Branża TSL to jeden z ważniejszych sektorów gospodarki. Aby możliwe było jej funkcjonowanie, niezbędne jest posiadanie samochodów ciężarowych. Zgodnie z przepisami właściciele środków transportowych muszą opłacać podatek drogowy. Dowiedz się więcej na ten temat.
Prowadzenie działalności gospodarczej w branży transportowej to szereg obowiązków ustawowych. Aby móc legalnie prowadzić działalność, trzeba przestrzegać przepisów w zakresie BHP, ADR czy czasu pracy oraz terminowo opłacać zobowiązania ustawowe. Jeśli chodzi o ten ostatni aspekt, ważną rolę odgrywa tu szczególnie podatek drogowy (podatek od środków transportowych). Jest to niezwykle istotne, ponieważ przedsiębiorca musi liczyć się z dotkliwymi sankcjami w przypadku niestosowania się do ustawowych wymogów. Czy w 2024 planowane są zmiany w podatku drogowym? Przeczytaj!
Podatek drogowy transportowy – podstawowe informacje
Podatek drogowy (od środków transportu) jest jednym z podatków lokalnych. Taki stan oznacza, że zobowiązania regulowane z tego tytułu nie trafiają do budżetu państwa (tak jak ma to miejsce na przykład w przypadku VAT), ale stanowią istotne źródło wpływów jednostek samorządu terytorialnego, czyli gmin.
Podatek od środków transportu – jaka jest podstawa prawna?
Jeśli chodzi o podatek drogowy, to nie istnieje akt prawny w formie ustawy poświęcony wyłącznie tej formie obciążeń publicznoprawnych. W przypadku tym stosuje się ustawę z dnia 12.01.1991 o podatkach i opłatach lokalnych. Regulacja odnosi się do takich form zobowiązań jak między innymi podatek:
- od środków transportowych;
- nieruchomości;
- opłaty (miejscowa, uzdrowiskowa, reklamowa, od posiadania psów itd.).
Jeśli chodzi o temat niniejszego artykułu, to poświęcony jest mu Rozdział nr 3 ustawy.
Stawki podatku drogowego
Wysokość zobowiązania z tytułu podatku drogowego to dość skomplikowana kwestia. Taki stan rzeczy wynika stąd, że – w przeciwieństwie do wielu innych zobowiązań – nie obowiązuje jedna uniwersalna stawka. Wręcz przeciwnie: gminy we własnym zakresie ustalają wysokość zobowiązania. Poziom opłat może różnić się w zależności od wieku pojazdu, jego DMC itp. Ograniczeniem w tym zakresie są obwieszczenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dn. 22.07.2021 oraz 08.10.2021.
Kto jest podatnikiem podatku drogowego? Kiedy następuje wygaśnięcie obowiązku podatkowego?
Ustawa precyzyjnie określa, jakie grupy podatników muszą opłacać podatek drogowy. Zgodnie z obecnymi przepisami do czynności tej zobligowani są między innymi przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą, którzy posiadają ciężarowy pojazd transportowy. Obowiązek regulowania zobowiązań podatkowych dotyczy osób fizycznych (m.in. przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą) oraz prawnych (na przykład spółek z ograniczoną odpowiedzialnością).
To jeszcze niejedyna grupa podmiotów zobligowanych do opłacania podatku drogowego. Oprócz tego obowiązkiem podatkowym od środków transportu są objęte również jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. Do grupy tej zalicza się na przykład spółki: jawne, partnerskie, komandytowe oraz komandytowo-akcyjne. W takiej sytuacji podatek należy opłacać, jeśli na podmiot jest zarejestrowany środek transportowy.
Trzecią grupę potencjalnych podatników stanowią podmioty posiadające środek transportowy, jeśli:
- dany pojazd jest zarejestrowany w Rzeczypospolitej Polskiej,
- został on powierzony polskiemu posiadaczowi przez zagraniczny podmiot (osobę fizyczną lub prawną).
Przedmiot opodatkowania – kiedy należy opłacać zobowiązania publicznoprawne z tytułu posiadania środków transportowych w przedsiębiorstwie?
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami podatek drogowy od środków transportowych należy opłacać, jeśli przedsiębiorca w ramach działalności biznesowej wykorzystuje następujące rodzaje pojazdów:
- samochody ciężarowe (tzw. TIR-y), których DMC – dopuszczalna masa całkowita – przekracza 3,5 tony, a jednocześnie jest niższa niż dwanaście ton,
- pojazdy transportowe, w przypadku których poziom DMC przekracza dwanaście ton,
- zespół pojazdów, tj. ciągnik (balastowe oraz siodłowe) wraz z przyczepą lub naczepą. Obowiązek podatkowy powstaje w sytuacji, gdy dopuszczalna masa całkowita wynosi co najmniej 3,5 tony,
- przyczepy i naczepy, jeśli ich dopuszczalna masa całkowita — wraz z pojazdem silnikowym umożliwiającym przemieszczanie się oraz transport ładunku — przekracza siedem ton. Trzeba przy tym pamiętać, że podatku nie trzeba płacić, jeśli przedsiębiorcą jest podatnik prowadzący jedynie działalność rolniczą.
