Czym są emerytury stażowe? 2024 rok to czas, w którym trwa ożywiona dyskusja nad takim rozwiązaniem. Czy wejdzie w życie już teraz? Ile może wynosić emerytura wyliczana na bazie określonej liczby przepracowanych lat? Przekonaj się, czytając nasz tekst!
Jednym z najgoręcej dyskutowanych pomysłów dotyczących reformy systemu emerytalnego w ostatnim czasie są emerytury stażowe. 2024 może przynieść zmiany w tej kwestii. Jednak na czym w zasadzie polega to rozwiązanie? Kto będzie uprawniony do takiej emerytury, jeśli zostanie wprowadzona? Kiedy wejdzie w życie? Poznaj odpowiedzi na te pytania i przekonaj się, czy będziesz mógł liczyć na świadczenie emerytalne w takiej formie.
Emerytury stażowe 2024 – czym są?
Omawiane tu rozwiązanie bywa czasem określane jako emerytura po 35 latach pracy i emerytura po 40 latach pracy. W przeciwieństwie do typowej emerytury, która jest wypłacana, gdy dana osoba przekroczy wiek emerytalny, świadczenie w formie stażowej zależy od przepracowanych lat. Innymi słowy – od stażu pracy, stąd nazwa.
W takim przypadku osoba może pobierać emeryturę przed osiągnięciem obecnego wieku emerytalnego, o ile przepracowała daną liczbę lat. Byłaby to więc alternatywa dla obowiązujących obecnie przepisów dotyczących wypłat świadczeń emerytalnych.
Zwolennicy tego rozwiązania argumentują, że ułatwiłoby ono przejście na emeryturę tym osobom, które mają problem z dotrwaniem do odpowiedniego wieku emerytalnego, na przykład ze względu na stan zdrowia. Podnoszą też argument, że rozwiązanie to w swej istocie jest sprawiedliwe, jako że świadczenia należą się za konkretny staż pracy.
Kiedy mogłaby się pojawić emerytura stażowa? 2024 rok to termin możliwy, jednak z pewnych względów, o których wspomnimy poniżej, nie należy brać tego za pewnik.
Emerytura po 35 latach pracy – kto mógłby z niej skorzystać?
Opisywane tutaj rozwiązanie emerytalne objęłoby wielu Polaków. Mogłoby ono obejmować zarówno osoby, które podlegają ubezpieczeniu w ramach powszechnego systemu emerytalnego, jak i tych podlegających innym formom ubezpieczenia. Mowa tu o przedstawicielach środowisk rolniczych, którzy są ubezpieczeni w KRUS.
Ci ostatni rozliczają się bowiem w nieco inny sposób. Rolnicy podlegają rolniczemu systemowi ubezpieczeń społecznych. Jednak niezależnie od tej różnicy nowy projektowany model wypłacana emerytur dotyczyłby także ich.
Dwa projekty ustaw o emeryturach stażowych
Wróćmy do pytania o to, kiedy mogą zostać wprowadzone emerytury stażowe. 2024 rok to czas dyskusji na temat tego rozwiązania. Jeszcze w grudniu ubiegłego roku w Sejmie miało miejsce pierwsze czytanie projektu obywatelskiego ustawy dotyczącej wprowadzenia emerytur stażowych. Ten projekt przygotowała Solidarność. W ramach tej propozycji legislacyjnej uposażenie w ramach emerytury stażowej przysługiwałoby:
- kobietom, które legitymowałyby się trzydziestoma pięcioma latami okresów składowych i nieskładkowych
- mężczyznom, którzy wykazaliby czterdziestoletni okres składkowy i nieskładkowy.
Czym różnił się projekt prezydencki od związkowego?
Nie był to jednak jedyna propozycja dotycząca omawianego rozwiązania, która trafiła do Sejmu. Drugą był prezydencki projekt prezydenta Andrzeja Dudy. Przewidywał on nieco inne rozwiązania. Wedle prezydenckiego projektu dotyczącego emerytury stażowej 2024 na takie świadczenie mogłyby liczyć osoby, które przepracowałyby odpowiednio:
- trzydzieści dziewięć lat (w przypadku kobiet);
- czterdzieści lat (w przypadku mężczyzn).
