Kultura organizacyjna to termin, który można spotkać w kontekście wielkich korporacji oraz małych firm. Dobrze jest znać to pojęcie i wiedzieć, o co w nim chodzi. Sprawdź, jakie istnieją modele kultury organizacyjnej i zobacz, co warto o nich wiedzieć.
Kultura organizacyjna to termin, który od razu nasuwa na myśl pewne skojarzenia. Może on kojarzyć się z tym, w jaki sposób funkcjonuje dana firma – nie jest to błędne rozumowanie. Kultura organizacji to jednak coś znacznie bardziej złożonego niż zwykłe zasady. To całość fundamentalnych założeń, wyznań wspólnych dla członków organizacji. Ma ona swoje funkcje, a także pełni bardzo ważną rolę w każdym przedsiębiorstwie, niezależnie od jego rodzaju lub wielkości. Warto zatem wiedzieć, jak powinna wyglądać kultura organizacyjna przedsiębiorstwa, a także poznać teorię na jej temat.
Czym jest kultura organizacyjna? Definicja
Co to kultura organizacyjna? Odpowiedź nie jest prosta. Istnieje kilka definicji kultury organizacyjnej przedsiębiorstwa. Niektórzy określają ją jako zasady funkcjonowania w firmie, które odróżniają ją od podobnych miejsc. Inni widzą termin bardziej jako fundamentalne założenia, które kreowały się w procesie adaptacji do środowiska pracy. Pewne osoby określają kulturę jako zbiór przekonań wymyślonych i panujących w danym miejscu pracy, dotyczących tego, jak powinni zachowywać się pracownicy i w jaki sposób powinni być traktowani.
Można dodać do tego, że zazwyczaj są to niepisane, często nawet nieświadome zasady. Istotą kultury organizacyjnej jest zatem zbiór zasad obowiązujących w danym miejscu pracy. Reguluje on to, w jaki sposób się w nim zachowywać.
Jakie są elementy kultury organizacyjnej?
Na kulturę organizacyjną w danym zakładzie składa się kilka aspektów. Te części składowe dotyczą różnych obszarów istnienia i działania przedsiębiorstwa. Wszystkie tworzą jedną spójną całość. Należą do nich:
- artefakty – do tej kategorii należą przede wszystkim:
- język, jakim posługują się pracownicy. Nie bez kozery mówi się, że język kształtuje rzeczywistość, ponieważ sposób komunikacji ma duże znaczeni i mówi wiele o uczestnikach dialogu;
- zachowania, czyli mowa ciała i postawa w danych sytuacjach, a także konkretne rytuały, na przykład przy przyjmowaniu nowych osób;
- przedmioty, czyli otoczenie pracowników;
- normy i wartości – w kontekście tego elementu bierze się pod uwagę przede wszystkim kwestie niematerialne, a związane z tym, jak funkcjonuje dana firma. W kontekście kultury organizacyjnej mogą to być cele danego przedsiębiorstwa oraz strategia działania, ale też jego wewnętrzna struktura. Można tutaj także dodać styl zarządzania i to, na jakie strategie decydują się zwierzchnicy. Na końcu warto też wspomnieć o wizerunku, jakim cieszy się dana firma;
- założenia podstawowe – pod tym zagadkowym terminem kryje się wszystko, co związane z relacjami. Są to zarówno kontakty między pracownikami, ich relacje z szefem, jak i to, w jaki sposób dana firma oddziałuje na środowisko. Można tutaj wymienić m.in. jej wkład w społeczeństwo, kreowanie świadomości konsumentów, a także odpowiedzialność ekologiczną.
Typy kultury organizacyjnej
Istnieje kilka modeli kultury organizacyjnej w firmach. Mają one różne cechy i powinny być dostosowane indywidualnie do każdego miejsca. Badania kultury organizacyjnej pozwoliły wyznaczyć następujące jej rodzaje.
Kultura roli
W przypadku tego typu liczy się przede wszystkim rola, jaką pełnią dane osoby. Nie ma tu zbytnio miejsca na jednostki, gdyż bardziej od ludzi liczy się ich praca. Dużą zaletą jest tutaj łatwa wymienność osób, jednak jako wadę należy wymienić brak elastyczności.
Kultura jednostki
W tym typie kultury organizacyjnej prym wiodą podobne do siebie jednostki, którym nie przewodzi jeden lider. Wszystkie osoby mają zbliżone cele i metody ich osiągania, a w pracy liczy się przede wszystkim duża swoboda. Minusem tego rozwiązania mogą być długi czas podejmowania decyzji oraz konflikty interesów.
Kultura władzy
Ten typ charakteryzuje się centralizacją firmy – jedna osoba zdecydowanie rządzi. To do niej należą wszystkie decyzje. Zadania wychodzą wyłącznie od lidera. Pozytywną cechą tego typu zarządzania jest możliwość szybkiego podejmowania decyzji i wdrażania działań. Wymaga jednak odpowiedniej osoby lidera.
Kultura celu
Tak zwany model projektowy kultury organizacyjnej nastawiony jest przede wszystkim na wykonywanie zadań. Niezwykle istotne są kompetencje pracowników i dopasowanie ich do realizowanych projektów. Liczy się także umiejętność pracy w grupie. Typ ten potrzebuje przede wszystkim jasno sprecyzowanych zadań, gdyż inaczej może się gubić.
Jakie są najważniejsze funkcje kultury organizacyjnej?
Wprowadzenie właściwej kultury organizacyjnej ma wiele pozytywnych skutków. Jej zaletami są na przykład:
- lepsza integracja zatrudnionych;
- łatwiejsze wprowadzanie zmian;
- zwiększenie zaangażowania pracowników w obowiązki oraz życie firmy;
- zrozumienie i lepsze wypełnianie misji firmy;
- wyznaczanie jasnych granic;
- wyeliminowanie konfliktów lub wprowadzenie zasad ich rozwiązywania;
- ustalenie zasad feedbacku, czyli zwrotnej oceny danego zagadnienia;
- ujednolicenie systemu oceniania pracowników;
- unifikacja języka, jakim posługują się pracownicy, co wpływa na lepszą komunikację międzyludzką.
Jakie powinny być zasady kultury organizacji firmy?
Kreując kulturę organizacyjną firmy, istotne jest przestrzeganie kilku zasad. Na początku trzeba stworzyć system wartości i zastanowić się, co ma być w danym przedsiębiorstwie najważniejsze. To są elementy kultury organizacyjnej.
Równie ważne jest wprowadzenie celów, gdyż marzenia pozostają zawsze wyłącznie marzeniami, jeśli nie przełoży się ich na konkretne akcje. W budowaniu kultury organizacyjnej dużą rolę odgrywa również odpowiednia kadra. Powinna ona pracować w odpowiednim, dostosowanym do swoich potrzeb środowisku.
Dobra kultura organizacyjna powinna być podstawą funkcjonowania każdej firmy. Zdecydowanie ułatwia ona funkcjonowanie zarówno pracownikom, jak i szefowi. Pozytywnie wpływa też na wyniki osiągane przez przedsiębiorstwo.
- Czym dokładnie jest kultura organizacji? Sprawdź, jakie znaczenie ma kultura organizacyjna firmy
- Czym jest struktura organizacyjna firmy? Definicja i rodzaje
- Opis stanowiska pracy – prawidłowe tworzenie opisu zakresu obowiązków pracownika przez pracodawcę
- CSR, czyli corporate social responsibility. Społeczna odpowiedzialność biznesu krok po kroku
- Jak ogłosić upadłość firmy i dlaczego to orzeczenie jest istotne? Sprawdź, jak ogłosić bankructwo firmy
Zobacz również:
