodarczej i wykonuje swoje obowiązki w formie współpracy B2B. Alternatywą pozostaje kontrakt menedżerski. Zasady współpracy ustalane są przez zainteresowane strony i nie podlegają one pod regulacje Kodeksu pracy. Ważne, aby w ogólnym rozrachunku zawierane umowy nie naruszały zasad współżycia społecznego.
Kto odprowadza składki na ZUS?
Umowa ta podlega pod przepisy Kodeksu cywilnego. Oznacza to, że pracownik traktowany jest tak jak osoba wykonująca obowiązki służbowe na podstawie umowy zlecenia. W tym wypadku zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych składki ZUS, (emerytalne, rentowe oraz wypadkowe) odprowadza pracodawca. Osoba pracująca na podstawie umowy kontraktowej lub kontraktu menedżerskiego może dobrowolnie podjąć decyzję o dodatkowym odprowadzaniu składek na ubezpieczenie chorobowe. W tym celu wystarczy złożyć odpowiedni wniosek. Pracodawca ma obowiązek zgłosić zleceniobiorcę do ubezpieczeń w ciągu 7 dni od podpisania dokumentu.
Co powinna zawierać umowa kontraktowa?
Tak naprawdę nie ma jedynego słusznego wzoru umowy kontraktowej. Występują jednak elementy, które muszą znaleźć się w jej treści, aby doszło do zawiązania się stosunku pracy. Podstawowe elementy to:
- dane obu stron umowy;
- określenie stanowiska pracownika kontraktowego;
- obowiązki i prawa menedżera (np. czas pracy);
- termin realizacji zadań z umowy;
- wysokość wynagrodzenia (wraz z ew. dodatkami);
- informacje dotyczące terminu wypłaty;
- czas obowiązywania umowy;
- podpisy.
B2B czy kontrakt menedżerski?
Umowa kontraktowa może być zawierana przez osoby prowadzące działalność gospodarcze, jak i przez specjalistów, którzy wykonują obowiązki na podstawie swoich umiejętności i wiedzy, jednak nie posiadają działalności gospodarczej. W przypadku współpracy B2B wynagrodzenie powinno już zawierać dodatek na ubezpieczenie społeczne oraz podatek, ponieważ płatność ich leży w gestii pracownika i jest jego obowiązkiem.
W przypadku klasycznego kontraktu pracowniczego należności te pokrywane są bezpośrednio przez pracodawcę. Jeżeli pracownik uzyskuje przychody zarówno z kontraktu menedżerskiego, jak i działalności gospodarczej, to automatycznie dochodzi do zbiegu obowiązku ubezpieczeniowego. Wtedy podstawę składek stanowi umowa, która została zawarta we wcześniejszym terminie.
Kto decyduje się na pracę w oparciu o tę formę zatrudnienia?
Istnieją określone grupy specjalistów, którzy chętnie decydują się na zatrudnienie na kontraktową umowę. Ten rodzaj umowy preferowany jest m.in. przez:
kierownictwo i menedżerów wysokiego stopnia;
- pracowników oddelegowanych za granicę;
- inżynierów;
- lekarzy;
- informatyków;
- programistów;
- sprzedawców;
- pracowników IT;
- marynarzy;
- sportowców;
- celebrytów i innych.
W ostatnim czasie coraz więcej osób z podstawowych stanowisk również decyduje się na jednoosobową działalność gospodarczą i współpracę B2B, ponieważ w określonych warunkach daje to większe dochody przy zachowaniu tego samego przychodu.
Co z urlopem?
Przepisy polskiego prawa nie gwarantują pracownikom kontraktowym prawa do płatnego urlopu wypoczynkowego. Jednocześnie tego nie wykluczają. Wszystko zależy od indywidualnych ustaleń pomiędzy stronami. Mogą one określić w umowie kontraktowej, że zleceniobiorcy przysługuje prawo do odpłatnego urlopu oraz wysokość pobieranego wówczas wynagrodzenia. Jeżeli według postanowień umowy pracownik nie może liczyć na płatny urlop wypoczynkowy, to może skorzystać z tzw. przestoju. To czas przerwy w świadczeniu usług, za który zleceniodawca nie wypłaca wynagrodzenia.
