Pracodawca ma obowiązek ci przyznać dzień wolny za święto w sobotę. Czasem są jednak wyjątki od tej zasady. Dowiedz się, jakie dni świąteczne mogą wypadać w sobotę i ile takich świąt w roku może uprawniać do wolnego. Poznaj swoje prawa pracownicze w tej kwestii!
W roku kalendarzowym może zdarzyć się, że wszystkie święta wypadną w dni powszednie. Nie ma wówczas żadnej podstawy do nadawania dodatkowego wolnego. Gdyby pracodawca dawał dodatkowy urlop, byłoby to zdublowaniem dnia wolnego. Mimo tego, że dzień wolny za święto w sobotę to obowiązek pracodawcy, to nie wszyscy wiedzą, na jakich zasadach jest on nadawany. W tym artykule rozwiewamy wszelkie wątpliwości!
Dzień wolny za święto a podstawa prawna
Przepisy związane z zatrudnieniem precyzuje Kodeks pracy. W tym kontekście stanowi on, że „każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin”. Co oznacza ta definicja? Mówi ona, że jeśli święto występuje w miesiącu lub roku, za który wypłacane jest wynagrodzenie (czyli praktycznie w każdej sytuacji), to pracodawca ma obowiązek zmniejszyć czas pracy o 8 godzin, czyli praktycznie cały dzień pracy. Jeśli święto wypada w sobotę (czyli dzień i tak wolny), to owo obniżenie wymiaru czasu pracy musi nastąpić w innym dniu.
Wolne za święto – w jakie dni obowiązuje?
Warto dowiedzieć się teraz, kiedy możesz się ubiegać o dzień wolny za święto w sobotę w 2024. Świąt, które uprawniają do dnia wolnego, mamy w Polsce 13. Należą do nich:
- 1 stycznia – Nowy Rok;
- 6 stycznia – Uroczystość Objawienia Pańskiego, zwana potocznie świętem Trzech Króli;
- pierwszy dzień Wielkanocy (święto zawsze wypadające w niedzielę po pierwszej pełni Księżyca, po 21 marca);
- drugi dzień Wielkanocy (święto, które zawsze wypada poniedziałek);
- 1 maja – Święto Pracy;
- 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja;
- Zesłanie Ducha Świętego, zwane Zielonymi Świątkami – święto zawsze wypadające w niedzielę 49 dni po Wielkanocy;
- Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, zwana potocznie Bożym Ciałem, które wypada w czwartek po oktawie Zesłania Ducha Świętego;
- 15 sierpnia – Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, zwane czasami świętem Matki Boskiej Zielnej;
- 1 listopada – Uroczystość Wszystkich Świętych;
- 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości;
- 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia;
- 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.
Ze wszystkich wymienionych dni aż 9 może przypaść w dzień, który nas interesuje. W takiej sytuacji będziesz mógł odebrać dzień wolny za święto w sobotę.
Kiedy przypada odbiór dnia wolnego za święto?
Przepisy nie precyzują, w jaki dokładnie dzień można odebrać świąteczną sobotę. Dodatkowy dzień wolny powinien jednak przypaść na ten sam okres rozliczeniowy, w którym wypada dane święto. Jeśli zatem w sobotę wypada 1 maja, to przypadający za ten dzień urlop powinieneś odebrać także w maju. Czasami jednak ten przepis bywa naginany i wolne jest udzielane w któryś z poprzedzających miesiąc dni (na przykład 30 kwietnia).
Kto ustala wolne za święto w sobotę?
Obowiązek nadania dnia wolnego spoczywa na pracodawcy. To w jego gestii leży też przyznanie go pracownikom. Nie ma on przy tym obowiązku konsultacji z nimi, więc może ustalić wolne na zupełnie przypadkowy dzień. Mało tego – pracownikom dzień wolny za święto w sobotę przyznaje się czasem w zupełnie inne dni. Tego typu rozwiązanie można spotkać często w małych firmach, gdzie utrata większości pracowników w jednym czasie może zaważyć na efektywności działań przedsiębiorstwa.
Kiedy wolne za sobotę świąteczną nie przypada?
Można wskazać dwie sytuacje, kiedy pracodawca nie ma obowiązku udzielania wolnego za święto wypadające w sobotę. Są to przypadki kiedy:
- dana osoba przebywa na zwolnieniu lekarskim lub urlopie macierzyńskim. Dni wolne zagwarantowane urlopem obejmują także te ustawowo wolne od pracy. Po powrocie ze zwolnienia taka osoba nie ma prawa żądać dodatkowego wolnego;
- sobota to zwykły dzień pracy dla danej osoby. Jeśli mamy do czynienia z takim przypadkiem, to pracownik po prostu nie pojawia się w pracy. Sytuacja jest analogiczna do tej, gdy jakieś święto wypadłoby na przykład w czwartek lub inny dzień pracy, a ktoś nie pracuje tylko w weekend.
Czy wolne za święto w niedzielę jest traktowane tak samo?
Niedziela jest dla wielu osób dniem wypoczynku, kiedy nie pracują. Z tego powodu święto wypadające w niedzielę traktuje się właśnie tak, jak zwykłą niedzielę. Skoro dzień ten i tak jest wolny, to pracodawca nie ma obowiązku zwalniać pracowników na żaden dodatkowy okres. Należy zatem potraktować ten dzień jako dwa nakładające się na siebie dni wolne.
Dni wolne wypadające w sobotę w 2024
W 2024 roku pracownikom przysługuje tylko jeden dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę. Jest to 11 listopada – Święto Niepodległości.
Dzień wolny za święto w sobotę 2024 możesz odebrać, o ile nie pracujesz właśnie w soboty lub nie jesteś na zwolnieniu lekarskim albo urlopie macierzyńskim. Jeśli pracodawca nie kwapi się z udzieleniem urlopu, staraj się wyegzekwować przestrzeganie praw pracowniczych, które ci przysługują.