Emerytura jest przyznawana na podstawie stażu pracy. Jednak poszczególne grupy zawodowe obowiązują inne warunki przejścia na emeryturę oraz świadczeń. Członkowie ZNP mogą przejść na emeryturę dla nauczycieli na kilka sposobów. Mogą to zrobić tak jak inni lub skorzystać ze szczególnych uprawnień dla pracowników oświaty. Jakich? Jak wygląda emerytura dla nauczycieli?
Wcześniejsze emerytury dla nauczycieli w 2024 roku – przywileje
Nauczyciel ma w 2024 r. prawo skorzystać z możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę nauczycielską. Wynika to z faktu, że zgodnie z przepisami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wykonują pracę o szczególnym charakterze. Dzięki temu jako nauczyciel może przejść na:
- emeryturę nauczycielską;
- pomostową;
- wykorzystać świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli.
Ten przywilej opisywany jest w artykułach od 86. do 88. Karty Nauczyciela.
Warunki przejścia na emeryturę wcześniej dla wybranych nauczycieli
Nauczyciel może skorzystać z przywileju przejścia na wcześniejszą emeryturę nauczycielską, co zapewnia mu wcześniejsze zakończenie pracy i otrzymywanie świadczeń. Musi spełniać przy tym określone warunki, dotyczące przede wszystkim stażu pracy i pensum. Jednak może także przejść na emeryturę w ustawowym wieku 60/65 lat (w zależności od płci), wtedy świadczenia w ramach emerytury nauczycielskiej naliczane będą na dotychczasowych zasadach.
Nauczycielki muszą przepracować przynajmniej 20 lat, z tego 15 lat jako nauczyciel, pedagog lub wychowawca. Z kolei w przypadku mężczyzn, staż pracy musi wynosić najmniej 25 lat, z czego 20 lat jako nauczyciel.
Aby przejść na wcześniejszą emeryturę, nauczyciel musi złożyć wniosek wraz z oświadczeniem, by środki z Otwartego Funduszu Emerytalnego zostały przekazane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przejście na wcześniejszą emeryturę nauczycielską wiąże się z rozwiązaniem stosunku pracy ze wszystkimi placówkami oświatowymi.
Emerytura nauczycielska – emerytura pomostowa
Inną opcją odprawy emerytalnej nauczyciela jest przejście na emeryturę pomostową. Uprawniona do tego jest określona grupa pedagogów, którzy pracowali w miejscach szczególnych. Muszą jednak legitymować się odpowiednim stażem pracy. Kto może przejść na tak zwaną pomostówkę?
Nauczyciele, którzy pracowali w placówkach z trudną młodzieżą, ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniska dla nieletnich, zakładach poprawczych mogą ubiegać się o pomostową emeryturę nauczycielską.
Poza tym muszą mieć 20 lat (kobiety) lub 25 lat stażu pracy (mężczyźni). Z tego 15 lat powinno być przepracowane w roli pedagoga w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Kolejnym kryterium jest wiek. Kobiety muszą mieć ukończone 55 lat, a mężczyźni 60 lat.
Aby nauczyciel mógł otrzymywać świadczenia w ramach pomostowej emerytury, musi zostać rozwiązany stosunek pracy ze wszystkimi placówkami edukacyjnymi.
Emerytury dla nauczycieli w formie świadczenia kompensacyjnego
Jeśli jesteś pedagogiem i chcesz otrzymać świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli, musisz rozwiązać stosunek pracy oraz złożyć wniosek. Pamiętaj, że w tym przypadku bardzo istotne jest, byś to ty złożył wniosek o rozwiązanie stosunku pracy, nawet jeśli odbędzie się to za porozumieniem stron.
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne stanowi rodzaj świadczenia przedemerytalnego dla nauczycieli i wychowawców. Obowiązuje ono jedynie do momentu uzyskania powszechnego wieku emerytalnego. Można powiedzieć, iż jest to forma rekompensaty za przedwczesne zakończenie pracy w zawodzie.
Świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli przysługuje w sytuacji, gdy rozwiążesz na wniosek własny stosunek pracy z placówką lub wygaśnie on w określonych okolicznościach. Poza tym to rodzaj emerytury dla nauczycieli po 30 latach pracy, co oznacza, że musisz mieć przynajmniej 30 lat stażu pracy (okresów nieoskładkowanych i oskładkowanych). W tym przynajmniej 20 lat pracy nauczycielskiej w wymiarze najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć.
Świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli w 2024 roku a wiek
Aby otrzymać emeryturę dla nauczycieli, musisz spełniać warunki związane z wiekiem. W przypadku kompensaty nauczycielskiej jest to bardziej złożone, gdyż zależy od roku osiągnięcia określonego wieku.
Kobieta ukończy określony wiek, czyli:
- co najmniej 55 lat – do końca 2024 r.
- co najmniej 56 lat – w latach 2025–2026;
- co najmniej 57 lat – w latach 2027–2028;
- co najmniej 58 lat – w latach 2029–2030;
- co najmniej 59 lat – w latach 2031–2032.
Mężczyzna musi ukończyć następująco:
- co najmniej 58 lat – w latach 2019–2020;
- co najmniej 59 lat – w latach 2021–2022;
- co najmniej 60 lat – w latach 2023–2024;
- co najmniej 61 lat – w latach 2025–2026;
- co najmniej 62 lata – w latach 2027–2028;
- co najmniej 63 lata – w latach 2029–2030;
- co najmniej 64 lata – w latach 2031–2032.
Przed ostatecznym zdecydowanie się na określoną formę odprawy emerytalnej nauczyciela warto poprosić ZUS o przygotowanie symulacji wysokości emerytury dla nauczycieli dla poszczególnych wariantów.
- Wcześniejsza emerytura – komu przysługuje to świadczenie i kiedy?
- Okres ochronny przed emeryturą – ile trwa? Jakiemu pracownikowi przysługuje ochrona przedemerytalna?
- Emerytura wojskowa – ile wynosi? Po ilu latach można przejść na emeryturę w wojsku?
- Emerytura dla matek 4+. Jakie świadczenia emerytalne przysługują matkom wielodzietnym?
- Emerytura obywatelska – realna przyszłość czy utopijna wizja?