Możliwość skorzystania z przestoju gwarantowana jest przez polski stan prawny, ponieważ każdemu pracownikowi należy się czas na regenerację sił i odpoczynek. Dodatkowo osoba decydująca się na pracę w oparciu o ten rodzaj umowy utraci prawo do odpłatnej opieki na dzieci. W przypadku choroby również w większości wypadków nie otrzymuje tzw. chorobowego, chyba że zdecyduje się opłacać dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Pod tym względem standardowa umowa o pracę zapewnia większy spokój i więcej praw zatrudnionym.
Odpowiedzialność finansowa
Osoba piastująca stanowisko menedżerskie może zostać pociągnięta do odpowiedzialności finansowej. Skonstruowane odpowiednio przepisy sprawiają, że jeżeli pracownikowi kontraktowemu udowodni się nieprawidłowe wykonanie lub niewykonanie pracy, co skutkuje szkodami, to może on zostać obciążony dodatkowymi kosztami. Odbywa się to na drodze sądowej, a pracodawca może dochodzić odszkodowania z całego jego majątku. To kolejna różnica, ponieważ w przypadku umowy o pracę może to maksymalnie trzykrotność pensji na etacie.
Na jakie wynagrodzenie można liczyć?
W przeciwieństwie do umowy o pracę, w przypadku tej kontraktowej nie ma z góry ustalonej pensji minimalnej. Oznacza to, że wysokość wynagrodzenia określana jest na podstawie indywidualnych ustaleń oraz realiów rynkowych. W praktyce osoby na etacie zarabiają kilka lub kilkanaście procent mniej, niż osoby wykonujące te same obowiązki na kontraktowej umowie. To jeden z magnesów, który sprawia, że na ten rodzaj zatrudnienie decyduje się coraz więcej osób. Co ciekawe, pensja takiego pracownika może być wypłacana w różnych odstępach czasowych, które zostały uwzględnione w umowie. Wypłata może wpływać na konto pracownika co 2 tygodnie, miesiąc, raz na kwartał itp.
Wypowiedzenie umowy
Oczywiście każdą umowę można wypowiedzieć. W tym przypadku szczegółowe warunki rozwiązania umowy powinny zostać określone w jej treści. Standardowo obu stronom zależy na tym, aby zabezpieczyć się przed natychmiastowym zerwaniem umowy i zaprzestaniem świadczenia usług. Dla obu stron można to oznaczać spore straty. W związku z tym wypowiedzenie umowy możliwe jest po zapoznaniu się z jej treścią, a także wypełnieniem określonych zapisów nadających ważność procesowi. Jeżeli warunki nie zostały zawarte w dokumencie, to ważne stają się przepisy regulujące ten aspekt przy umowach zlecenie.
Umowa o pracę chroni bardziej
Bez dwóch zdań umowa o pracę chroni zatrudnionych bardziej. Przede wszystkim mają oni wtedy gwarancję odpłatnego urlopu, płatnej opieki na dziecko, czy też chorobowego. Z drugiej strony na podobnych stanowiskach etatowcy zarabiają wyraźnie mniej od kontraktowców, co należy zaliczyć in minus. Jak każda umowa, tak i ten rodzaj ma swoje wady i zalety. Warto się z nimi zapoznać, zanim rozpoczniesz pracę na stanowisku menedżerskim lub innym w podobnym charakterze.
Umowa kontraktowa. Pobierz wzór PDF!
Nie wiesz, jak powinna zostać skonstruowana umowa kontraktowa? Skorzystaj z przygotowanego przez nas wzoru. Poniżej pobierzesz go bezpłatnie w formacie PDF!
| Pobierz wzór w .pdf | |
| Pobierz wzór w .docx | |