DMC – co to jest?
Jak widać, jednym z kluczowych kryteriów decydujących o tym, czy powstaje obowiązek zapłacenia podatku, jest DMC, czyli dopuszczalna masa całkowita. Czym właściwie jest DMC? Wbrew pozorom, odpowiedź na to pytanie jest prosta. Dopuszczalna masa całkowita to po prostu masa środka transportu (lub zespołu pojazdów, czyli np. ciągnika siodłowego i naczepy), która obejmuje:
- pojazd;
- ładunek (towary, osoby).
Zmiany stawek maksymalnych podatku od środków transportowych 2024
Stawki podatku uchwala rada gminy, uwzględniając wpływ pojazdu na środowisko naturalne, rok produkcji lub liczbę miejsc do siedzenia. Maksymalna wysokość stawki określona jest przepisami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. W 2024 limity te wyglądają następująco:
Samochód ciężarowy
Od samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton:
- powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie – 1020,16 zł,
- powyżej 5,5 tony do 9 ton włącznie – 1701,84 zł,
- powyżej 9 ton, ale poniżej 12 ton – 2042,19 zł.
Od samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton – 3897,01 zł.
Przyczepy i naczepy
- Od przyczep lub naczep, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego – 2042,19 zł.
- Od przyczep lub naczep, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego:
- do 36 ton włącznie – 2382,52 zł;
- powyżej 36 ton – 3012,13 zł.
Autobus
Od autobusu, w zależności od liczby miejsc do siedzenia poza miejscem kierowcy:
- mniejszej niż 22 miejsca – 2411,44 zł;
- równej lub większej niż 22 miejsca – 3048,71 zł.
Jaką deklarację rozliczeniową należy wypełnić i jak opłacić podatek od środków transportowych?
Przepisy jasno określają termin, w jakim należy opłacać podatek drogowy. Co do zasady, deklaracja rozliczeniowa powinna zostać złożona nie później niż w dniu 15 lutego (od tej reguły istnieje jednak szereg wyjątków). Należy to zrobić w urzędzie miasta lub gminy.
W tym celu należy wykorzystać formularz rozliczeniowy DT-1 (wraz z załącznikiem DT-1A). Jeden załącznik DT-1A pozwoli na uzupełnienie danych dla trzech różnych pojazdów. W przypadku, gdy trzeba dopełnić obowiązku sprawozdawczego dla większej liczby samochodów, konieczne jest skorzystanie z dodatkowych załączników.
Jeśli po złożeniu dokumentu podatnik stwierdził, że powstały przesłanki do skorygowania złożonej deklaracji np. wskutek zmiany miejsca siedziby działalności gospodarczej — stosowną korektę należy złożyć w terminie do 14 dni od zaistnienia danego zdarzenia.
Zobowiązanie publicznoprawne z tytułu podatku od środków transportu powinno zostać wpłacone na rachunek bankowy budżetu danej gminy.
Deklaracja rozliczeniowa może zostać złożona w formie papierowej lub elektronicznej. W drugim z wymienionych przypadków należy wykorzystać do tego celu internetowy system ePUAP — Platformę Usług Administracji Publicznej.
W przypadku zobowiązań publicznoprawnych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą mówi się zazwyczaj o podatkach dochodowych oraz VAT. Jeśli jednak chodzi o przedsiębiorstwa zajmujące się przewozem towarów z użyciem TIR-ów, to równie istotny jest podatek drogowy (od środków transportu). Obowiązek ten dotyczy nie tylko firm zajmujących się usługowym przewozem towarów. Do jego opłacania są zobligowane również te przedsiębiorstwa, które zajmują się np. produkcją i wykorzystują pojazdy w ramach codziennej działalności biznesowej.
- Podatki lokalne – czym są i jakie są ich rodzaje? Dowiedz się!
- Podatki w Polsce – ile ich jest? Przekonaj się, jak liczne są podatki obowiązujące w Polsce!
- Podatek cukrowy – czy obejmuje tylko słodzone napoje? Sprawdź, co konsumenci muszą wiedzieć o wprowadzonej opłacie za cukier
- Podatek Belki – ile wynosi i kogo dotyczy? Wszystko, co musisz wiedzieć!
- Podatek CIT 2024 – wszystko, co powinien o nim wiedzieć właściciel firmy
