Kwota zasiłku przysługującego osobom niepełnosprawnym lub starszym wynikająca z opieki i pomocy innej osoby jest bardzo niska. Mimo to Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej nie zdecydowali się na podniesienie wysokości zasiłku pielęgnacyjnego. 2025 podwyżki nie przyniesie, bo najbliższe rozporządzenie będzie wydane w 2024 roku.
Polskie prawo przewiduje, że każdemu obywatelowi przysługuje wsparcie finansowe w określonych przypadkach. W Ustawie o świadczeniach rodzinnych są one jasno określone. Jedną ze specjalnych pomocy finansowej jest zasiłek pielęgnacyjny, który przyznaje się osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji i potrzebującym stałej opieki (starcy oraz osoby niepełnosprawne. Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny 2025? Jakie są przepisy jego dotyczące? Przeczytaj o tym!
Czym jest zasiłek pielęgnacyjny?
Zasiłek pielęgnacyjny skierowany jest do osób, które są niepełnosprawne i nie mogą same o siebie zadbać lub są w podeszłym wieku i nie są w stanie samodzielnie sobie poradzić. Opieka nad taką osobą to duża odpowiedzialność, a także ciężka praca. Musisz ciągle pomagać tej osobie, kupować leki i jej podawać, wozić na wizyty u specjalistów, rehabilitację, do lekarzy.
Wszystko wiąże się także z wysokim kosztem utrzymania, za wszystko musisz zapłacić. W związku z tym państwo oferuje pomoc, która pokrywa część kosztów. Mówi o tym ustawa o świadczeniach rodzinnych, art. 16: „zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji”.
Komu przysługuje świadczenie?
Świadczenie nie przysługuje każdej osobie niepełnosprawnej. Zasiłek pielęgnacyjny (2025 rok nic nie zmienia w przepisach) skierowany jest do osób młodych z niepełnosprawnościami oraz starców. Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje:
- niepełnosprawnemu dziecku;
- osobie niepełnosprawnej powyżej 16 roku życia, jeśli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- osobie w podeszłym wieku, która ukończyła 75 lat;
- osobie niepełnosprawnej powyżej 16 roku życia, jeśli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 22 roku życia oraz legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
Jak złożyć wniosek o przyznanie zasiłku opiekuńczego?
Aby uzyskać zasiłek, musisz złożyć wniosek w urzędzie gminy lub miasta wraz z niezbędnymi dokumentami, jak np. orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności (nie dotyczy osób powyżej 75. roku życia ubiegających się o zasiłek), dokument potwierdzający wiek osoby. Dokumenty możesz także złożyć drogą elektroniczną za pośrednictwem portalu Emp@tia.
Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przysługuje na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności zostało wydane na określony czas. W przypadku orzeczenia na określony czas świadczenie pielęgnacyjne wypłaca się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa data ważności orzeczenia.
Kto przyznaje świadczenie pielęgnacyjne?
Zasiłek pielęgnacyjny jest przyznawany przez prezydenta miasta, burmistrza lub wójta w mieście bądź we wsi, w której mieszka osoba ubiegająca się o pomoc finansową lub otrzymująca zasiłek. ZUS nie przyznaje świadczenia pielęgnacyjnego, może przyznać dodatek pielęgnacyjny.
Zasiłek pielęgnacyjny 2025– ile wynosi wysokość wypłaty świadczenia?
Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego jest weryfikowana raz na 3 lata. Podczas ostatniej weryfikacji nie stwierdzono konieczności zwiększania sumy świadczenia. Od 2019 roku wysokość zasiłku pielęgnacyjnego nie zmieniła swojej kwoty i nadal wynosi 215,84 zł miesięcznie.
Zasiłek pielęgnacyjny 2025 – podwyżka?
Obecnie obowiązujące przepisy nie przewidują wyższego zasiłku pielęgnacyjnego 2025. Podwyżka kwoty zasiłku pielęgnacyjnego planowana jest dopiero na rok 2024. Przez ten czas świadczenie stale będzie wynosić 215,84 zł na miesiąc. Kwota podlega podwyżce z uwzględnieniem wyników badań progu wsparcia dochodowego. Próg ten bada i przedstawia Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Weryfikacja nie oznacza, że obowiązkowo kwota zostanie zwiększona.
Na ostatniej weryfikacji w 2021 roku Rada Ministrów przedstawiła Radzie Dialogu Społecznego propozycję utrzymania wysokości kwot kryteriów dochodowych oraz świadczeń rodzinnych na dotychczasowym poziomie. Na drodze rozporządzenia z dnia 13 sierpnia 2021 roku Rada Ministrów rozstrzygnęła, że aktualnie kwota nie zmieni swojej wysokości.
