Wzrost popularności usług faktoringowych sprawia, że w coraz częściej zawierana jest umowa faktoringu. Kto ją podpisuje i jaki jest cel sporządzania takiego dokumentu. Dowiesz się tego z dalszej części tekstu. Udostępniamy także darmowy wzór umowy. Sprawdź!
| Pobierz wzór w .pdf |  |
| Pobierz wzór w .docx |  |
Zgodnie z polskim prawem umowa faktoringu klasyfikowana jest jako nienazwana. Wszystko dlatego, że nie została wprost zdefiniowana przed dotychczasowe przepisy, więc w szerokim zakresie podlega pod Kodeks cywilny. Czym jest sam faktoring i jak wygląda umowa faktoringowa? Kim w świetle jej zapisów są faktor i faktorant? Czy można bazować na uschematyzowanym wzorze takiego dokumentu? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdziesz poniżej!
Umowa faktoringu – co jest jej przedmiotem?
Przedmiotem umowy faktoringu jest finansowanie wystawionych faktur. Przedsiębiorca (faktorant) przenosi na faktora własność wierzytelności, które bezpośrednio wynikają z zawartych umów sprzedaży czy dostawy. Dzięki temu przedsiębiorca może finansować swoje dalsze działanie ze środków otrzymanych od faktora. W ten sposób nie trzeba czekać na zapłatę faktury przez docelowego kontrahenta (np. dostawcy). Treść umowy zawieranej pomiędzy stronami musi mieścić się w granicach zawartych w Kodeksie cywilnym i nie może naruszać zasady swobody umów. Usługi faktoringowe to nie tylko cesja wierzytelności. Obecnie firmy faktoringowe znane są również ze świadczenia usług dodatkowych, w tym m.in.:
- dokonywania weryfikacji kontrahentów klienta;
- prowadzenia rozliczeń wierzytelności, w tym sprzedaży wierzytelności;
- administrowania dokumentami;
- prowadzenia windykacji w przypadku niewypłacalności dłużnika.
Docelowo jednak podstawą działalności faktora jest finansowanie faktur wystawianych przez faktoranta.
Odpowiedzialność faktora i charakterystyka umowy faktoringu
Tym, o czym należy pamiętać, jest fakt, że faktor przejmuje tylko wierzytelności, których termin płatności jeszcze nie minął. Faktor nie odpowiada za ściąganie przeterminowanych należności w postaci długu od dłużnika. Usługi tego typu świadczone są przez windykatorów. W ogólnym rozrachunku umowę faktoringu można uznać za połączenie umów pożyczki, sprzedaży, cesji wierzytelności i umowy o dzieło.
Faktor i faktorant, czyli strony umowy faktoringowej
Stronami umowy faktoringowej są faktor i faktorant.
- Pierwszą stroną umowy jest instytucja finansowa, która finansuje nieprzeterminowane wierzytelności przedsiębiorcy.
- Ów przedsiębiorca to faktorant, który wnioskuje o udzielenie finansowania.
- W treści umowy znajduje się również trzecia strona, jaką jest kontrahent. To podmiot, któremu faktorant wystawił fakturę. Po zawarciu umowy faktoringu kontrahent otrzymuje informację o tym, komu ma przelać środki. Te bezpośrednio powinny trafić na konto faktora.
Rodzaje faktoringu
Zakres usług faktoringu ustalany jest w sposób indywidualny i może być bardzo szeroki, co wpływa na treść umowy, która podpisywana jest przez obie strony. Podczas jej zawierania należy dokładnie określać zakres współpracy. Najbardziej znane i podstawowe rodzaje faktoringu to:
- faktoring pełny;
- faktoring niepełny;
- faktoring mieszany.
Faktoring pełny
Faktoring pełny polega na tym, że faktor przejmuje m.in. ryzyko niewypłacalności dłużnika. Ta usługa finansowa wybierana jest zazwyczaj przez klientów, którzy chcą się szybko rozwijać i potrzebują na to finansowania, nie chcąc czekać na zapłatę faktury z wydłużonym terminem. To o tyle rozsądny wybór, że w przypadku intensywnego wzrostu trudno zweryfikować ryzyko występowania nieopłaconych należności przez kontrahenta, z którym rozpoczyna się współpracę. Wówczas ryzyko przechodzi na faktora, który w skrajnych przypadkach musi rozpocząć egzekucję windykacyjną. W kontekście umowy faktoringu warto opisać także pozostałe dwa rodzaje współpracy i kwestię odpowiedzialności faktora.