To jednak nie wszystko. Projekt przewidywał bowiem, że znaczenie miałby także kapitał emerytalny. Ten musiałby wystarczyć na przyznanie emerytury przynajmniej w najniższej wysokości, by mogła zostać wypłacona emerytura stażowa. 2024 rok to więc czas analizowania dwóch nieco odmiennych projektów.
Proponowane rozwiązanie a słowa premiera Morawieckiego
Przypomnijmy, że obecnie wiek emerytalny w Polsce wynosi odpowiednio sześćdziesiąt lat dla kobiet i sześćdziesiąt pięć lat dla mężczyzn. Takie przepisy obowiązują w naszym kraju od początku października 2017 roku. Czasem pojawiają się głosy, że w praktyce kolejnym obniżeniem tego wieku mogłaby być emerytura stażowa. 2024 rok to czas ścierania się odmiennych opinii w tym względzie.
Warto przywołać w tym miejscu słowa premiera Morawieckiego, który zwracał uwagę na praktyczne konsekwencje wprowadzenia tego właśnie rozwiązania. Jak zauważał obecny premier, przy wprowadzeniu omawianego tu rozwiązania osoba, która rozpoczyna działalność zawodową w wieku osiemnastu lub dziewiętnastu lat, będzie mogła przejść na emeryturę przed sześćdziesiątką. To zaś zdaniem premiera oznaczałoby, że wiek emerytalny obowiązujący w Polsce, już dziś będący jednym z najniższych w Europie, w istocie byłby jeszcze niższy.
Co za tym idzie, w rezultacie emerytury wypłacane w ramach przedstawianego tu rozwiązania mogłyby być stosunkowo niewielkie. Wszystko dlatego, że wielu pracowników opłacających składki i podtrzymujących system emerytalny szybko znikałoby z rynku pracy.
Emerytury stażowe 2024 – związki je popierają, eksperci niekoniecznie
Innego zdania są przedstawiciele związków zawodowych, w tym Solidarności. Zaapelowali oni do marszałek Sejmu Elżbiety Witek, by emerytura stażowa stała się faktem już teraz, a odpowiednie projekty zostały przegłosowane przez izbę. Przedstawiciele związków argumentowali, że tak ważny projekt powinien być procedowany szybciej, a po pierwszym czytaniu prace nad nim ustały.
Entuzjazmu przedstawicieli związków nie podziela szereg ekonomistów, którzy zwracają uwagę na negatywne reperkusje funkcjonowania emerytur stażowych (dla systemu w ogóle, jak i dla samych emerytów). W jednym z wywiadów akcentował to Oskar Sobolewski, ekspert Instytutu Emerytalnego. Podkreślał, że emerytura stażowa 2024 oznaczałaby w istocie obniżenie wieku emerytalnego. Jak można rozwinąć ten argument?
Osoby, które przechodziłyby na emeryturę w wieku około pięćdziesięciu lat, przez kolejne trzy dekady życia pobierałyby stosunkowo niskie świadczenie. Musiałyby się wręcz liczyć z pobieraniem minimalnej emerytury i to czasem nawet w sytuacji, w której zaliczyłyby wynoszący 44 lata staż pracy. Byłby to więc zarówno problem dla rynku pracy, jak i nie najlepszy interes dla emerytów.
Emerytury stażowe – podsumowanie
Jeśli chodzi o emerytury stażowe, 2024 to czas debat i rozważań nad projektami, które dla jednych są wręcz konieczne, a wśród innych budzą wiele wątpliwości. Osoby przychylne tego rodzaju modelowi zauważają, że jego wprowadzenie byłoby wyrazem sprawiedliwości społecznej.
Z kolei przeciwnicy utrzymują, że długofalowo może mieć ona negatywne konsekwencje ekonomiczne. W związku z brakiem porozumienia obecnie trudno stwierdzić, kiedy emerytury stażowe rzeczywiście mogłyby zostać wprowadzone w życie przez podpis prezydenta pod uchwaloną przez Sejm i Senat ustawą.
Presja społeczna, zwłaszcza ze strony związkowców, wskazywałaby, że mogłoby się to wydarzyć już niebawem. Jednak dziś trudno jednoznacznie wyrokować, jakie będą dalsze losy ustaw w tym zakresie – tej stworzonej przez Solidarność, a także prezydenckiej.
Zobacz również:
