Zgodnie z przyjętą nowelizacją ustawy emerytury i renty w 2024 roku będą podlegać waloryzacji kwotowo-procentowej z gwarantowaną minimalną kwotą podwyżki w wysokości 250 zł brutto, czyli 227,50 zł na rękę. Czy to dobra informacja dla emerytów? Sprawdzamy!
Waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych została przeprowadzona na początku roku 2022, co poskutkowało wypłatą wyższych emerytur i rent dla wielu seniorów. W związku ze zmianami najniższą emeryturę pobiera aktualnie o 7,4 proc. uprawnionych mniej niż w roku ubiegłym. Według danych przedstawionych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wzrosła liczba osób pobierających emeryturę w wysokości wyższej niż 7 tys. zł. Jak będzie w roku 2024?
Czym jest waloryzacja rent i emerytur? Jak wylicza się świadczenie?
Świadczenia, takie jak emerytury i renty, podlegają corocznej waloryzacji. W jej wyniku otrzymywana kwota świadczenia nie może ulec zmniejszeniu. Na czym polega przeliczenie wartości emerytury? Kwota świadczenia i podstawa jego wymiaru musi zostać pomnożona przez tzw. wskaźnik waloryzacji. Mechanizm ten ma na celu zwiększenie wysokość świadczeń z powodu utraty ich realnej wartości. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest inflacja. Czynnikami decydującymi o konieczności przeprowadzenia waloryzacji emerytur i rent jest wzrost cen produktów i usług, a także wzrost przeciętnego wynagrodzenia.
Waloryzacja kwotowo-procentowa
Waloryzacja rent i emerytur w 2024 ma mieć charakter kwotowo-procentowy. Oznacza to, że od marca 2023 r. emerytury i renty wzrosną o co najmniej 14,8 proc., jednak nie mniej niż o 250 zł brutto.
Wskaźnik waloryzacji w 2024
Wskaźnik waloryzacji emerytur i rent to wskaźnik cen towarów i usług, uśredniony w skali roku poprzedniego i zwiększony o około 20 procent realnego wzrostu średniego wynagrodzenia za rok ubiegły. Wskaźnik ten ma wynosić w 2024 roku co najmniej 14,8%, a waloryzacja procentowa będzie korzystniejsza dla świadczeń w wysokości już 1700 zł brutto. Oficjalne dane na ten temat zostaną podane w lutym 2024 roku.
Wypłata czternastej emerytury jako odpowiedź na inflację
Dodatkowe roczne świadczenie, jakim jest tzw. czternastka, ma być działaniem zaradczym na wysoką inflację. Zostanie ono wypłacone w terminie wypłaty głównego świadczenia w sierpniu (z wyjątkiem tych świadczeń, które mają zostać wypłacone w kolejnych miesiącach). Wysokość dodatkowej emerytury w 2024 to 1588,44 zł brutto, czyli 1445,48 zł netto. (jest to równowartość najniższej emerytury). Czy otrzymają je wszyscy emeryci? Na ten dodatek mogą liczyć seniorzy, którzy otrzymują świadczenia do wysokości 2900 zł brutto. Osoby, których emerytura bądź renta przekracza ustalony próg, otrzymają świadczenie pomniejszone o różnicę pomiędzy kwotą emerytury a kwotą 2900 zł.
Dodatkowa emerytura nie może być niższa niż 50 zł, nie dokonuje się z niej potrąceń i egzekucji. Według szacunków w 2024 czternastka dotrze do niemal 9 mln osób, z czego zdecydowana większość (7,7 mln) może liczyć na świadczenie w pełnej wysokości.
Emerytura 2024 – wysokość, struktura
Według danych przedstawionych przez ZUS, rok 2024 to znaczny wzrost świadczeniobiorców pobierających emeryturę w wysokości powyżej 7 tys. złotych. Jednak wciąż największą grupą są seniorzy pobierający kwoty w wysokości około 2 tys. złotych. Niestety wciąż rośnie liczba osób pobierających świadczenie niższe niż najniższe gwarantowane.
Wskaźnik emerytalny – nie tylko do emerytury
Waloryzacja przeprowadzana jest każdego roku, nie dotyczy jednak tylko emerytury i renty. Obejmuje również inne świadczenia – renty socjalne, zasiłki przedemerytalne, okresowe emerytury pomostowe i kapitałowe, trzynastą emeryturę i czternastą emeryturę, dodatek pielęgnacyjny czy 200+ dla seniora.
Wysokość emerytury – od czego jeszcze zależy?
Wyliczając wysokość świadczenia ZUS, bierze pod uwagę prognozowaną dalszą liczbę lat życia emeryta. Trwająca przez ostatnie lata pandemia wpłynęła niekorzystnie na stan zdrowia Polaków, przyczyniając się do obniżenia statystycznej dalszej długości życia seniorów. To z kolei przełożyło się na wysokość emerytur. Tabela trwania życia 2024 podnosi emerytury, nie działa jednak wstecz, a zatem nie dotyczy aktualnie pobieranych świadczeń. Wyższe świadczenia mogą otrzymać osoby, które zdecydują się na dalszą pracę i opłacanie składek mimo osiągnięcia wieku emerytalnego. W takiej sytuacji można uzyskać wzrost o kilka procent.
Choć waloryzacja rent i emerytur 2024 roku określana jest jako rekordowa, emeryci i renciści nie przestają się niepokoić o inflację. Ta wciąż rośnie, odbijając się na kosztach życia. Niestety dane o inflacji nie napawają optymizmem, co sprawia, że seniorzy liczyli na kolejne w tym roku podwyżki emerytur. Wiemy już, że takie rozwiązanie nie zostanie wprowadzone, a uprawnieni do otrzymywania świadczeń muszą zadowolić się dodatkową czternastą emeryturą.