Faktoring niepełny i mieszany
Faktoring niepełny polega na tym, że faktor nie ponosi odpowiedzialności za ryzyko niewypłacalności kontrahenta. Wówczas to przedsiębiorca we własnym zakresie musi dochodzić swoich długów. Ta forma współpracy wybierana jest zazwyczaj w przypadku klientów, którzy od lat współpracują ze swoimi kontrahentami i ich dobrze znają. Przy faktoringu mieszanym faktor ponosi odpowiedzialność za część wartości określonej w umowie.
Wynagrodzenie dla faktora
Wynagrodzenie faktora ustalane jest w sposób indywidualny. Zazwyczaj jest to prowizja, która stanowi procentową wartość wierzytelności. Rozliczenie może następować na kilka sposobów. Faktor może od razu wypłacać faktorantowi środki z pomniejszeniem o prowizję lub zdecydować się na przelanie zaliczki. W tym drugim przypadku pozostała część kwoty przelewana jest dopiero po zapłacie należności przez kontrahenta. Ten rodzaj współpracy nazywany jest faktoringiem zaliczkowym.
Jak wygląda zawarcie umowy faktoringu?
Umowa faktoringu powinna mieć formę pisemną i zawierać podstawowe informacje (w tym dane stron, wartość należności, daty obowiązywania porozumienia), a także postanowienia końcowe (m.in. w zakresie dodatkowych zabezpieczeń na wypadek wystąpienia ewentualnych sporów). Jeżeli faktor uzna, że w danym przypadku występuje wysokie ryzyko braku zapłaty zobowiązań przez kontrahenta, to wówczas przedsiębiorca może być zobowiązany do wystawienia weksla in blanco jako dodatkowego zabezpieczenia współpracy. Standardowa umowa ma dwustronny charakter i zawiera również klauzule umowne. Mogą to być m.in.:
- klauzula eksportowa (określa kraje, w których prowadzony jest faktoring dla klienta);
- klauzula del credere (według niej to faktor ma obowiązek ściągania długu od dłużnika);
- klauzula wyłączności.
Forma umowy faktoringowej i kwestia jej rozwiązania
Podpisywana umowa powinna mieć formę pisemną lub elektroniczną. W trakcie jej obowiązywania można wprowadzać do niej zmiany na podstawie aneksu. Mogą dotyczyć np. zmiany wysokości wynagrodzenia czy rodzaju usług świadczonych przez faktora. Oczywiście obie strony mogą skorzystać z opcji wypowiedzenia umowy. Zazwyczaj okres wypowiedzenia wynosi 30 dni, jednak to również ustalane jest w sposób indywidualny. Na bazie wzajemnego zaufania strony mogą zdecydować się na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Jeżeli wystąpią ku temu przesłanki i jedna ze stron nie wypełnia swoich obowiązków, to umowa faktoringu może być rozwiązana ze skutkiem natychmiastowym.
Umowa faktoringu a korzyści dla przedsiębiorcy
Skorzystanie z faktoringu wiąże się z określonymi korzyściami dla przedsiębiorcy. Przede wszystkim należy do nich niezwłoczne otrzymanie środków zgodnie z ustaleniami pomiędzy stronami umowy. Dzięki temu przedsiębiorcy nie martwią się ewentualnym zaburzeniem płynności finansowej czy spowolnieniem rozwoju firmy. To rozwiązanie dużo prostsze i szybsze niż popularne pożyczki, które jednocześnie potrafi być również bardziej opłacalne.
Umowa faktoringu wzór do pobrania za darmo
Przed podpisaniem umowy zapoznaj się dokładnie z jej zapisami. Jeśli nie wiesz, jak wygląda taki dokument, masz możliwość się z nim zapoznać. Pobierz darmowy wzór w PDF lub doc, z którego będziesz mógł skorzystać przy sporządzaniu umowy faktoringu.
| Pobierz wzór w .pdf | |
| Pobierz wzór w .docx | |