Podatek odroczony ma związek z podatkiem dochodowym. Co właściwie oznacza? Czym jest ta część rozliczenia podatkowego? Przedstawiamy najważniejsze informacje na ten temat. Przeczytaj nasz artykuł!
Kluczowym aspektem dotyczącym podatku odroczonego jest ustalenie aktywów i rezerw. Najważniejsze dla jego wykazania jest wskazanie różnic przejściowych pomiędzy podatkową a bilansową wartością pozycji aktywów i pasywów. Czym jest podatek odroczony w praktyce? Dowiedz się już teraz!
Podatek odroczony – co to jest?
Czym właściwie jest podatek odroczony? To określenie części składowej podatku dochodowego, która wpływa na wynik finansowy związany z konkretnym okresem sprawozdawczym. Tym samym zwykły podatek dochodowy dzieli się na część:
- odroczoną;
- bieżącą, która jest nazywana podatkiem fiskalnym.
Jak mówi art. 37 ust. 8 Ustawy o rachunkowości, danina odroczona jest wykazywana w rachunku zysków i strat różnicą pomiędzy stanem rezerw i aktywów – na koniec i początek okresu sprawozdawczego. Podatek odroczony można ustalać poprzez analizę różnic przejściowych pomiędzy wartością bilansową danego składnika – aktywów lub pasywów – a jego wartością podatkową.
Dodatnie różnice przejściowe
Wyróżnia się dwie różnice przejściowe – dodatnie i ujemne. Pierwsze powodują powstanie kwot, które zwiększają podstawę opodatkowania w przyszłych okresach. Dzieje się to w momencie, kiedy wartość bilansowa składnika aktywów zostanie zrealizowana lub wartość bilansowa składnika pasywów będzie rozliczona.
Rozbieżności pojawiają się, kiedy:
- aktywa z tytułu podatku odroczonego mają większą wartość niż wymiar podatkowy;
- wartość bilansowa składnika zobowiązań jest niższa niż jego wartość podatkowa.
Warto zauważyć, że dodatnie różnice mogą się pojawić także w związku z pozycjami, które nie zostały sklasyfikowane w księgach jako aktywa czy zobowiązania.
Ujemne różnice przejściowe
Ujemne różnice przejściowe oznaczają powstawanie kwot redukujących wysokość podstawy opodatkowania w okresach występujących w przyszłości. Ma to miejsce wtedy, gdy wartość bilansowa składników aktywów jest już zrealizowana albo wówczas, gdy ta sama jest rozliczana w przypadku składnika pasywów.
Dysproporcje o ujemnej wartości powstają:
- w wyniku niższego wymiaru bilansowego składnika aktywów względem wartości podatkowej;
- wtedy, gdy miara bilansowa składnika zobowiązań jest wyższa niż jego suma podatkowa.
Różnice ujemne mogą powstawać w związku z pozycjami nieujętymi w księgach rachunkowych jako aktywa albo zobowiązania – podobnie jak dodatnie.
Rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego – czym jest?
Warto także dowiedzieć się, czym jest rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego. To kwota zobowiązań powstała z tytułu tego podatku, która ma zostać naliczona według przewidywań w przyszłości, na przykład obejmujących następny rok obrotowy – właśnie w związku z pojawieniem się dodatnich różnic przejściowych.
Czym są aktywa z tytułu podatku odroczonego?
Aktywa z tytułu odroczonej opłaty dochodowej to stawka, która według przewidywań ma zmniejszyć w przyszłości zobowiązanie związane z dochodowym lub będzie podlegać zwrotowi. Taka sytuacja może się pojawić w związku z ujemnymi dysproporcjami przejściowymi. Może się również wydarzyć ze względu na stratę podatkową, która będzie możliwa do odliczania od dochodu w przyszłości.
Na co zwracać uwagę przy obliczaniu podatku?
Jednym z największych wyzwań, z którymi muszą się mierzyć księgowi w ciągu roku, jest obliczenie opłaty odroczonej. Aby zrobić to w prawidłowy sposób, konieczna jest szczegółowa analiza, która powinna dotyczyć poszczególnych pozycji pojawiających się w bilansie i prowadzić znalezienia różnic przejściowych. Jakie są najczęściej występujące różnice, na podstawie których można wyliczyć podatek odroczony?
- Różnice mogą się pojawić w momencie, kiedy podatnik prowadzi dwie tabele amortyzacyjne – do celów podatkowych i bilansowych. W takim przypadku księgowy ma do czynienia z dysproporcjami przejściowymi. Są to także środki trwałe w leasingu finansowym. W tym scenariuszu zobowiązania leasingowe klasyfikuje się jako aktywa na opłatę odroczoną. Dzieje się to w zgodzie z definicją wartości podatkowej pasywów.
- Biegły rewident powinien także dokonać analizy odpisów aktualizujących wartość aktywów. Są one podstawą do naliczenia aktywów z tytułu odroczonej należności dochodowej dla jednostki. Powstały odpis nie stanowi dla podatnika kosztu uzyskania przychodu na dzień kalkulacji podatku bieżącego.
Różnice kursowe z wyceny bilansowej
Przy obliczaniu podatku odroczonego trzeba również dokładnie przeanalizować wynik finansowy i różnice kursowe z wyceny bilansowej. To ważne w przypadku jednostek, które wybrały dla celów CIT metodę rozliczania różnic kursowych z wyceny bilansowej do przychodów lub kosztów podatkowych. W tej sytuacji różnice są eliminowane z kalkulacji podstawy podatkowej i trzeba skalkulować opłatę odroczoną.
Co w przypadku wystąpienia dodatnich różnic?
Warto pamiętać, że w przypadku pojawienia się dodatnich różnic związanych z wyceną aktywów – w momencie ich realizacji w przyszłości, jednostka będzie się bogacić. Będzie zatem zobowiązana odprowadzać podatek o wyższej wartości do urzędu skarbowego. Rezerwa z tytułu odroczonej opłaty powinna zostać skalkulowana. Podobnie trzeba zrobić, kiedy pojawią się ujemne różnice kursowe z wyceny zobowiązań jednostki.
Rezerwy bilansowe – dobry przykład do tworzenia odroczonego podatku dochodowego
W większości przypadków rezerwy wskazane w bilansie są dla jednostki kosztem podatkowym w roku obrotowym ich utworzenia. Kiedy dochodzi do realizacji, w następnych okresach sprawozdawczych najczęściej stają się dla niej kosztem podatkowym.
Gdzie można uzyskać więcej informacji? Krajowy Standard Rachunkowości
Podatek odroczony wymaga wiedzy w zakresie prawa podatkowego, a także doświadczenia. Warto zajrzeć do zapisów Krajowego Standardu Rachunkowości nr 2 zatytułowanego „Podatek dochodowy” gdzie znajdują się nie tylko najczęściej występujące przykłady, lecz także szczególne przypadki ujęcia podatku odroczonego. Dzięki znajomości informacji tam zawartych kalkulacja opłaty będzie mogła być znacznie bardziej precyzyjna.
- Podatek CIT 2024 – wszystko, co powinien o nim wiedzieć właściciel firmy
- Podatki w Polsce – ile ich jest? Przekonaj się, jak liczne są podatki obowiązujące w Polsce!
- Podatek cukrowy – czy obejmuje tylko słodzone napoje? Sprawdź, co konsumenci muszą wiedzieć o wprowadzonej opłacie za cukier
- Podatek katastralny – czym jest? Czy ten podatek od nieruchomości zostanie wprowadzony w Polsce?
- Podatek Belki – ile wynosi i kogo dotyczy? Wszystko, co musisz wiedzieć!