Kiedy świadczenie nie przysługuje?
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie, która została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobową opiekę, np. hospicjum. Nie dotyczy także osoby niepełnosprawnej powyżej 16. roku życia, która legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności oraz osoby, która ukończyła 75 lat.
W takim przypadku świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeśli członkowie rodziny są uprawnienie za granicą do świadczenia na pokrycie kosztów związanych z opieką takich osób. Wyjątek stanowi, gdy przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego bądź dwustronne umowy o zabezpieczeniu twierdzą inaczej.
Również nie przysługuje osobie, która jest uprawniona do dodatku pielęgnacyjnego!
Dodatek pielęgnacyjny a świadczenie pielęgnacyjne
Dodatek pielęgnacyjny a zasiłek pielęgnacyjny to zupełnie dwie rzeczy, choć bywają utożsamiane. To poważny błąd. Różni je bardzo wiele:
- dodatek wypłacany jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a zasiłek pielęgnacyjny wypłacany jest przez administracje samorządowe;
- dodatek pielęgnacyjny jest dla osoby, której ZUS przyznał prawo do renty lub emerytury, chociaż nie w każdym przypadku, wyłącznie w ściśle określonych warunkach;
- na oficjalnej stronie ZUSu jest napisane, że świadczenie pielęgnacyjne może zostać przyznane pod warunkiem, że osoba wnioskująca jest niezdolna do pracy oraz samodzielnego poradzenia sobie w życiu codziennym lub ukończyła 75 lat;
- wysokość świadczenia wynosi 215,84 zł, a wysokość dodatku to 384,66 zł, która podlega waloryzacji;
- ZUS automatycznie po ukończeniu 75. roku życia przyznaje dodatek. W każdym innym przypadku należy złożyć specjalny wniosek i przedstawić odpowiednie orzeczenia lekarskie, które potwierdzą, że osoba ubiegająca się o dodatek nie może samodzielnie podjąć się pracy i funkcjonować ze względu na swój stan zdrowia.
Zasiłek pielęgnacyjny czy dodatek?
Jeśli otrzymałeś dodatek pielęgnacyjny za okres, w którym wypłacony został również zasiłek, ZUS wypłaci ci emeryturę lub rentę pomniejszoną o kwotę odpowiadającą wysokości wypłaconego zasiłku pielęgnacyjnego. Tę kwotę przekazuje na rachunek bankowy do właściwego organu.
Świadczenie dla osób, które opiekują się niepełnosprawnymi lub starszymi
Zajmowanie się osobą starszą lub osobą niepełnosprawną, która nie może poradzić sobie w codziennym funkcjonowaniu to duże poświęcenie. Należy wtedy porzucić swoją dotychczasową inną pracę zarobkową, by zaopiekować się taką osobą. Rodzice lub opiekunowie poświęcają pracę na rzecz dziecka.
Dla takich osób państwo ma inne specjalne świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z pracy na rzecz codziennej i całodobowej opieki nad osobą niepełnosprawną lub starszą. Specjalny zasiłek opiekuńczy wynosi 2119 zł miesięcznie i co roku podlega waloryzacji. Świadczenie pielęgnacyjne nie jest uzależnione od spełnienia kryterium dochodowego. Podmiot realizujący świadczenia rodzinne to ZUS.
Dla kogo przeznaczone jest specjalne świadczenie pielęgnacyjne?
Osoba opiekująca się osobą niepełnosprawną ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad osobą niepełnosprawną, która faktycznie zajmuje się potrzebującym. Świadczenie przysługuje jeśli niepełnosprawność nastąpiła przed ukończeniem 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole bądź na wyższej uczelni, nie kończąc 26 lat. Przysługuje ono:
- rodzicowi, a więc matce i ojcu;
- opiekunowi dziecka;
- osobie spokrewnionej w pierwszym stopniu lub rodzinie zastępczej dziecka;
- innym osobom, na których zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym ciąży obowiązek alimentacyjny.
Zasiłek pielęgnacyjny (2025 podwyżki jego wysokości niestety nie przyniesie), dodatek pielęgnacyjny oraz specjalne świadczenie pielęgnacyjne są to pomoce finansowe, nie należy mylić tych pojęć. Dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje ci, jeśli pobierasz zasiłek pielęgnacyjny, a specjalne świadczenie skierowane jest wyłącznie do opiekunów osób potrzebujących.