Stwierdzenie, jakiego rodzaju działalności dotyczy podatek rolny, nie wydaje się skomplikowane. Warto jednak poznać dokładne uwarunkowania towarzyszące tej daninie. Przekonaj się, jakie występują!
Podatek rolny to danina, która związana jest z działalnością rolniczą prowadzoną na terenie RP. Obejmuje różne stawki i przedmioty opodatkowania. Wszystko wynika rzecz jasna z konkretnej sytuacji danej osoby. O jakich zasadach mowa? Zobacz i sprawdź, jaki dokładnie podatek rolny może cię dotyczyć.
Podatek rolny – podstawy prawne
W Polsce opłata ta jest regulowana przez ustawę o podatku rolnym. Została ona uchwalona już w 1984 roku. Jeden z najważniejszych zapisów tej ustawy stanowi o tym, że w Polsce dochody, które zostały uzyskane w ramach działalności rolnej, nie podlegają przepisom o podatku dochodowym. W zamian za to, osoby osiągające dochody z działalności rolniczej, uiszczają właśnie podatek rolny.
Przedmiot opodatkowania i definicja gospodarstwa rolnego
Co stanowi przedmiot opodatkowania? Są to grunty, które zostały zaklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne. Nie dotyczy to jednak gruntów, zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż wspomniana.
Gospodarstwo rolne, by mieć taki właśnie status, musi więc posiadać odpowiednie oznaczenie ewidencyjne. To jednak nie wszystko. Powinno posiadać łączną powierzchnię przekraczającą 1 ha rzeczywisty lub przeliczeniowy. Ten drugi termin to umowna jednostka kalkulacyjna powierzchni gruntu. Równa się ona jednemu hektarowi klasy gruntów przyjętej jako podstawa do obliczania powierzchni innych klas. Jeden hektar przeliczeniowy to jeden hektar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów jako czwarta klasa.
Kto opłaca podatek rolny, a kto nie?
Podatek jest płatny oczywiście przez rolników. Warto jednak rozwinąć tę informację. Gospodarstwo rolne może stanowić własność osoby fizycznej, prawnej lub różnych jednostek organizacyjnych. Także tych, które nie mają osobowości prawnej. To właśnie tacy właściciele opłacają tę daninę. Są to tym samym:
- właściciele gruntów rolnych;
- użytkownicy gruntów rolnych wieczystych;
- posiadacze gruntów samoistnych;
- ci, którzy są posiadaczami gruntów, które stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu.
Ostatni przypadek ma miejsce, jeżeli fakt posiadania gruntu rolnego jest związany z umową, która została zawarta z właścicielem. Może to być Agencja Nieruchomości Rolnych. Fakt posiadania gruntu może być także powiązany z odmiennym tytułem prawnym. Jeżeli mowa o gruntach, które wchodzą w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub Lasów Państwowych, podatek rolny opłacają tak jednostki Lasów Państwowych, jak i Agencji Nieruchomości Rolnych.
A co, jeżeli właścicielem gruntu są inne podmioty, na przykład jednostki samorządowe lub Skarb Państwa? Sytuacja wygląda według takiego scenariusza zgoła odmiennie. Wtedy zastosowanie ma zwolnienie z daniny. Gminy, a także Skarb Państwa są zwolnieni z obowiązku opłacania podatku rolnego.
Obowiązek podatkowy – kiedy powstaje?
Sytuacja wygląda podobnie jak w przypadku innych danin w Polsce. Obowiązek podatkowy powstaje pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym grunt został objęty przez podatnika. Oznacza to, że jeżeli przykładowo nabyłeś grunt we wrześniu, obowiązek podatkowy powstanie wraz z 1 października. Pamiętaj, że nie ma przy tym znaczenia forma, w jakiej objąłeś grunt. Może to być zarówno własność, użytkowanie wieczyste czy posiadanie zależne. Obowiązek podatkowy będzie cię dotyczył niezależnie od tych okoliczności i wygaśnie ostatniego dnia miesiąca, w którym przestaniesz władać danym gospodarstwem.
Warto pamiętać, że osoba, która opłaca podatek rolny, musi składać odpowiednie informacje dotyczące gruntów. Należy je przekazywać do właściwego organu podatkowego. Do tego celu należy wykorzystać specjalnie przygotowane formularze. Ich wzory ustalane są przez rady gmin.
Podstawa opodatkowania
Co stanowi podstawę opodatkowania w przypadku podatku rolnego? Zasady są bardzo proste i klarowne. Jest to wielkość danego gospodarstwa. Jej wartość może zostać wyrażona przez określoną kwotę. Może także zostać przedstawiona przez odpowiednią jednostkę miary. Mogą to być metry sześcienne, hektary oraz inne wartości.
Jak podstawa opodatkowania wpływa na wysokość podatku rolnego? Należy zaznaczyć, że każdy jeden hektar przeliczeniowy gruntu, który stanowi część gospodarstwa, podlega opodatkowaniu równemu wartości 2,5 q (kwintala) żyta. Jeżeli mowa o innych gruntach, jest to już równowartość równych 5 q żyta. Ceny są ustalane wedle średniej ceny skupu. Chodzi przy tym o średnią z poprzednich 11 kwartałów przed danym rokiem podatkowym. Wymieniona tu cena jest ogłaszana przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Co istotne, rady gmin posiadają możliwość jej obniżenia wedle własnego uznania. Dzieje się tak często w przypadku, gdy średnia cena skupu żyta w danym okresie jest bardzo wysoka.
Dwie stawki podatku rolnego
Podsumowując, można tym samym wyróżnić dwie stawki podatku rolnego. Pierwsza z nich to wymieniona stawka dla gruntów, czyli równowartość 2,5 q żyta dla jednego hektara przeliczeniowego. Druga stawka to dwukrotnie większa wartość dla innych gruntów.
Organ podatkowy i terminy zapłaty podatku rolnego
Trudno jednoznacznie określić właściwy organ, do którego odprowadzany jest podatek. Organem tym może być bowiem wójt gminy, burmistrz lub prezydent miasta. To właśnie jedna z tych osób, czyli właściwy organ podatkowy, wydaje ostateczną decyzję, od której zależy wysokość podatku.
Podatek rolny należy zapłacić w czterech określonych przez prawo terminach. Odpowiadają one kolejnym kwartałom, a płatność należy uiścić zawsze do dnia 15 danego miesiąca. Są to odpowiednio:
- 15 marca;
- 15 maja;
- 15 września;
- 15 listopada w każdym roku podatkowym.
Terminy te są stałe i nie ulegają zmianie z biegiem lat.
Ile wynosi podatek rolny? Stawki w 2021 roku
Stawki podatkowe są zróżnicowane. Stawki podatku za 2021 rok wyniosły odpowiednio:
- 146,37 zł dla gruntów gospodarstw rolnych;
- 292,75 zł dla gruntów, które nie wchodziły w skład tych gospodarstw.
Były one, rzecz jasna, skorelowane ze średnimi cenami 1 q żyta. W 2021 roku jego wartość wyniosła dokładnie 58,55 zł.
Podatek rolny – jakie dokumenty są wymagane?
Płatnicy podatku rolnego muszą mieć na uwadze konieczność skompletowania odpowiedniej dokumentacji. Co powinno się w niej zawierać? Kluczowe znaczenie ma tu informacja o wielkości gruntów oraz powstaniu bądź ustaniu obowiązku podatkowego.
Jak szybko musisz wywiązać się ze zgłoszenia faktu, że podlegasz stosownemu opodatkowaniu w tym względzie? Osoby fizyczne muszą spełnić ten obowiązek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku. Podobnie osoby prawne i jednostki organizacyjne, w tym te bez osobowości prawnej. Przy czym, deklaracje dotyczące podatku rolnego należy złożyć na ręce odpowiedniego organu podatkowego do 15 stycznia.
Szczególne przypadki – współwłasność i ulgi
Co w przypadku, gdy grunty stanowią przedmiot współwłasności i posiadają je na przykład jednocześnie osoby fizyczne i osoby prawne? W takim przypadku ustawodawca przewidział stosowne rozwiązanie formalne. W wypadku wystąpienia takich okoliczności osoba fizyczna składa deklarację na podatek rolny i opłaca podatek na zasadach, które dotyczą osób prawnych. Osoba fizyczna w takich okolicznościach nie otrzyma od organu podatkowego decyzji dotyczącej wysokości podatku.
Pamiętaj, nawet jeżeli jesteś podatnikiem, który korzysta z różnych zwolnień i ulg, w dalszym ciągu jesteś zobowiązany do złożenia odpowiedniej informacji na temat gruntów. Ulgi nie zdejmują z podatnika obowiązku złożenia stosownej deklaracji.
Podatek rolny – zwolnienia i ulgi
Jakie właściwie ulgi i zwolnienia dotyczą podatku rolnego? Jest to wszak jedna z najbardziej istotnych informacji, które mogą pomóc rolnikowi w związku z prowadzeniem gospodarstwa. Zwolnieniu podlegają m.in.:
- użytki rolne o klasie od piątej do siódmej;
- grunty zadrzewione i zakrzewione, które znajdują się na użytkach rolnych;
- grunty, które zostały przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa;
- grunty, których przeznaczeniem jest powiększenie istniejącego już gospodarstwa, jednak do wielkości nieprzekraczającej 100 ha;
- grunty, które znajdują się pod wałami przeciwpowodziowymi;
- grunty, które są umiejscowione na terenie rodzinnych ogródków działkowych;
- uczelnie, a także wszelkie inne instytucje systemu oświaty;
- instytuty, które zajmują się działalnością badawczą;
- zakłady aktywności zawodowej;
- zakłady pracy chronionej.
To najważniejsze i podstawowe zwolnienia, które są związane z omawianą daniną. Ale istnieje jeszcze jedna istotna okoliczność. Warto bowiem przy tym dodać, że rady gmin mogą wprowadzić inne rodzaje ulg i zwolnień. Dokonują tego poprzez stosowne uchwały.
Podatek rolny – podsumowanie
Właśnie tak przedstawiają się najistotniejsze informacje związane z podatkiem rolnym. Jak widzisz, kluczowe kwestie to status danego gruntu, a konkretnie fakt, czy jest to gospodarstwo rolne, a także przekazywanie informacji dotyczących owego gruntu do stosownych organów. Jest to obowiązek, o którym musisz koniecznie pamiętać jako właściciel gospodarstwa. Wszystkie informacje dotyczące terminów i zasad w danym obszarze zawiera w sobie Biuletyn Informacji Publicznej.
Warto także mieć na uwadze katalog dostępnych ulg i zwolnień. Być może twoje gospodarstwo podlega jednemu z nich? Warto dokładnie zweryfikować ten aspekt, tak aby podatek rolny nie stanowił dla ciebie zbędnego obciążenia. Jeżeli jednak jesteś rolnikiem, którego dotyczy omawiana danina, pamiętaj o stosownych terminach, w których musisz ją opłacać.
- Jak zapłacić podatek od nieruchomości i wypełnić formularz w urzędzie? Sprawdź, ile wynosi budowlany podatek od gruntu
- Jak rolnik rozlicza się z urzędem skarbowym? PIT i podatek dochodowy
- Podatki w Polsce – ile ich jest? Przekonaj się, jak liczne są podatki obowiązujące w Polsce!
- Podatki lokalne – czym są i jakie są ich rodzaje? Dowiedz się!
- Podatek leśny i zasady jego opłacania. Które osoby prawne muszą wypełnić formularz?